William Harnett

William Harnett
Bizitza
Jaiotza	Clonakilty, 1848ko abuztuaren 10a
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Heriotza	New York, 1892ko urriaren 29a (44 urte)
Hobiratze lekua	Cathedral Cemetery (en)
Hezkuntza
Heziketa	Pennsylvania Academy of the Fine Arts (en) ; Cooper Union (en) ; National Academy of Design (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	margolaria
Lantokia(k)	New York
Lan nabarmenak	ikusi Munich Still Life (en) ;
Genero artistikoa	izadi hila; Trompe-l'œila

William Michael Harnett (Clonakilty, Irlanda, 1848ko abuztuaren 10a – New York,1892ko urriaren 29a) irlandar jatorria zuen Ameriketako Estatu Batuetako margolaria izan zen. Bere margolan ospetsuenak izadi hilak eta trompe-l'œil teknika erabiliz egindakoak ziren.

Biografia aldatu

Harnett Irlandako Gosete Handiaren garaian jaio zen. Laster familia osoa Ameriketako Estatu Batuetara emigratu zuen, eta Filadelfian kokatu. 1869an Harnett estatubatuar herritartasuna hartu zuen. Gaztaroan Pensilvaniako Academy of the Fine Arts erakundean ikasi zuen, gauez, lan egiten zuen aldi berean. Garai horretan bere lanbidea zilarrezko mahaietan irarlanak egitea zen. Ondoren, New Yorkeko estatuaren The Cooper Union for the Advancement of Science and Art-en ikasi zuen eta, ondoren, National Academy of Designen, biak New York hirian. Ezagutzen den bere lehen margolana 1874koa da, izadi hil bat. 1888tik aurrera erreumatismoak gogor jo zuen. New Yorken hil zen, 1892an.

Bere lanen ezaugarri batzuk aldatu

Haren espezialitatea Trompe-l'œil (frantsesez, "begi-amarria") teknika izan zen, ikusleari benetako gauzaki bat erliebean ikusten duelako irudipena sortzen dion margolana, alegia. Harnetten lanak oso antzeratuak izan ziren, zeren eta bera izan zen benetako aurrekari bat teknika horretan. Estatu Batuetan aitzindaria Raphaelle Peale izan zen, Filadelfian XIX. mendearen hasieran lan egin zuen ertilaria. Dena dela, teknika horren adibideak XVII. mendekoak dira: Herbehereetan margolari batzuek benetako errealismoa eman zizkioten haien lanei, adibidez, Pieter Claesz. Harnettek oso teknika zehatza lortu zuen.

Bere lanaren originaltasuna eskuarki margolanetan jasotzen ez ziren gauzakiak biltzea izan zen: musika-tresnak, ehiza-garaikurrak, pitxerrak... Zenbait kasutan lanak garairako benetako zirikatzeak ziren. Adibidez, Golden Horseshoe (1886) margolanean herdoilduta dagoen ferra bat ohol batean zintzilik jaso zuen. Job Lot, Cheap (1878) margolanean liburu batzuk jaso zituen. Bere lanak ondo saldu ziren, baina batez ere dendetan, bulegoetan eta edaritegietan jartzeko. Garaian lan hauek ez ziren museoetan jartzeko egokitzat hartzen.

Ziur aski, bere lanik ezagunenak After The Hunt (Ehiza ondoren, 1885) margolanaren lau bertsioak dira. Lan horietan ehiza-jantziak, armak, tresnak eta ehiza-garikurrak ikusten dira. Trompe-l'œil oso eraginkorra da, zeren eta, nahiz eta ikusleak ikuspuntuaz aldatu, eraginkorra izaten jarraitzen baitu.

Eraginak beste margolariengan aldatu

Margolari batzuek Harnetten eragin zuzena jaso zuten:

John F. Peto: elkar ezagutu zuten, eta zenbait kasutan gai antzekoak erabili zituzten.
Otis Kaye
Jefferson David Chalfan

Iruditegia aldatu

Still Life, 1877
Music and Literature, 1878
Secretary's Table, 1879
A Study Table, 1882
After the Hunt, 1883, Huntington Library, San Marino, CA
After the Hunt, 1884, Butler Institute of American Art, Youngstown (Ohio)
After the Hunt, 1885, California Palace of the Legion of Honor, San Francisco
The Old Violin, 1886, National Gallery of Art, Washington, DC.
Music and Good Luck, 1888, Metropolitan Museum of Art
With the "Staats Zeitung, 1890
The Faithful Colt, Wadsworth Atheneum, Hartford (Connecticut), 1890
Still Life with Three Castles Tobacco, 1880, Brooklyn Museum

Erreferentziak aldatu

Bibliografia aldatu

FRANKENSTEIN, Alfred: The Reality of Appearance: The Trompe l'Oeil Tradition in American Painting. Greenwich, Connecticut: New York Graphic Society Ltd, 1970. ISBN 0-8212-0357-6.

Kanpo-estekak aldatu

(Frantsesez):William Harnett Orsay Museoan.
(Gaztelaniaz):William Harnett Thyssen-Bornemisza Museoan.

Datuak: Q935186
Multimedia: William Michael Harnett / Q935186