Wikipedia

María Ángeles Durán

soziologoa eta ikertzailea

María Ángeles Durán Heras (Madril, 1942ko azaroaren 30a) Espainiako ikertzailea da, eta ordaindu gabeko lana eta egitura sozial eta ekonomikoarekin duen lotura aztertzen ditu. Soziologiako katedraduna eta ikerketa-irakaslea izan da Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Nagusian. Bertan, Azterketa Sozioekonomikoaren Saila zuzendu zuen.

María Ángeles Durán

katedradun

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakMaría Ángeles Durán Heras
JaiotzaMadril, 1942ko azaroaren 30a (81 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
HeziketaMadrilgo Unibertsitatea
Michigango Unibertsitatea
Madrilgo Unibertsitate Autonomoa
Hezkuntza-mailadoktorea
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jardueraksoziologoa, unibertsitateko irakaslea, idazlea eta ekonomialaria
Enplegatzailea(k)Madrilgo Unibertsitate Autonomoa
Zientzia Ikerketen Kontseilu Nagusia
Madrilgo Complutense Unibertsitatea
Zaragozako Unibertsitatea
Jasotako sariak
IMDB: nm10796618 Edit the value on Wikidata

2002an, “Pascual Madoz” Zientzia Sozial, Ekonomiko eta Juridikoetako Ikerketako Sari Nazionala jaso zuen, eta 2018an, CISeko Soziologia eta Zientzia Politikoko Sari Nazionala. Honoris Causa doktore izendatu zuten Madrilgo Unibertsitate Autonomoak (2008), Valentziako Unibertsitateak (2012) eta Granadako Unibertsitateak (2013).

Prestakuntza eta ikerketa aldatu

Emakumeen lanari buruzko prestakuntza eta lehen ikerketak aldatu

Hamasei urterekin hasi zuen unibertsitateko prestakuntza Unibertsitate Konplutentseko Politika eta Ekonomia Zientzien Fakultatean, eta 1971n doktoratu zen. Behin baino gehiagotan ikasle ordezkaria izan zen eta aldi berean hiru ikastaro egin zituen Zuzenbide Fakultatean. Hirurogeiko hamarkadaz geroztik, jakintza ekoitzi eta transmititzeko erakundeetan emakumeen gabezia historikoagatik zientzian sortutako joera salatu zuen. El trabajo de las mujeres en España izeneko doktore-tesirako, enpleguari eta ordaindu gabeko lanari buruzko informazioa bereizteko estatistika-tresnen urritasunari aurre egin behar izan zion. Datu faltari etxeen zeregin ekonomiko eta sozialari buruzko gabezia teorikoa gehitzen zitzaion, ez bakarrik Espainian, baita ekonomia guztietan ere. Nekazaritzako eta abeltzaintzako ustiategietan kontabilizatu gabeko lanari buruzko informazio-iturri berriak aurkitu zituen, eta horrek kostu-irabazi-analisien eta produktibitate-adierazleen kritika egitera eraman zuen. Haren tesiak agerian utzi zuen emakumeen lanaren ikusezintasuna.

Denboraren erabilerari eta ordaindu gabeko lanaren kontu sateliteen sorrerari buruzko inkestak aldatu

Emakumeari buruzko Nazio Batuen Konferentzian parte hartu ondoren (Mexiko, 1975), ordaindu gabeko lana ikerketa ekonomikoan eta politika publikoen azterketan sartzeko eskatu zuen. El ama de casa. Crítica política de la economía doméstica “Etxekoandrea. Etxeko ekonomiaren kritika politikoa” (1978) lanean nabarmendu zuen Espainiako ekonomia osoko pertsona-kopuru handiena betetzen zuen eta lan-ordu gehiago kontsumitzen zituen sektorearen ikusezintasuna, eta Kontabilitate Nazionalean haren tratamendua aldatzea proposatu zuen. Berehalako eragina izan zuen nazioartean, eta, ondoren, etxeen zeregin ekonomikoari buruzko hainbat azterlanen abiapuntua izan zen.

