Wikipedia

Markel Olano

Gipuzkoar politikaria
Artikulu hau politikari gipuzkoarrari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Olano».

Markel Olano Arrese (Beasain, 1965eko ekainaren 2a - ) euskal politikaria da, EAJko kidea, eta Gipuzkoako Foru Aldundiko ahaldun nagusia izandakoa hiru agintalditan: 2007ko uztailaren 6tik 2011ko ekainaren 23ra arte, eta 2015eko ekainaren 23tik aurrera 2023ko ekainaren 29ra arte.

Markel Olano


9. Gipuzkoako Ahaldun Nagusia

2015eko ekainaren 23a - 2023ko ekainaren 29a
← Martin Garitano - Eider Mendoza Larrañaga →

7. Gipuzkoako Ahaldun Nagusia

2007ko uztailaren 6a - 2011ko ekainaren 23a
← Joxe Joan Gonzalez de Txabarri - Martin Garitano →

Gipuzkoako Batzar Nagusietako batzarkidea

2007ko ekainaren 22a - 2023ko apirilaren 4a
Barrutia: Oria
Euzkadi Buru Batzarrako kide

2000 - 2007
Gipuzkoa Buru Batzarrako kide

1996 - 2000
Bizitza
JaiotzaBeasain, 1965eko ekainaren 2a (58 urte)
Herrialdea Gipuzkoa, Euskal Herria
Hezkuntza
HeziketaEuskal Herriko Unibertsitatea
Hizkuntzakgaztelania
euskara
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria eta filosofoa
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioakatolizismoa
Alderdi politikoa Eusko Alderdi Jeltzalea

Ibilbide politikoa aldatu

Estreinako urteak politikan aldatu

Olano 1980an hasi zen politikan, hamabost urte zituela, EAJren Euzko Gaztedi gazte erakundeko kide egin zenean. EGIko militantzia urteak Beasaingo eta Goierriko EGIko barne egituretan lan politikoa eta suspertzailea eginez eman zituen. Filosofian lizentziatua da Euskal Herriko Unibertsitatean.[1]

EAJn eginiko lan politikoa aldatu

Hainbat ardura izan ditu EAJren barnean. EGIko Gipuzkoako burua izan zen. 1996tik 2000ra Gipuzko Buru Batzareko (EAJren Gipuzkoako atala) kide izan zen, eta bere ardurapean zituen Euskara, Hezkuntza eta Kultura arloak. Garai hartan, EAJren ordezkari izan zen Lizarrako Akordioko Talde Iraunkorrean.

2000. urtean, Xabier Arzalluzek zuzentzen zuen EAJko Euzkadi Buru Batzarreko kide izendatu zuten. Bere ardurapean zituen Gazteria, Euskara, Kultura eta Kirol atalak, 2007ra arte izan zuen ardura.[2] Ardura horiei gehitu zitzaion Informazio eta Komunikazio Teknologien arlo sortu berriaren ardura.

Ahaldun nagusia aldatu

VIII. legegintzaldia (2007-2011) aldatu

2007ko udal eta foru hauteskundeetan EAJren hautagaia izan zen, Jon Jauregiren ordez.[3] Hauteskunde horiek irabazita, Miguel Ángel Buenek baino 5.000 boto gehiagorekin, uztailaren 6an Gipuzkoako Batzar Nagusietan bere hautagaitzak lortu zuen boto gehien, eta, horren ondorioz, urte bereko uztailaren 12an Gipuzkoako Foru Aldundia osatu zen, bera buru zela.[4] Bere gobernuan sei kargu izan zituen EAJk eta beste lau EAk.[5]

Gipuzkoako Foru Aldundiaren 2007-2011 Kudeaketa Planean zehazten diren ildoak Markel Olanoren legegintzaldiaren oinarriak dira.[6] Bi oinarriren pean antolatu zuen bere gobernua: gipuzkoarrek erabakiak hartzeko aukera, "Gipuzkoarako kultura politiko berri" bat izendatu zutena; eta bakearen eta normalizazio politikoaren lorpena, gipuzkoar guztien ikuspuntua barneratzeko helburua jarrita.[6] Legegintzaldi honetan garrantzi berezia hartu zuten hainbat azpiegiturek, tartean Gipuzkoako Errotonda[7] izeneko errepide sarea, lurraldea ardazteko helburuarekin eta, bestetik, Zubietako erraustegia eta berarekin batera egiten zen hondakinen kudeaketaren proiektua.

