Viljandi

Viljandi; Viljandi
	city (en)
	Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Estonia
Konderria	Viljandi
Alkatea	Madis Timpson (en)
Izen ofiziala	Viljandi; Феллин
Jatorrizko izena	Viljandi
Posta kodea	71020
Geografia
Koordenatuak	58°21′48″N 25°35′44″E / 58.363333333333°N 25.595555555556°E
Azalera	14,62 km²
Demografia
Biztanleria	17.353 (2023ko urtarrilaren 1a); 109 (2022)
Dentsitatea	1.182,89 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	1263
Ordu eremua	UTC+02:00 eta UTC+03:00
Hiri senidetuak	Valmiera, Plungė (en) , Ahrensburg, Eslöv udalerria, Porvoo, Ternopil eta Kretinga (en)
Matrikula	D
	http://www.viljandi.ee

Viljandi (estonieraz ˈʋilʲˑjɑnʲˑdi ahoskatua; alemanez: Fellin; polonieraz: Felin) Estonia hegoaldeko hiri bat da, Viljandi konderriko hiriburua. Hiri ederra izateaz gain, kultura-ondare aberatsa dauka.

14,6 km²-ko azalera dauka Viljandik; 2010. urtean 19.150 biztanle zituen, Estoniako seigarren hiririk handiena biztanleriari dagokionez.

Historia aldatu

Agirietan 1283. urtean jaso zuten lehenengoz Viljandiren berri, Gilen Endorpekoak hiri-izaera eman zionekoa. Herria bera lehenagotik ere bazen: 1211. urtean, alemanek, letoniarrek eta livoniarrek osatzen zuten armadak Viljandiko estoniarren gotorlekua setiatu zuten. 1223. urtean Ezpataren Anai Livoniarrek gotorlekua eskuratu zuten, estoniarrei eta errusiarrei kenduta. Hurrengo urtean gotorlekuaren beste aldean gaztelua eraiki zuten: eskualde Baltikoko gaztelurik handienetarikoa zen: hurrengo mendeetan moldatzen joan ziren, zaharberrituz eta berreraikiz.

Viljandi Hansako Ligan sartu zen XIV. mende hasieran, eta gaur egun ere, Ligako Estoniako bost udalerrietariko bat da.

1783. urtean, Iparraldeko Gerra Handiaren ostean, errusiarrek hiriari autonomia kendu zioten, eta Viljandi barruti bihurtu zuten. Garrantzia hartzen hasi zen, bai politikoki, bai ekonomikoki: eskulanak, merkataritza eta kultura sustatu zituzten.

Herri eta hiri senidetuak aldatu

Ahrensburg, Alemania Eslöv, Suedia^[1] Frostburg, AEB Härnösand, Suedia Kretinga, Lituania	Porvoo, Finlandia Ternopil, Ukraina Valmiera, Letonia Cumberland, AEB^[2]