Ryn basamortua edo Ryn-Peski basamortua (errusieraz: Рын-пески; kazakheraz: Нарын құмыNaryn-Qumy) Europako ekialdean dagoen basamortu bat da, Kazakhstango mendebaldean, Kalmukia errusiar errepublikako hego-ekialdean, Kaspiar itsasoaren iparraldean eta Volgako goialdeen hego-ekialdean. Basamortuaren mugak oso lauso definituta daude. Mapa batzuek basamortua ia bere osotasunean Kaspiar sakonunearen barnean erakusten dute; beste batzuk, berriz, sakonunetik iparraldera erakusten dute. Mugak alde batera utzita, basamortu hori Europako bakanetakoa da. Ural ibaiaren mendebaldean dago, 46-49° iparraldeko latitudean eta 47-52° ekialdeko luzeran. Tenperaturak 45-48° C-ra irits daitezke udan eta neguan -28-36° C-ra jaitsi.

Ryn basamortua
Motabasamortu
Geografia
Map
Koordenatuak47°20′N 48°50′E / 47.33°N 48.83°E / 47.33; 48.83

Herri txikiak sakabanatuta daude Ryn basamortuan, eta biztanle dentsitatea 1 eta 15 pertsona artekoa da milia karratuko. Ryn ibaia klima erdi-idorreko gune batean dago, eta oso euri gutxi jasotzen du. Haize altuek basamortua bipiltzen dute, izan ere, 2001ean hauts ekaitz bat izan zen Itsaso Baltikoan, Ryn basamortuan jatorria zuena. Baltiko itsasoko eskualderako epe luzeko hauts garraioaren azterketa bat egin zuten Eskandinaviako herrialdeetako hautsaren bidezko kutsaduraren analisiaren bidez, eta Ryn basamortuko eskualdeak Saharako basamortuak baino eragin gehiago izaten duela baieztatu zuten.

Kanpo estekak aldatu