Markel Olano hautagai izan zen berriro ere 2011ko udal eta foru hauteskundeetan, baina sortu berria zen Bilduk irabazi zituen, Martin Garitanorekin. Hala ere, Markel Olanok jarraitu zuen oposizio-buru lanean.

X. legegintzaldia (2015-2019) aldatu

 
Markel Olano, Iñigo Urkullu, Bingen Zupiria eta Eneko Goia, Anoeta estadioaren obrak bisitatzen.

2015eko ekainean, EAJren hautagaitzaren buru zen Markel Olano garaile atera zen Gipuzkoan aldundirako egindako hauteskundeetan, baita ahaldun nagusi hautatua izan ere, bigarrengoz. Aurreko legegintzaldian Bilduk izandako hainbat polemika ustiatuz, bereziki hondakinen kudeaketari buruzko eztabaida Gipuzkoan (2002-), berriro ere lehen indarra izatea ekarri zuen. Polemika horretatik eratorrita, Markel Olanoren gobernuak Zubietako erraustegia amaitzeko egitasmoari garrantzia eman zion, legegintzaldi horretan martxan jartzeko helburuarekin.[8]

Legegintzaldi honetan Etorkizuna Eraikiz proiektua jarri zuen martxan,[9] Gipuzkoaren gobernantza aldatzeko helburua zuen proiektua.[10] Bestalde, 2016ko azaroan, Markel Olano polemika baten erdian kokatu zen, Koldo Mitxelena Kulturunean presoek egindako arteari buruzko erakusketa batean ETAkide baten margolanak ez erakustea babestu zuenean, terrorismoaren "biktimekiko sentsibilitatez" eta "mugarik gabeko adierazpen askatasuna" onartu ezin delakoan.[11]

XI. legegintzaldia (2019-2023) aldatu

 
Etorkizuna Eraikiz ekimenaren kapsularekin, COVID-19 pandemiaren baitan egindako argazki batean.

2019ko udal eta foru hauteskundetan berriro ere hautatu zuten Ahaldun Nagusi izateko, hirugarren aldiz. III. Olano gobernua eratu zuen, EAJ eta PSE-EEren arteko koalizio-gobernua. Legegintzaldi honetan COVID-19 pandemiari aurre egin behar izan zitzaion, eta lehenengo bi urteak egoera horren baita mugitu ziren, egoera ekonomikoa zein soziala okertuz.[12]

Ahaldun nagusia izan ondoren aldatu

2021eko irailean berretsi zuen ez zela 2023ko foru hauteskundeetan berriro ere hautagai izango, eta bere ondorengoa emakumezkoa izateko nahia adierazi zuen.[13][14] Era berean, diputatu nagusi izateari utzi arren politikatik gertu jarraituko zuela adierazi zuen.[15][16]

Gaur egun EAJren batzarkide-taldearen aholkularia da Gipuzkoako Batzar Nagusietan.[17] 2024ko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetan EAJren Gipuzkoako zerrendan bigarren tokian aurkeztuko da.[18][19]

Bizitza pertsonala aldatu

Markel Olanoren zaletasunen artean, aipatzekoak dira mendizaletasuna, irakurketa eta argazkilaritza. Azken zaletasun horren erakusgarri dira Flickrren[20] eta GureGipuzkoa[21] argazkilaritza atarietan partekatzen dituen argazki bildumak.