Pekingo Emakumeari buruzko Nazio Batuen Konferentzia prestatzen lagundu zuen (1995). Konferentzia hasi zuen Ekintza Plataformak gobernu guztiei eskatu zien azterketa makroekonomikoaren esparrua aldatzeko, denbora erabiltzeko inkestak egiteko eta ordaindu gabeko lanaren kontu sateliteak sortzeko. Bere proposamen intelektualek, ekonomia eta gizarte zientzietako beste ikertzaile batzuen proposamenekin batera, gai horiek nazioarteko erakundeen agendetan sartzen lagundu dute, hala nola, OIT, OCDE edo CEPAL (Latinoamerikarako Batzorde Ekonomikoa), eta zenbait herrialdek ordaindu gabeko lanaren kontu sateliteak edukitzeko betebeharra eta eskubidea maila konstituzionalean jarri dituzte.

Ibilbide akademikoa aldatu

Haren ibilbide akademikoak nazioarteko orientazio nabarmena du. Egonaldiak egin ditu Míchigango Unibertsitateko Institute for Social Research (ISR) erakundean (Fulbright Batzordearen beka jaso du; Cambridgeko Unibertsitatea (British Council-en beka jaso du); P.U.C. de Río de Janeiro (UNESCOk beka eman zion); Washingtongo Unibertsitatea (Seattle); Florentziako Europako Institutua; Parisko Espainiako Ikastetxea, eta Mexikoko Unibertsitate Nazional Autonomoa (UNAM). European Academy of Science and Arts eta Espainiako Emerituen Eskola Libreko kidea da. Espainiako Soziologia Federazioko (FES) lehendakaria izan da, eta International Sociological Association (ISA) elkartearen batzorde betearazleko eta International Association for Time Use Research (IÁIN) elkartearen editorialeko kide izan da.

Esparru teoriko berriak eta behatzeko eta aztertzeko teknika berriak aldarrikatzen ditu zientzia-eremu guztietarako, emakumeen gizarte-rolaren eraldaketaren ondorioz sortzen diren eskaera intelektual berrietara egokituagoak. “Una ausencia de mil años” (1981) eta haren ondoren “Liberación y Utopía". La mujer ante la ciencia” (1981) eta “Mujeres y hombres en la formación de la teoría sociológica” (1996) Madrilgo Unibertsitate Autonomoko Emakumearen Ikerketarako Unibertsitate Institutuaren fundazio-testuak izan ziren. Genero-harremanei buruzko ikerkuntzan lehen urratsak ziren, eta laster Unibertsitateko Ikerketa Institutu izendatu zuten.

Etxeetako lan ez-monetarizatuari buruzko informazio estatistikoaren urritasuna arintzeko eta informazio hori analisi sozioekonomikoan integratzeko, neurketa-tresna eta -sistema berriak diseinatu zituen, batez ere denboraren erabilerari buruzko inkestetan eta Duran eskalan oinarrituta, zeinak proiekzio demografikoak baititu. Zainketa-denboren eskaera erabiltzen du etxeetako pobrezia ez-monetarioa eta politika publikoen ahultasuna eta eraginkortasunik eza atzemateko. Baliabide hori agortezina eta homogeneoki banatua da biztanle guztien artean.

Ibilbide akademikoa banaezina da herritarren konpromisoekin eta gizarte-mugimenduekin; besteak beste, berdintasunaren aldeko emakumeen borroka, gaixoen eta haien zaintzaileen borroka eskubide ekonomiko eta zibiko berriak onartzeko, eta gainbehera ekonomikoan eta despopulatzeko arriskuan dauden eskualdeak berreskuratzeko borroka, bereziki Extremaduran.

Bidaiari nekaezina da, zientzia zabaltzeko ahaleginean bost kontinenteetan zehar ibili da, hitzaldiak eman ditu edo nazioarteko berrehun erakunde akademiko eta erakundetan baino gehiagotan parte hartu du.

Ekoizpen zientifikoa aldatu

Ikerkuntzan eta irakaskuntzan mende erdia baino gehiago eman du etengabe, eta berrehun eta berrogeita hamar argitalpen baino gehiago idatzi ditu. Digital CSIC webgunean daude aipatuta, eta horietako asko irakurri edo libreki deskargatu daitezke. Gehienak soziologiaren eta ekonomiaren arteko mugan daude, hirigintzaren eta osasunaren sozioekonomiaren inguruan. Konpromiso akademikoez gain, artearen soziologiari buruzko argitalpenak ere aurkeztu ditu, ikonografiaren erabilera sozialari buruzkoak bereziki.

