María Rosa Oliver

argentinar idazlea, saiogilea, itzultzailea eta ekintzailea

María Rosa Oliver, jaiotzaz María Rosa Lucía Oliver Romero (Buenos Aires, Argentina, 1898ko irailaren 10a - ib., 1977ko urtarrilaren 18a) argentinar idazlea, saiogilea, itzultzailea eta ekintzaile izan zen.[1][2]

María Rosa Oliver

Bizitza
JaiotzaBuenos Aires1898ko irailaren 10a
Herrialdea Argentina
HeriotzaBuenos Aires1977ko urtarrilaren 18a (78 urte)
Heriotza moduaberezko heriotza: miokardio infartu akutua
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakidazlea, aktibista, saiakeragilea eta itzultzailea
Jasotako sariak

Biografia aldatu

Argentinako familia patrizialekoa, Francisco José Oliver eta María Rita Romeroren alaba izan zen, zortzi seme-alabako lehena eta María de los Remedios de Escalada de San Martinen ondorengoa.[3][1]

10 urte zituela, poliomielitisa hartu zuen, eta gurpil-aulki batean geratu zen bere bizitza osoan.[1]

 
Sur aldizkariaren ale bat, non Oliverrek erredakzio taldeko kide gisa parte hartu baitzuen.

Sur Literatura-aldizkariaren sortzaileetako bat izan zen, Victoria Ocampo lagun minarekin batera, eta han Erredakzio Batzordeko kide izan zen.[4][5] Harekin batera, 1936. urtean, Unión Argentina de Mujeres (UAM) sortu zuen - ez da nahastu behar 1947. urtean sortutako Unión de Mujeres de la Argentina (UMA) delakoarekin - emakumeen botoa sustatuz.[6] 1938an, UAMeko lehendakaritza hartu zuen.[6]

Bere lagunen artean Eduardo Mallea, Federico García Lorca, Gabriela Mistral, Miguel Ángel Asturias, Luis Saslavsky, Alfonso Reyes, Pablo Neruda, Pelegrina Pastorino, Vinicius de Moraes eta Waldo Frank egon ziren.[1][7]

1921ean Europara eta 1942an Estatu Batuetara joan zen familiarekin, nazismoaren aurkako kausa aliatuarekin borrokatuz.

Bakearen Mundu Kontseilurako 1948-1962 bitartean lan egin zuen, eta Washingtonen, Roosevelt administrazioak gonbidatutako Amerikarteko Gaien Koordinaziorako Bulegoko kultura-aholkulari gisa.[7]

Espainiako Gerra Zibileko[8] erbesteratuei lagundu zien eta 1958an Lenin de la Paz saria jaso zuen.[9]

Txina eta Kubara joan zen; Che Guevararen laguna zen, eta harekin korrespondentzia izan zuen.[9]

Etxe bat zuen Las Toninasen, itsasoaren gainean, eta hara gonbidatu zituen lagunak, eta idaztera erretiratu zen.[2]

Bere autobiografiaren hiru bolumen idatzi zituen, eta bere azken bolumena, Mi fe es el hombre, hil aurretik amaitu zuen.

Bere laguntzailea, Josefa "Pepa" Freire, bizitza osoan eta bidaia guztietan izan zen, eta Simone de Beauvir-ek behin baino gehiagotan aipatu zuen mirespenez.[1]

78 urte zituela hil zen, bihotzekoak jota.[3]

Argitalpenak aldatu

 
Pelegrina Pastorino (Pele) eta María Rosa Oliver, Hurlingham Club, Pilar, 1938
  • Geografia Argentina, Buenos Aires, Hego Amerikarra, 1939.
  • Argentinako emakume batek Amerika, Buenos Aires, Salzmann eta Cia., 1945.
  • Dakiguna, hitz egingo dugu… Testigo sobre la China de hoy, Buenos Aires, Bot al Mar, 1955 (en coautoría con Norberto Frontini).
  • Mundo, mi casa, Buenos Aires, Falbo, 1965.
  • La vida diaria, Buenos Aires, Hego Amerikarra, 1969.
  • Nire fedea gizakia da, Buenos Aires, C. Lohlé, 1981.[5]

Biografiak aldatu

  • Hebe Clementi, María Rosa Oliver, Buenos Aires, Planeta, 1992.

Erreferentziak aldatu

  1. a b c d e Genealogía Familiar: María Rosa Lucía Oliver Romero. .
  2. a b «María Rosa Oliver y Pasolini en el recuerdo de Eugenio Guasta» Diario Río Negro 4 de octubre de 2011.
  3. a b Rigo de Alonso, Viviana. «Mujeres y escritura de vida: la autobiografía femenina en la Argentina del siglo XX. María Rosa Oliver, Victoria Ocampo y Alicia Jurado.» McGill University, Montreal, 2010.
  4. Revista SUR | Fundación Sur. .
  5. a b Pierini, Margarita. «María Rosa Oliver: Mundo (de letras), su casa» MORA. Revista del Instituto Interdisciplinario de Estudios de Género nº23 (2017).
  6. a b Giordano, Verónica. «Los derechos civiles de las mujeres y el proyecto de reforma del Código Civil de 1936: el acontecimiento, la estructura, la coyuntura.» Ponencias de las 3º Jornadas de Jóvenes Investigadores (2005).
  7. a b Becerra, Marina. «Género y antifascismo en la autobiografía de María Rosa Oliver» Estudios Avanzados nº 20 (diciembre 2013).
  8. «Margarita Pierini - Las memorias de María Rosa Oliver - Curso Posgrado: Representaciones literarias (1880-1910) - Novedades» web.archive.org 4 de marzo de 2016.
  9. a b Fernández Bravo, Álvaro. «María Rosa Oliver en las redes comunistas del siglo» MORA. Revista del Instituto Interdisciplinario de Estudios de Género nº23 (2017).

Kanpo estekak aldatu