Lagos (Portugal)

Portugalgo udalerria eta hiria
Artikulu hau Portugalgo udalerriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Lagos (argipena)».

Lagos Portugalgo hiri bat da, Faroko Barrutian, Algarbe azpieskualdean dagoena. 27.949 biztanle inguru ditu. Barlavento Algarvio izeneko zonaldean kokatzen da (Algabeko mendebaldea).

Lagos
Portugalgo udalerria
Administrazioa
Estatu burujabe Portugal
Portugalgo barrutiaFaro
Posta kodea8600
Geografia
Koordenatuak37°06′00″N 8°40′00″W / 37.1°N 8.6667°W / 37.1; -8.6667
Map
Azalera212.8 km²
MugakideakVila do Bispo, Aljezur (en) Itzuli, Monchique eta Portimão
Demografia
Biztanleria31.049 (2011)
Dentsitatea145,91 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia282
Ordu eremuaUTC±00:00
Hiri senidetuakRibeira Grande, Óbidos eta Torres Vedras
cm-lagos.pt

Udalerriak 212,99 km²ko azalera du [1] eta 31.049 biztanle (2011), [2] 4 parrokiatan banatuak. [3] Udalerria iparraldean Monchiquerekin mugatzen da, ekialdean Portimãorekin, mendebaldean Vila do Bispo-rekin, ipar-mendebaldean Aljezurrekin eta hegoaldean Ozeano Atlantikoko kostaldearekin.

Lagos historikoki Portugalgo Aurkikuntzekin lotuta dago. Gaur egun Algarbeko turismo gune erakargarrienetako bat da, aparteko hondartzak eta ondare kultural eta erlijiosoak dituena, baita gaueko bizitza dinamikoa ere. Gaur egun, biztanleriaren gehiengoa udalerriko lurraldean barreiatuta dago, hiriaren hirigune historikotik kanpo, zerbitzuetan eta turismo industrian lan egiten du batez ere. Hirigune historiko ia guztia oinezkoentzako da. Bisitatu ahal izateko merkataritza- edo kultura-establezimendu ugari eskaintzen ditu, jatetxe, taberna edo kafetegiak. 2012an TripAdvisor guneak "Gehien hazten ari diren 15 helmugen" lehen postuan kokatu zuen Lagos. [4]

2012ko abenduaren 21ean, udalak Cittaslow Cities sarera atxiki zen bere ondare historiko-kulturala kontserbatzeko, gehiegizko urbanizazioa ekiditeko eta bizi kalitatearen mantentzeko, arreta berezia jarriz eraikinak ez dezaten gainditu altuera eta kopuru jakin bat, mugikortasun pragmatikoa eta garapena bultzatu ingurunearekiko harreman sinbiotikoan, biztanleriaren ongizatea eta paisaiaren osotasuna zaintzea helburuarekin. [5] [6]

Administrazio publikoa aldatu

Parrokiak aldatu

 
Parrokiak Lagos udalerrian.

Lagoseko udalerria 4 parrokiatan banatuta dago:

  • Bensafrim e Barão de São João
  • São Gonçalo de Lagos
  • Luz
  • Odiáxere

Biztanleria aldatu

Biztanle kopurua [7]
1864 1878 1890 1900 1911 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991 2001 2011
10 953 12 857 13 535 13 937 15 972 15 883 16 210 16 457 16 483 17 060 16 396 19 700 21 526 25 398 31 049

(Oharra: biztanle "egoiliar" kopurua, hau da, erroldak egin ziren unean udalerri horretan zuten egoitza ofiziala. )

Biztanle kopurua adin tartearen arabera [8]
1900 1911 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991 2001 2011
0-14 Urte 4 470 5 401 5 177 5 046 4 531 3 807 3 903 3 630 4 058 3 811 4 032 4 870
15-24 Urte 2 688 2 957 3 001 3 142 3 315 2 991 2 626 2 305 2 930 2 928 3 015 3 199
25-64 Urte 6 007 6 797 6 686 7 280 7 463 7 820 8 724 8 620 9 870 11 238 13 717 17 055
= > 65 urte 829 1 061 1 055 1 184 1 434 1 715 1 807 1 995 2 842 3 549 4 634 5 925
> Id. desconh 3 43 35 5 29

