Taiping matxinada

Taiping matxinada
	Nankingo setioaren ikuspegia
Data	1850eko abendua – 1864ko abuztua
Lekua	Hegoaldeko Txina
Emaitza	Qing dinastiaren garaipena; Taiping Zeruko Erresumaren gainbehera; Qing dinastiaren ahultzea;
Gudulariak
Qing dinastia; Britainiar Inperioa; Frantziako Bigarren Inperioa	Taiping Zeruko Erresuma
Buruzagiak
; Xianfeng; Cixi; Zeng Guofan; Sengge Rinchen; Guanwen; Zuo Zongtang; Auguste Protet †; Charles George Gordon; Frederick T. Ward (mertzenario) †; Henry Andres Burgevine (mertzenario) †;	; Hong Xiuquan; Yang Xiuqing; Xiao Chaogui †; Feng Yunshan †; Wei Changhui; Shi Dakai †; Li Xiucheng †;
Indarra
1.100.000+	500.000

Taiping (euskaraz: «Bake Handia») Txinan 1851tik 1864ra bitarteko urteetan izan zen erlijio eta politika mugimendua izan zen, gainbehera zihoan herrialdea salbatzearren Qing dinastiaren aurka matxinatzera deitu zuen Hong Xiuquanek gidatu zuena. Bere burua Jesukristoren anaia txikitzat zuen Hong Xiuquanek. Matxinadak inoiz izan den gerra zibil odoltsuena ekarri zuen: 20 milioi hildako. Hong Xiuquanen gudarosteak Yangzi ibaiaren behe-aldeko arroa hartu eta Nankinen hiriburua ezarri zuen. 1864an Txinako enperadorearen gudarosteak, europarren laguntzarekin, Nankinen sartu eta matxinatuak menderatu zituen. Handik aurrera, Qing dinastia sartaldeko estatu indartsuen mendean geratu zen, guztiz ahulduta.

Erreferentziak aldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Michael, Franz H.; Taylor, George E.. (1975). The Far East in the Modern World. (3. argitaraldia) Hinsdale, Illinois: The Dryden Press, 183 or..

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q192408
Multimedia: Taiping Rebellion / Q192408

[1] Michael, Franz H.; Taylor, George E.. (1975). The Far East in the Modern World. (3. argitaraldia) Hinsdale, Illinois: The Dryden Press, 183 or..