Totemismo
Totemismo totema gurtzen duen leinuaren edo taldearen dotrina da. Totemak taldearen kontzientzia adierazten du, taldeko kideen jokaera arautzen du eta taldearen lotura segurtatzen du. Leinuko kideek totemaren mota berekoak diren animaliak edo landareak ez dituzte ez jaten eta ez erabiltzen, eta ezta haren izena zuzenean aipatzen ere[1].
Egun, Amerikan eta Ozeaniako zenbait leinuren sinismena da, kultura batena baino herri primitiboen sineskera zabala dena[2]. Émile Durkheimek jatorrizko erlijiotzat jo zuen arren, Lévi-Straussetik aurrera erlijioa baino konstrukto sozialtzat jotzen dute.
Totemismoa kontzeptu antropologiko bat da, naturarekiko harreman bat, gizabanako edo talde sozial baten eta animalia baten arteko ideien, sinboloen edo praktiken sistema konplexu bat edo bizigabeko objektu bat izendatzen duena.
Bi serieren arteko harreman idealak ulertzen ditu, bata naturala eta bestea kulturala. Amerikan eta Ozeanian aurkitzen dugu totemismoa, eta dirudienez gizaki primitiboari datxekion sinesmena da, kulturen eta etnien artean transmititutako hedapen globala baino gehiago. Totema izaki bizidun edo bizigabea da, eta pertsona talde batek esaten du eta uste du jaitsi egiten dela.
Ezaugarriak aldatu
- Totemismoa ez da beti fenomeno erlijiosotzat hartzen. Ez da erlijio bat, beste ezaugarri batzuen artean, animaliak gurtzean adierazten delako.
- Totemismoaren kontzeptua McLennan eskoziarrak ezagutarazi zuen Londresen 1870ean, totemismoa fetitxismoa dela eta exogamia eta filiazio matrilineala (matrilinajea).
- Totemismoa hainbat testuingurutako forma eta motatan agertzen zen, batez ere ekonomia (laboreak eta ehiza) nahasten zituzten herrien artean eta, bereziki, ehiztarien komunitateen artean, Australian bezala; halaber, ganadua hazten duten tribuetan ere agertzen da.
- Totemismoa ezin da inola ere klanaren garapen kulturalaren fase orokortzat hartu, baina, zalantzarik gabe, eragin psikologikoa izan du zenbait talde etnikoren portaeran, sozializazioan eta giza nortasunaren eraketan.
Erreferentziak aldatu
- ↑ Lur entziklopedietatik hartua.
- ↑ Wolfe, Patrick. (1998-12-22). Settler Colonialism. Continuum International Publishing Group, 111– or. ISBN 978-0-304-70340-1..
Kanpo estekak aldatu
- Totemismoa, Gizapedian.
Datuak: Q947965
Multimedia: Totem poles / Q947965
|
Artikulu hau erlijioari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |