Monforte de Lemos-Redondela burdinbidea

Iberiar Penintsulako burdinbidea

Monforte de Lemos — Redondela burdinbidea Iberiar Penintsulako burdinbide bat da, Monforte de Lemos eta Redondela geltokiak lotzen ditu.

Monforte de Lemos — Redondela
burdinbidea

A Frieirako geltokiko ikuspegia
Ezaugarri teknikoak
Luzera166,8 km
Bidearen zabalera1 668 mm
Elektrifikazioabai
Ustiapena
Egoerazerbitzuan
JabeaADIF
OperadoreaRenfe Operadora
 Eskema
CONTg
 Leon — Coruña
ABZg+l STR+r
BHF STR
0,000 Monforte de Lemos
CONTf STR
 Leon — Coruña
BHF
9,100 Cabaval
HST
14,200 Areas
BHF
19,800 San Estevo do Sil
HST
26,100 San Pedro do Sil
BHF
28,200 Os Peares
BHF
36,500 Barra de Miño
ABZg+l CONTfq
 Zamora — Coruña
BHF
46,000 Ourense–Elkargunea
CONTgq ABZgr
 Zamora — Coruña
BHF
59,100 Barbantes
BHF
72,900 Ribadavia
BHF
84,300 Filgueira
BHF
95,500 A Frieira
HST
100,000 A Pousa–Crecente
BHF
108,100 Arbo
BHF
114,600 Sela
BHF
120,600 As Neves
BHF
127,300 Salvaterra
HST
135,400 Caldelas de Tui
BHF
140,500 Guillarei
ABZgl+l CONTfq
 Guillarei — Valença do Minho
BHF
151,600 Porriño
HST
159,900 Louredo–Valos
CONTgq ABZg+r
 Coruña — Vigo
BHF
166,800 Redondela
CONTf
 Coruña — Vigo

Burdinbidea 1878ko martxoaren 17an inauguratu zen Vigo–Urzáiz eta Salvaterra geltokien artean.

ADIFen arabera, 810 kodea dagokio.

Historia aldatu

Aurrekariak aldatu

Galiziako bi hiriak lotzeko lehen proiektuak, Ourensetik igaroz eta Valença do Minhoko portugaldar sarearekin lotzeko asmoz Guillareitik abiatutako adar bati esker, 1859-1860 urteetan Boguerin eta Boquenio ingeniariek eginak dira. Boguerinen lana, Vigo-Ourense tarteari buruzkoa, 1861eko urriaren 15ean zati hori eraikitzeko enkante eta kontzesio batean islatu zen lehena izan zen. Hala ere, 1863ko martxoaren 2ra arte itxaron behar izan zen proiektua benetan gauzatzeko, Medina del Campotik Zamorara Trenbidearen Konpainiako administrazio-kontseiluko kide zen Juan Flórez Freireri emandako bigarren enkante batean, eta kontzesio berriaren ondoren, Medinatik Zamorara eta Ourensetik Vigora Trenbidearen Konpainia izena hartu zuen. Ondoren, trazaduraren beste zati handia esleitu zen, Ourense eta Monforte de Lemos artekoa.

Eraikuntza aldatu

Lanak azkar hasi ziren arren, hainbat gorabehera ekonomiko izan ziren, hala nola Rafael Bertrán de Lisen bankuen porrota edo 1873ko krisi ekonomikoa. Hori dela eta, 1878ra arte itxaron behar izan zen Vigo-Guillarei, Guillarei-Caldelas eta Caldelas-Salvaterra tarteak amaitzeko. Urte bete beranduago, As Nevesra iritsi zen. 1881ean amaitu ziren Arbo eta Salvaterra arteko eta Arbo eta Ourense arteko burdinbidearen sekzio honen azken bi zatiak.

Puntu horretan geratzen zen Monforte de Lemosera iristea, lau urtetan Ourense-Os Peares (1884) eta Os Peares-Monforte (1885) tarteei esker lortu zena. Horrela, urte bereko maiatzaren 15ean burdinbidea osoa martxan jartzea lortu zen.