Realeko bazkidea da, eta jokalarien kamisetetan apustu-etxeen publizitatea kokatzearen aurka agertu da, gizartean jokoarekiko adikzioarekin dagoen arazoa konpontzeko beharrezko ikusten duen heziketari laguntzen ez diola iritziz. Hala ere, ez zuen bozkatu honen harira klubak bazkideei egindako kontsultan.[22]

Ezkonduta dago eta seme bat du.[1]

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ a b EAJ-PNV. «Markel Olano - Gipuzkoako Ahaldun Nagusirako hautagaia - EAJ - PNV» Euzkadi Buru Batzarra (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  2. ↑ (Gaztelaniaz) «Markel Olano será el candidato a diputado general del PNV al no haber más aspirantes» El Diario Vasco 2007-03-09 (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  3. ↑ (Gaztelaniaz) «Markel Olano, toda una vida fiel al PNV» EITB Radio Televisión Pública Vasca (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  4. ↑ Berria: Olanok dio talde lana izango dela Gipuzkoako Diputazioaren ardatza.
  5. ↑ (Gaztelaniaz) «Sólo uno de los diputados repite en el Gobierno foral que se constituye hoy» El Diario Vasco 2007-07-12 (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  6. ↑ a b Gipuzkoako Foru Aldundiaren 2007-2011 Kudeaketa Plana
  7. ↑ «Javier Zuriarrain. Gipuzkoako Foru Aldundiko Bide Azpiegituren Diputatua: Gipuzkoako orografia oso konplexua da; autopista kilometro bat egiteko 20 milioi euro behar ditugu» www.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  8. ↑ Velte, Samara. «Lehen harriak du azken hitza» Berria (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  9. ↑ «EtorkizunaEraikiz - Hasiera» ORAIN Gipuzkoa (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  10. ↑ «Etorkizuna Eraikiz, construir desde lo que somos» Markel Olano Arrese 2017-09-28 (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  11. ↑ Berria.eus. «Euskal presoen lanak zentsuratzea onetsi dute Espainiako Gobernuak eta Gipuzkoako Aldundiak» Berria (Noiz kontsultatua: 2017-06-14).
  12. ↑ (Gaztelaniaz) Gipuzkoa, Noticias de. «“Protección, trabajo y futuro para todas las personas”» www.noticiasdegipuzkoa.eus (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  13. ↑ «Olano: Diputatu nagusi kargua utziko dudala hitza publikoki emana dut eta ez noa orain iritziz aldatzera» EITB 2021-09-22 (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
  14. ↑ «Markel Olanok berretsi du ez dela berriz aurkeztuko ahaldun nagusi izateko» Berria 2021-09-23 (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
  15. ↑ (Gaztelaniaz) Muñoz, Ainhoa. (2022-10-20). «Olano seguirá vinculado a la política al finalizar su mandato como diputado general de Gipuzkoa» El Diario Vasco (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
  16. ↑ (Gaztelaniaz) Soto, Ana Úrsula. (2023-02-08). «Olano: "Todavía no he decidido que haré a partir de junio"» Noticias de Gipuzkoa (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
  17. ↑ (Gaztelaniaz) Balanzategi, Ander. (2024-03-07). «Los sueldos en Juntas Generales: de los 46.000 de un secretario a los 93.000 euros del presidente» El Diario Vasco (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
  18. ↑ «Joseba Egibar ez da EAJren Gipuzkoako zerrendan aurkeztuko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeetara» EITB 2023-12-11 (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
  19. ↑ (Gaztelaniaz) Balanzategi, Ander. (2024-01-27). «Tejeria, Olano y Arrizabalaga lideran las listas del PNV por Gipuzkoa a las elecciones vascas» El Diario Vasco (Noiz kontsultatua: 2024-04-04).
  20. ↑ Olano, Markel. (2016-05-18). This Hard Land. Bruce Springsteen. Anoeta, Donostia. 3 min.. (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  21. ↑ «Gure Gipuzkoa» web.archive.org 2011-07-23 (Noiz kontsultatua: 2021-07-27).
  22. ↑ «Bideoa: Markel Olano (Gipuzkoako ahaldun nagusia). Egun On Euskadi» EiTB (Noiz kontsultatua: 2018-12-27).

Kanpo estekak aldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Markel_Olano&oldid=9649263"(e)tik eskuratuta