Ikerketa-proiektuen ebaluatzailea izan da Espainiako Zientzia Politikarako Aholku Batzordean, European Science Foundation delakoan, Sciences and Tecnology enpresak Portugal Science Foundation delakoan, Uruguaiko Garapen Teknologikorako Programan eta beste hainbat erakunde publiko eta pribatutan. Fundazio ugari (BBVA Fundazioa, Ford Foundation, March Fundazioa, Cañada Blanch Fundazioa, Carolina Fundazioa, etab.) beren ikerketen alde egin dute. Maiz laguntzen du nazioarteko erakunde zientifiko eta sozialekin (UNESCO, OMS, CEPAL, ONUMUJERES, OIT, etab.) eta argitalpen-lan handia egiten du.[1]

Bere liburuen artean honakoak nabarmentzen dira “Liberación y utopía”, “Desigualdad social y enfermedad”, “Mujeres y hombres en la formación de la teoría sociológica”, “The Future of work in Europe”,  “La ciudad compartida. Conocimiento, afecto y uso”, “La contribución del trabajo no remunerado a la economía española. Alternativas metodológicas”, “Si Aristóteles levantara la cabeza. Quince ensayos sobre las ciencias y las letras”, “Los costes invisibles de la enfermedad”, “La cuenta satélite del trabajo no remunerado en de Madrid” (gaztelaniaz eta ingelesez ), “El valor del tiempo” ( Portugal eta Brasilen argitaratua), “Metodología de la investigación sobre uso del tiempo” (J. Rogero-rekin),  “El trabajo del cuidado en América Latina y España ” , “La contribución de los mayores a la economía del País Vasco (gaztelaniaz eta euskeraz ere) “El trabajo no remunerado en la economía global” (gaztelaniaz eta ingelesez). “La riqueza invisible del cuidado” (2018).

Bularreko minbiziaren beldurra gainditzeko borrokaren sei urteko esperientzia transmititu zuen, liburu autobiografiko batean. Diario de batalla. Mi lucha contra el cáncer" (2003).

"Cuidatoriado" terminoa sortu du, funtsean zaintzan aritzen den pertsona-taldeari dagokiona. Talde horren ezaugarri nagusia da gehienak emakumeak direla, gehienek ez dutela kobratzen lan hori egiteagatik eta baldintzak beste edozein taldekoak baino okerragoak direla (soldatarik gabe, ordutegirik gabe, oporrik gabe, asegururik gabe eta gizarte-onarpenik gabe).[2]

Datu pertsonalak aldatu

Jatorrizko familiagatik klase ertainetik dator. Sei neba-arrebetatik nagusiena izan zen. Aita, Alfonso Durán, Gata mendilerroko (Caceres) industria-ingeniaria zen. María Ángelesek hamazazpi urte zituela hil zen. Haren ama, Carmen Heras, etxekoandrea izan zen senarra hil arte, eta, ondoren, familia-ogasunaren kudeaketaz arduratu zen.

Hogeita lau urterekin ezkondu zen José Ramón Torregrosarekin (Játiva, 1940 - Madril, 2016). Unibertsitate Konplutentseko ikaskidea zen, eta gero unibertsitate horretako Gizarte Psikologia Saileko zuzendaria izan zen.

Sariak aldatu

Sariak eta aintzatespenak aldatu

UAMeko María Ángeles Durán saria aldatu

Madrilgo Unibertsitate Autonomoak bere izaera aitzindaria eta gizarte-zientziei egindako ekarpen berezia aintzatetsi ditu, eta “Ángeles Duran” izena eman dio unibertsitate honek antolatzen duen genero-harremanei buruzko ikerketaren berrikuntzarako nazioarteko sariari. Urtero, ehun bat gizon-emakume aurkezten dira sarira.