(Oharra: 1900etik 1950era datuek "de facto" biztanleria aipatzen dute, hau da, erroldak egin zirenean udalerrian zuedenak. Hortik datoz biztanle deiturikoen aldean zenbait desberdintasun)

Lagosen ikuspegi panoramikoa aldatu


Ezaugarri geografikoak aldatu

Hondartzak aldatu

 
Dona Ana hondartza.

Ria de Alvor

  • Meia Praia
  • Praia de São Roque
  • Cais da Solaria
  • Praia da Batata
  • Praia dos Estudantes
  • Praia do Pinhão
  • Praia da Dona Ana
  • Praia do Camilo
  • Praia dos Pinheiros
  • Praia Grande
  • Praia da Ponta da Piedade
  • Praia do Barranco Martinho
  • Praia do Canavial
  • Praia do Porto de Mós
  • Praia da Luz
  • Praia da Calheta

Klima aldatu

      Datu klimatikoak (Lagos)      
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 15.9 16.6 17.8 19.7 22.1 25.1 28.1 28.5 26.0 22.8 19.0 16.6 21.5
Batez besteko tenperatura (ºC) 12.1 12.6 13.9 15.5 17.6 20.3 22.8 23.3 21.4 18.8 15.2 12.8 17.2
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 8.4 8.7 10.1 11.3 13.1 15.6 17.5 18.1 16.9 14.8 11.4 9.0 12.9
Pilatutako prezipitazioa (mm) 76 65 44 36 20 12 0 2 14 52 78 75 474
Iturria: Climate-data.org[9]

Hiri senidetuak aldatu

Lagos udalerria honako hiri hauekin senidetuta dago: [10]

Erreferentziak aldatu

  1. Instituto Geográfico Português. (2013). (XLS-ZIP) Áreas das freguesias, municípios e distritos/ilhas da CAOP 2013. Direção-Geral do Território.[Betiko hautsitako esteka]
  2. INE. (2012). (XLSX-ZIP) Quadros de apuramento por freguesia. Instituto Nacional de Estatística.
  3. Lei n.º 11-A/2013, de 28 de janeiro: Reorganização administrativa do território das freguesias. Anexo I. Diário da República, 1.ª Série, n.º 19, Suplemento, de 28/01/2013.
  4. Tripadvisor. (2012). 15 Destinations on the Rise. .
  5. Sul Informação. (22/12/2012). Quatro municípios do Algarve criam associação de cidades Slow. .
  6. Câmara Municipal de Lagos. Plano de Urbanização de Lagos. .
  7. Instituto Nacional de Estatística (Recenseamentos Gerais da População) - https://www.ine.pt/xportal/xmain?xpid=INE&xpgid=ine_publicacoes
  8. INE - http://censos.ine.pt/xportal/xmain?xpid=CENSOS&xpgid=censos_quadros
  9. climate-data.org. (2020). Climate of Lagos, Portugal. .
  10. https://web.archive.org/web/20210122181004/https://www.anmp.pt/anmp/pro/mun1/gem101l0.php?cod_ent=M8600

Bibliografia aldatu

  • Paula, Rui Mendes (1992). Lagos. Evolução Urbana e Património. Lagos: Câmara Municipal de Lagos. 392 orrialde. ISBN 9789729567629 
  • Cardo, Mário (1998). Lagos Cidade. Subsídios para uma Monografia. Lagos: Grupo dos Amigos de Lagos. 80 orrialde 
  • Coutinho, Valdemar (2008). Lagos e o Mar Através dos Tempos. Lagos: Câmara Municipal de Lagos. 95 orrialde 

Kanpoko estekak aldatu