Tahar Ben Jelloun

Tahar Ben Jelloun
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Fez, 1947ko abenduaren 1a (76 urte)
Herrialdea	Maroko ; Frantzia
Lehen hizkuntza	arabiera
Hezkuntza
Heziketa	Mohammed V University (en)
Hizkuntzak	frantsesa; arabiera
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, poeta, psikoterapeuta, eleberrigilea eta margolaria
Lan nabarmenak	ikusi و; This Blinding Absence of Light (en) ; The Sacred Night (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Goncourt Saria (1987) : The Sacred Night (en) ; Ohorezko Legioko ofizial handia (2007ko uztailaren 14a) ; Commander of the National Order of Merit (2012ko maiatzaren 2a) ; honorary doctorate from the Université de Montréal ; honorary doctor of the Catholic University of Louvain ; Arte eta letren komendadorea (1995eko urtarrilaren 26a) ; International Dublin Literary Award (2004) ; Camaiore Literary Prize (2022) ;
	tahar-benjelloun.com

Tahar ben Jelloun (arabieraz : طاهر بن جلون) (Fez, 1944ko abenduaren 1a) frantsesez idazten duen marokoar idazle eta poeta da.

Biografia aldatu

Lehen hezkuntza ikastetxe elebidun (frantsesa-arabiera) baten eginik, Tanger-eko frantses lizeoan ikasi zuen 18 urte bete zituen arte. Gero, filosofia ikasketak egin zituen Rabateko Unibertsitatean; orduan idatzi zituen bere lehen poemak, Hommes sous linceul de silence (1971) liburuan jasoak.

Filosofia irakasle lanetan hasi zen ikasketak amaitu orduko, baina 1971ean Marokon filosofiaren irakaskuntza arabieraz emateko beharkizuna ezarria izan zelarik, Frantziara jo zuen, ez baitzuen bere burua aski prestaturik ikusten arabieraz irakatsi ahal izateko. Parisen jarri zen bizi izaten eta psikologia ikasten.

Berehala, 1972tik aurrera, artikulu ugari argitaratu zituen Le Monde egunkarian.

1975ean, doktoretza eskuratu zuen psikiatria sozialaren alorrean. Bere esperientzia profesionala jaso izan du idatzi ugarrietan (La Réclusion solitaire, 1976).

Nazioarteko ospea bere lehen eleberriarekin (L'Enfant de sable) lortu zuen 1985ean. Goncourt saria eman zioten 1987an La Nuit sacrée, eleberriagatik.

Parisen bizi da gaur egun, bere emazte eta seme-alabekin; haientzat idatzi eta argitaratu zian ditu lan pedagogikoak, besteak beste Le Racisme expliqué à ma fille, 1997. Mintzaldi ugari ematen ditu Marokoko, Frantziako eta, oro har, Europako unibertsitate askotan.

Aitorpenak aldatu

Sariak eta bereizgarriak aldatu

2011ko ekainaren 21ean, Prix de la paix Erich-Maria Remarque bakearen saria jaso zuen, L'étincelle. Révolte dans les pays arabes entseguagatik.
2010eko uztailaren 20an, «Argana» nazioarteko poesia saria jaso zuen, Marokoko Poesia Etxeak emana.
2008an, Montrealgo Unibertsitatearen Honoris Causa Doktore bereizgarria jaso zuen.
2008ko otsailaren 1ean, Frantziako Ohorezko Legioaren Ofizial Handiaren duintasuna jaso zuen Nicolas Sarkozy presidentearen eskutik.
Goncourt Akademiaren kide hautatua izan zen.
Ulysse saria jaso zuen 2005ean, bere obra osoagatik.
IMPAC saria jaso zuen Dublinen 2004an, Cette aveuglante absence de lumière eleberri biografikoagatik.
Goncourt saria jaso zuen 1987an, La Nuit sacrée eleberriagatik.

Omenaldiak aldatu

(29449) Taharbenjelloun asteroidea bere ohorez izendatua izan zen.

Beste hizkuntzetan aldatu

Itzulpenak aldatu

Bere lehen eleberriak, L'Enfant de sable eta La Nuit sacrée, berrogeita hiru hizkuntzatara itzuliak izan dira. Le racisme expliqué à ma fille liburuak, berriz, ehunka mila ale saldu ditu mundu osoan, hogeita hamahiru hizkuntzara itzulia izan ondoren.

Euskaraz aldatu

Euskaraz Arrazismoa nire alabari azaldua izenburuaz argitaratu zuen Txalaparta argitaletxeak, 2001ean (itzultzailea: Xabier Aranburu). Obra horrez gain, Tahar Ben Jellounen beste bi lan argitaratu dira euskaraz: Errautsen gorakoa (1992) eta Bakarkako isolamendua^[1] (1990), biak Susa argitaletxearen eskutik eta Bego Montoriok euskaraturik.

Tahar Ben Jellounen obra gehienak arabierara itzuliak dira, batzuk egileak berak zuzenean landutako itzulpenetan.

Lanak aldatu

Hommes sous linceul de silence, 1971
Harrouda, 1973
La Réclusion solitaire, 1976 (Bakarkako isolamendua'', 1990, Susa argitaletxea; itzulpena: Bego Montorio)
Les amandiers sont morts de leurs blessures, poemak, 1976
La Mémoire future, Marokoar poesia garaikidearen antologia, 1976
La Plus Haute des solitudes, 1977
Moha le fou, Moha le sage, 1978
À l'insu du souvenir, poemak, 1980
La Prière de l'absent, 1981
L'Écrivain public, 1983
Hospitalité française, 1984
La Fiancée de l'eau, antzerkia, 1984
L'Enfant de sable, 1985
La Nuit sacrée, 1987, Goncourt saria
Jour de silence à Tanger, 1990
Les Yeux baissés, eleberria, 1991
Alberto Giacometti, 1991
La Remontée des cendres, poema (argitalpen elebiduna, arabieraz Kadhim Jihadek emana), 1991 (Errautsen gorakoa , 1992, Susa argitaletxea; itzulpena: Bego Montorio)
L'Ange aveugle, ipuinak, 1992
Éloge de l'amitié1994
L'Homme rompu, 1994
La Soudure fraternelle, 1994
Poésie complète, 1995
Le premier amour est toujours le dernier, ipuinak, 1995
Les Raisins de la galère, 1996
La Nuit de l'erreur, eleberria, 1997
Le Racisme expliqué à ma fille, 1997 (Arrazismoa nire alabari azaldua, 2001, Txalaparta argitaletxea; itzulpena: Xabier Aranburu)
L'Auberge des pauvres, 1997
Cette aveuglante absence de lumière, 2001
L'Islam expliqué aux enfants, 2002
Amours sorcières, 2003
Le Dernier Ami, 2004
La Belle au bois dormant, 2004
Partir, 2006
Yemma, 2007
Sur ma mère, 2008
Au pays, 2009
Le texte d'un album-photo : Marabouts, Maroc, 2009
Beckett et Genet, un thé à Tanger, 2010
Jean Genet, menteur sublime, 2010
Par le feu, 2011
L'étincelle. Révolte dans les pays arabes, 2011
Que la blessure se ferme, 2011
Le bonheur conjugal, 2012
Au seuil du paradis, 2012
L'Ablation, 2014
Mes contes de Perrault, 2014
Qui est Daech?, elkarlanean: Edgar Morin, Régis Debray, Michel Onfray, Olivier Weber, Jean-Christophe Rufin eta Gilles Kepel, 2015
Contes Coraniques, 2015
De l'Islam qui fait peur, 2015
Le Mariage de plaisir, 2016
Le Terrorisme expliqué à nos enfants, 2016
Un pays sur les nerfs, 2017
La Punition, 2018

Idazlearen jarreraz aldatu

Tahar Ben Jelloun maiz mintzatu izan da gai sozialez eta politikoez, bai bere entsegu lanetan, bai hedabideetan argitaratutako elkarrizketetan.

Bestak beste, Berria egunkariari 2012ko apirilaren 29an eskainitako elkarrizketa batean^[2] aitortzen zuenez, «batzuetan, suminak eramaten nau idaztera, besteetan, bidegabekeriak, baita mundua ulertzeko ezintasunak ere».

Frantzian sona handia sortu zuen Le Monde egunkariaren bitartez 2010eko irailaren 5ean Errepublikako presidenteari igorritako gutunak. Estatu burua dela gogoraraziz, Errepublikaren eta konstituzioaren balioak babesteko eskatzen zion.

Erreferentziak aldatu

Kanpo loturak aldatu

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Tahar Ben Jelloun

Datuak: Q334989
Multimedia: Tahar Ben Jelloun / Q334989

[1] Bakardade, Juan Luis Otamendi

[2] «Suminak eta bidegabekeriak eramaten naute idaztera»^{[Betiko hautsitako esteka]}

[1]

[2]

Tahar Ben Jelloun
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Fez, 1947ko abenduaren 1a (76 urte)
Herrialdea	Maroko Frantzia
Lehen hizkuntza	arabiera
Hezkuntza
Heziketa	Mohammed V University ^(en)
Hizkuntzak	frantsesa arabiera
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, poeta, psikoterapeuta, eleberrigilea eta margolaria
Lan nabarmenak	ikusi و This Blinding Absence of Light ^(en) The Sacred Night ^(en)
Jasotako sariak	ikusi Goncourt Saria (1987) : The Sacred Night ^(en) Ohorezko Legioko ofizial handia (2007ko uztailaren 14a) Commander of the National Order of Merit (2012ko maiatzaren 2a) honorary doctorate from the Université de Montréal honorary doctor of the Catholic University of Louvain Arte eta letren komendadorea (1995eko urtarrilaren 26a) International Dublin Literary Award (2004) Camaiore Literary Prize (2022)

tahar-benjelloun.com