Argitalpen garrantzitsuenak aldatu

Liburuen artean hauek nabarmentzen dira:

  • 1981 - Una ausencia de mil años.
  • 1981 - Liberación y Utopía. La mujer ante la ciencia. Testu osoa Digital CSIC.
  • 1883 - Desigualdad social y enfermedad. Testu osoa Digital CSIC
  • 1988 - De puertas adentro.
  • 1996 - Mujeres y hombres en la formación de la Teoría Sociológica.[15] Testu osoa Digital CSIC
  • 1998 - The Future of work in Europe (Gendered patterns of time distribution). Testu osoa Digital CSIC
  • 1998 - La ciudad compartida: conocimiento, afecto y uso.[16] Testu osoa Digital CSIC
  • 2000 - Si Aristóteles levantara la cabeza. Quince ensayos sobre las ciencias y las letras.[17]
  • 2000 - Nuevos objetivos de igualdad en el siglo XXI: las relaciones entre mujeres y hombres (coord.).[18]
  • 2000 - La contribución del trabajo no remunerado a la economía española: alternativas metodológicas.
  • 2000-2003 - Los costes invisibles de la enfermedad.[19] Testu osoa Digital CSIC
  • 2003 - Diario de Batalla. Mi lucha contra el cáncer.[20] Testu osoa Digital CSIC
  • 2006 - El valor del tiempo ¿cuántas horas te faltan al día? Testu osoa Digital CSIC
  • 2010 - Tiempo de vida y tiempo de trabajo.[21] Testu osoa Digital CSIC
  • 2011 - El trabajo del cuidado en América Latina y España. Testu osoa Digital CSIC
  • 2012 - El trabajo no remunerado en la economía global.[22] Testu osoa Digital CSIC
  • 2014 - La contribución de los mayores a la economía del País Vasco (euskeraz ere badago). Testu osoa
  • 2018 - La riqueza invisible del cuidado, Universitat de València, ISBN 978-84-9134-235-9.

Prentsako artikuluak aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ «Universidad Autónoma de Madrid - Nuestra Historia» www.uam.es.
  2. ↑ EL PAIS. (10 de febrero de 2019). Entrevista a María Ángeles Durán. .
  3. ↑ Medallas al Mérito del Trabajo, 2005. .
  4. ↑ Honoris Causa UAM. .
  5. ↑ «Discurso de María de los Ángeles Durán Heras, Medalla de Extremadura 2009» Sierra de Gata Digital 2009.
  6. ↑ Premios Cultura para la Salud-25 años ADEPS. .
  7. ↑ M.A. Durán Dra. Honoris Causa U. de Granada. .
  8. ↑ M.A. Durán Dra. Honoris Causa UdV. .
  9. ↑ Tribuna Feminista. La Federación de Mujeres Progresistas entrega sus premios anuales. .
  10. ↑ Ayuntamiento de Madrid. (7 de marzo de 2018). Entrevista a María Ángeles Durán. XIII premio Clara Campoamor. .
  11. ↑ «·CIS·Centro de Investigaciones Sociológicas·Premio Nacional de Sociología y Ciencia Política» www.cis.es.
  12. ↑ «María Ángeles Durán, Premio Nacional de Sociología y Ciencia Política 2018» La Vanguardia 24 de julio de 2018.
  13. ↑ elEconomista.es. (29 de enero de 2019). «María ángeles durán, premio nacional de sociología por sus investigaciones en género - EcoDiario.es» ecodiario.eleconomista.es.
  14. ↑ Redacción. (25 de octubre de 2019). Mª Ángeles Durán, primera doctora 'Honoris Causa' de la UR. .
  15. ↑ Reseña en PAPERS-Revista de Sociología, 1998. .
  16. ↑ La ciudad compartida: conocimiento, afecto y uso. .
  17. ↑ Si Aristóteles levantara la cabeza: quince ensayos sobre las ciencias y las letras. .
  18. ↑ Nuevos objetivos de igualdad en el siglo XXI: las relaciones entre mujeres y hombres. .
  19. ↑ Los costes invisibles de la enfermedad. .
  20. ↑ Cáncer de mama: diario de una batalla. El Mundo-Salud 9 de mayo de 2003.
  21. ↑ Ficha libro Tiempo de vida y tiempo de trabajo. .
  22. ↑ Ficha libro El trabajo no remunerado en la economía global. .

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=María_Ángeles_Durán&oldid=9643894"(e)tik eskuratuta