Pizzicatoa hari instrumentuak jotzeko teknika bat da, nun instrumentuen hariak pintxatu egiten dira[1]. Pizzicato teknika aldatzen da hari intsrumentu bakoitzekin.

Pizzicato teknika erbabiltzen

Aurkezpena aldatu

Pizzicatoa egiteakoan hariak pintxatzen dira behatzekin. Pintxatzeakoan hariek soinu uhinak sortzen dituzte ez direnak serie harmoniko batenak. Timbre zail honei inarmonia deitzen zaio[2]. Pizzicato teknika aldatzen da hari intsrumentu bakoitzekin.[3]

Hari igurtzizko instrumentuak aldatu

Pizzicatoa egiteakoan, hari igurtzizko instrumentuen hariak behatzekin pintxatzen dira, arkoa erabili gabe[4]. Batzuetan, biolinistak, arkoa albo batean utzi dezake, eta biolina banjo modura eutsi dezake biolinistak. Igurtzeakin konparatuz, soinu oso desberdinak ateratzen dira instrumentutik, soinu motxagoak[5][6]. Besteak beste Johann Strauss IIaren “Neue Pizzicato Polka” (1892) eta Pyotr Ilyich Tchaikovskyren “Laugaren sinfonia”ren hirugarren mugimenduan agertzen da teknika hau.

Biolin pizzicatoa

Gitarra aldatu

Gitarrakin arkorik gabe jotzen denez, hariak normalean jotzen diren bezala ikutzen dira, baina eskua harien kontra utziz haria jo eta gero. Teknika hau “palm mute” deitzen da.

Tekladuekin aldatu

Tekladu bat duten instrumentuekin, pianoa bezala, pizzicatoa ahal dezakegu erabili erebai. Hariak zuzenean ikutuz, teknika honei "string piano" izena ematen zaio. Ez da askorik erabilia musika tradiziona jotzekoan, baina gaur egungo musikan erabilia izan da. Besteak beste Toru Takemitsu, Helmut Lachenmann, eta George Crumb musikariek erabili egin dute.

Historia aldatu

Pizzicatoa lehen aldiz agertu da Tobias Hume-en “Captain Humes Poeticall Musicke” (1607) abestian, nun musikariak esan dio bere gamba jotzaileari pizzicato teknika erabiltzeko. 1638an agertu da teknika hau erabai, Claudio Monteverdiren “Il combattimento di Tancredi e Clorinda” kantuan.

Grafikoki aldatu

Musika hizkuntzan konpositoreak pizzicatoa erakusteko pizz idatziko du, pizzicatotik arkorat berriz etortzeko konpositoreak termino italianoa “arco” erabiliko du.

 
pizz laburdura

Bartók pizzicatoarentzako borobil batez erakusten da, borobil bat marra bertikal bat duena bere gainean.

 
Bartók pizzicatoa


Esker eskuko pizzicato bat gurutz batekin idazten du konpositoreak.

 
Esker eskuko pizzicatoa

Erreferentziak aldatu

  1. (Ingelesez) «pizzicato» dictionary.cambridge.org (Noiz kontsultatua: 2021-05-13).
  2. Shonle, John I.. (1976-04-01). «On the timbre of the pizzicato violin» The Journal of the Acoustical Society of America 59 (S1): S35–S35.  doi:10.1121/1.2002651. ISSN 0001-4966. (Noiz kontsultatua: 2021-05-13).
  3. (Gaztelaniaz) México, Escrito por: Música en México Redacción Música en México tiene la misión de promover la música clásica-y la música nueva – en; Mundo, Y. De Dar a Conocer Una Selección De Las Actividades Musicales En El Resto Del. «Pizzicato: pellizco de las cuerdas» Música en México (Noiz kontsultatua: 2021-05-13).
  4. (Ingelesez) Editor|September 23rd, L. T. P.; 2014|Tips; Tricks; Comment, Violin|1. (2014-09-23). «Pizzicato: How to Play the Violin» Learn To Play Music Blog (Noiz kontsultatua: 2021-05-13).
  5. (Ingelesez) Edmondson, Rebecca. (2005-02-01). «Beginning Violin: Pizzicato vs. Arco» American String Teacher 55 (1): 50–53.  doi:10.1177/000313130505500107. ISSN 0003-1313. (Noiz kontsultatua: 2021-05-13).
  6. (Ingelesez) «Pizzicato | music» Encyclopedia Britannica (Noiz kontsultatua: 2021-05-13).

Kanpo estekak aldatu