Johan de Witt

Johan de Witt
	; Irudi gehiago
Keeper of the Seals (en)
Grand Pensionary (en)
Pensionary (en)
Bizitza
Jaiotza	Dordrecht, 1625eko irailaren 24a
Herrialdea	Zazpi Herbehere Batuen Errepublika
Heriotza	Groene Zoodje (en) eta Haga, 1672ko abuztuaren 20a (46 urte)
Heriotza modua	giza hilketa: Lintxamendua
Familia
Aita	Jacob de Witt
Ezkontidea(k)	Wendela Bicker (1655eko urtarrilaren 30a -
Seme-alabak	ikusi Johan de Witt Jr.;
Anai-arrebak	ikusi Cornelis de Witt;
Familia	ikusi Andries de Witt (osaba); Cornelis de Graeff (osaba); Pieter de Graeff (lehengusu); Andries Bicker (en) (aitaginarreba); Jan Gerritsz. Bicker (en) (aitaginarreba);
Leinua	De Witt
Hezkuntza
Heziketa	Leidengo Unibertsitatea
Tesi zuzendaria	Frans van Schooten (en) ; Isaac Beeckman
Hizkuntzak	latina
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria, politikaria, abokatua eta idazlea
Lantokia(k)	Haga; Dordrecht eta Haga
Izengoitia(k)	D.H.
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Herbehereetako Eliza Erreformatua

Johan de Witt (Dordrecht, Herbehereak, 1625eko irailaren 24a - Haga, 1672ko abuztuaren 20a) Herbehereetako politikaria izan zen.

Biografia aldatu

Holandako probintziako ordezkari izan zen. 1653an Holandako aginpide politikoa eskuratu zuen, eta 1654an Ingalaterraren eta Holandaren arteko bakea sinatu zuen, besteren artean, Holandaren probintzien aginpidea ez zela kapitain baten esku izango zioena. Hala lortu zuen Wittek, Gilen III.a Orangekoaren absolutismoaren kontra agerturik, Gilen III.a Orangekoak aginpidea galtzea.

Wittek gobernu errepublikazalea eratu zuen, Holandako ekonomia eta hiritarren askatasunak indartu zituen eta ez zien ezetsi katolikoei. Ingalaterrako Karlos II.ak 1654ko hitzarmena hautsi zuen baina Wittek ez zion Gileni aginpide eragilea eman nahi izan, eta Ingalaterrarekiko harremanek txarrera egin zuten. Hala ere, Frantzia Herbehereetako hegoaldean hartzen ari zen indarra zela eta, Ingalaterrarekin eta Suediarekin itun bat sinatzea lortu zuen (1668).

Luis XIV.ak, ordea, Probintzia Batuen konkista hasi zuen 1672an. Herritarrek Gilen Orangekoaren laguntza eskatu zuten egoera hura konpontzeko, eta azkenik Witt matxinada batean hil (1672) eta gobernu errepublikazalea desegin zen.

Erreferentziak aldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Johan de Witt

Datuak: Q318362
Multimedia: Johan de Witt / Q318362