Bilakaera aldatu

1928an, Medinatik Zamorara eta Ourensetik Vigora arteko Trenbidearen Konpainia, zailtasun ekonomiko larrietan sartuta zegoena, Espainiako mendebaldeko beste trazadura batzuk bezala, Espainiako Mendebaldeko Trenbideen Konpainia Nazionalaren mende geratu zen. Konpainia hori sortu zen herrialdeko eremu horretan trazadurak kudeatzen zituen enpresa pribatuei laguntzeko, baina horrek ez zuen egoera nabarmen hobetu. 1943an, Mendebaldea eta Espainiako gainerako konpainia pribatuak RENFEn sartu ziren.

2004. urtearen amaieran, Renfe Operadora eta Adif RENFEren banaketarekin, burdinbidea Adifen menpe geratu zen.

2011n, Abiadura Handiko Ardatz Atlantikoaren lanek burdinbidearen amaiera Vigon Redondelara eraman zuten, azken kilometroak desegitean.

Zerbitzuak aldatu

Distantzia luzea aldatu

  Renfe Operadora
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
Alvia  Madril
Chamartin
Segovia–GuiomarMedina del Campo AHZamoraA GudiñaOurense–ElkarguneaGuillareiRedondelaVigo–Guixar Pontevedra
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonTafallaIruñaGasteizMiranda EbroBurgos–Rosa ManzanoPalentziaLeonEstorgaPonferradaO Barco de ValdeorrasA Rua–PetinSan Clodio–QuirogaMonforte de LemosOurense–ElkarguneaSantiago de Compostela Coruña
Alvia  Bartzelona
Sants
Camp de TarragonaLleida–PirineusZaragoza–DeliciasTuteraCastejonTafallaIruñaGasteizMiranda EbroBurgos–Rosa ManzanoPalentziaLeonEstorgaPonferradaO Barco de ValdeorrasA Rua–PetinSan Clodio–QuirogaMonforte de LemosOurense–ElkarguneaO PorriñoRedondela Vigo
Guixar
Intercity  Irun DonostiaZumarragaAltsasuGasteizMiranda EbroBriviescaBurgos–Rosa ManzanoPalentziaVilladaSafagúnLeonEstorgaBembibrePonferradaO Barco de ValdeorrasA Rua–PetinSan Clodio–QuirogaMonforte de LemosOurense–ElkarguneaSantiago de Compostela Coruña
Intercity  Bilbo
Abando
LaudioMiranda EbroBriviescaBurgos–Rosa ManzanoPalentziaVilladaSafagúnLeonEstorgaBembibrePonferradaO Barco de ValdeorrasA Rua–PetinSan Clodio–QuirogaMonforte de LemosOurense–ElkarguneaGuillareiRedondela Vigo
Guixar

Distantzia ertaina aldatu

  Renfe Operadora
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
3 Vigo
Guixar
RedondelaPorriñoGuillareiTui Valença
do Minho
4 Coruña Elviña–UnibertsitateaO Burgo–SantiagoCambreCecebreBetanzos–InfestaOza dos RíosCesurasPiñoiCurtisTeixeiroGuitirizPargaBaamondeRábadeLugoPedrelo–CéltigosSarriaMonforte de LemosCanabalAreasSan Estevo do SilSan Pedro do SilOs PearesBarra de Miño Ourense
Elkargunea
6 Vigo
Guixar
RedondelaLouredo–ValosPorriñoGuillareiCaldelasSalvaterraAs NevesSelaArboPousa–CrecenteFrieiraFilgueiraRibadaviaBarbantesOurense–ElkarguneaBarra de MiñoOs PearesSan Pedro do SilSan Estevo do SilAreasCanabalMonforte de LemosA Pobra do BrollónSan Clodio–QuirogaMontefuradoA Rua–PetinVilamartín de ValdeorrasO Barco de ValdeorrasSobradeloQuereñoCovasToural los VaosVilladepalosPosada do BierzoPonferradaSan Miguel de las DueñasBembibreTorre'l BierzuBrañuelasPorquerosVega de MagazEstorgaNistalBarrientosVeguellina d'ÓrbigoVillavanteVilladangos del PáramuQuintana-Raneros Leon

Erreferentziak aldatu

  • García Raya, Joaquín (2006). «Bide zabaleko Espainiako burdinbidearen oinarrizko kronologia». 4. Trenbide Historiaren Kongresua: Malaga, 2006ko iraila (Andaluziako Juntako Herri Lan eta Garraio Saila).
  • Wais, Francisco (1974). Espainiar burdinbideen historia. Madril: Editora Nacional.

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu