Szabolcs-Szatmár-Bereg

Szabolcs-Szatmár-Bereg
	Hungaria
Administrazioa
Estatua	Hungaria
Izen ofiziala	Szabolcs-Szatmár-Bereg vármegye
ISO 3166-2	HU-SZ
Hiriburua	Nyíregyháza
Zatiketa	ikusi Baktalórántházako barrutia, Csengerko barrutia, Fehérgyarmateko barrutia, Ibrányko barrutia, Kemecse District (en) , Kisvárdako barrutia, Mátészalkako barrutia, Nagykállóko barrutia, Nyírbátorko barrutia, Nyíregyházako barrutia, Tiszavasváriko barrutia, Vásárosnaményko barrutia eta Záhonyko barrutia;
Geografia
Koordenatuak	48°00′N 22°10′E / 48°N 22.17°E
Azalera	5,935,83 km²
Mugakideak	Transkarpatiako oblasta, Košice eskualdea, Borsod-Abaúj-Zemplén eta Hajdú-Bihar
Demografia
Biztanleria	529.381 (2022ko urriaren 1a); −26.115 (2011)
Dentsitatea	93 bizt/km²
Informazio gehigarria
Eskualdea	Iparraldeko Lautada Handia
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
	http://www.szszbmo.hu/

Szabolcs-Szatmár-Bereg (eslovakieraz: Sabolčsko-satmársko-berežská; ukraineraz: Саболч-Сатмар-Береґ) Hungariako 19 konderrietako (megye) bat da. Herrialdearen ipar-ekialdean dago, Iparraldeko Lautada Handia eskualdean, Eslovakia, Ukraina eta Errumaniako mugen ondoan. Horiez gain, Hungariako Borsod-Abaúj-Zemplén eta Hajdú-Bihar konderriak ere mugakide ditu. 5.935 km²ko azalera du, eta 2011n 552.000 biztanle zituen^[1]. Hiriburua Nyíregyháza da.

Geografia aldatu

Szabolcs-Szatmár-Bereg Hungariako Ordoki Handian kokaturik dago. Eremu lau horretan basoak, alor landuak, larreak, belaiak eta zohikaztegiak aldizkatzen dira. Ibairik handiena Tisza da, konderriaren ipar-mendebaldeko muga egiten duena; ibaiadar nagusiak Batar, Tur, Szamos eta Kraszna dira. Klima hotzagoa eta euritsuagoa da Alföld Handiko beste lekuetan baino^[2]. Urteko batez besteko prezipitazioa 550–600 mm artekoa da.

Banaketa administratiboa aldatu

2013ko urtarrilaren 1eko erreformaren ondoan, konderria 13 barrutitan (járás) banaturik dago:

Barrutia	Hiriburua	Eremua (km²)	Biztanleria (2013)	Udalerriak (település)
Baktalórántháza	Baktalórántháza	254,47	19.475	12
Csenger	Csenger	246,51	13.126	11
Fehérgyarmat	Fehérgyarmat	707,38	36.773	50
Ibrány	Ibrány	304,91	23.370	8
Kemecse	Kemecse	246,41	22.020	11
Kisvárda	Kisvárda	523,09	55.088	23
Mátészalka	Mátészalka	624,70	62.576	23
Nagykálló	Nagykálló	377,37	30.261	8
Nyírbátor	Nyírbátor	695,94	42.011	20
Nyíregyháza	Nyíregyháza	809,60	166.342	15
Tiszavasvári	Tiszavasvári	381,61	26.915	6
Vásárosnamény	Vásárosnamény	617,94	35.180	28
Záhony	Záhony	145,92	18.734	11

Hiri eta herriak aldatu

Konderri eskumenak dituzten hiriak aldatu

Nyíregyháza (hiriburua; 118.125 biztanle 2015ean^[3])

Hiriak eta herri handiak aldatu

(2015eko biztanleria^[3])

Mátészalka (16.902)
Kisvárda (16.628)
Tiszavasvári (12.840)
Újfehértó (12.736)
Nyírbátor (12.259)
Nagykálló (9.329)
Vásárosnamény (8.693)
Fehérgyarmat (8.089)
Ibrány (6.751)
Nyírtelek (6.555)
Balkány (6.392)
Nagyecsed (6.327)
Nagyhalász (5.676)
Tiszalök (5.395)

Nyírmada (4.890)
Csenger (4.870)
Kemecse (4.815)
Rakamaz (4.374)
Demecser (4.205)
Záhony (4.156)
Mándok (4.143)
Dombrád (4.015)
Baktalórántháza (3.987)
Ajak (3.730)
Vaja (3.515)
Nyírlugos (2.699)
Máriapócs (2.153)

Ekonomia aldatu

Nekazaritzako uzta nagusiak fruituak (aranak, sagarrak eta intxaurrak), laboreak (batez ere, zekalea eta garia), tomatea, ekilorea eta tabakoa dira. Abeltzaintzan, zerriak eta ardiak hazten dira. Aran-brandiak, alkohol industriala, eta morfina (lo-belarretik) ere ekoizten dira^[2].

Szabolcs-Szatmár-Bereg herrialdeko eskualderik atzeratuena da. Erregimen komunistaren garaian, milaka lagunek Hungariako beste leku batzuetara joan behar izan zuten lan bila. Emigrazioa 1990eko hamarkadan eten zen. Nyíregyháza konderriko industriagune nagusi bilakatu da; besteak beste, makineria, kautxoa eta elikagaiak ekoizten dira. Beste hiri industrial batzuk Mátészalka, Nyírbátor, Kisvárda eta Záhony dira, azken hau Ukrainatik datozen oliobideei esker^[2].

Iruditegia aldatu

Nyíregyháza, hiriburua.
Dombrádeko lursailak.
Tur ibaia Sonkáden.
Andrássy etxandia, Tiszadob.

Erreferentziak aldatu

↑ Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman errolda izeneko erreferentziarako
↑ ^a ^b ^c Szabolcs-Szatmár-Bereg. 2015 Encyclopædia Britannica, Inc, global.britannica (Noiz kontsultatua: 2015-12-03).^{[Betiko hautsitako esteka]}
↑ ^a ^b Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2015. január 1.. Hungarian Central Statistical Office, ksh.hu (Noiz kontsultatua: 2015-12-03).

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q190518
Multimedia: Szabolcs-Szatmár-Bereg County / Q190518

[errolda-1] Aipuaren errorea: Konpondu beharreko erreferentzia kodea dago orri honetan: ez da testurik eman errolda izeneko erreferentziarako

[brit-2] Szabolcs-Szatmár-Bereg. 2015 Encyclopædia Britannica, Inc, global.britannica (Noiz kontsultatua: 2015-12-03).^{[Betiko hautsitako esteka]}

[közigazgatási-3] Magyarország közigazgatási helynévkönyve, 2015. január 1.. Hungarian Central Statistical Office, ksh.hu (Noiz kontsultatua: 2015-12-03).

[1]

[2]

[3]