Jean-Michel Basquiat
Jean-Michel Basquiat (New York, Ameriketako Estatu Batuak 1960ko abenduaren 22a - 1988ko abuztuaren 12a) estatubatuar graffitigile, margolari eta marrazkigilea zen. 27 urterekin hil bazen ere, haren lanak gaur egungo artistengan eragin handia izateaz gain, afroamerikar artelan kotizatuenak dira.
| Jean-Michel Basquiat | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Park Slope (en)  eta Brooklyn, 1960ko abenduaren 22a |
| Herrialdea |  Ameriketako Estatu Batuak |
| Talde etnikoa | Puerto Ricans (en) Haitian Americans (en) afro-amerikarra |
| Heriotza | New York, 1988ko abuztuaren 12a (27 urte) |
| Hobiratze lekua | Green-Wood hilerria |
| Heriotza modua | istripuzko heriotza: droga-gaindosia |
| Familia | |
| Bikotekidea(k) | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Heziketa | John Jay Educational Campus (en) City As School (en) Saint Ann's School (en) Edward R. Murrow High School (en) |
| Hizkuntzak | ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | margolaria, artibista, musikologoa, disko-ekoizlea, musikagilea, marrazkilaria, eskultorea, grafiti artista, argazkilaria, aktorea, arkitektura proiektuen marrazkilaria eta installation artist (en) |
Parte-hartzailea
| |
| Lantokia(k) | Modena Abidjan Venice Brooklyn Manhattan eta Hawaii |
| Kidetza | Gray (en) |
| Mugimendua | Neoespresionismoa Primitibismoa |
| Izengoitia(k) | Basquiat, Jean-Michel eta Samo |
| Genero artistikoa | Grafitia Arte figuratiboa |
| basquiat.com | |
       | |
Bizitza aldatu
Basquiatek, haitiar baten eta puertorricar baten semeak, ikasketak bukatu gabe 1978an gurasoen etxea utzi zuen, New Yorkeko kaleetan bizitzeko. Artearen alorrean eman zuen lehen pausoa graffitia lantzea izan zen. Al Diaz lagunarekin batera, SAMO©-ren izenpean (Same old shit, "Betiko kaka zaharra" ingelesez) HegoManhattango hormak poesia eta sarkasmoa uztartzen zituzten gizarteari buruzko esaldi kritikoz bete zituzten. Horri esker, Manhattanen SAMO© izena ezagun bilakatu zen. Garai hartan, postalak eta elastikoak eskuz eginez eta salduz biziraun zuen. Lagun batzuekin, Gray musika taldea sortu zuen. New Yorkeko gau giroan murgiltzeari esker, bertako artearen munduko arte-areto jabeak eta artistak lagun egin zituen, besteak beste Andy Warhol eta Keith Haring. Haren lehen erakusketen arrakasta berehalakoa izan zen eta urte gutxitan haren lana Europara ere iritsi zen: izan ere, Kasselko documenta 7an parte hartu zuen. Gero, New York Times egunkariko azalean agertu eta kalean bizitzetik aberats izatera iritsi zen. Warholekin elkarlanean, koadro ugari egin zituen, baina lan haien erakusketak oso kritika txarrak jaso zituenez, harengandik urrundu eta bere buruarekiko konfiantza galdu zuen. Warhol hil zenean, lur jota geratu zen: bizitzako azken garaian droga-menpekotasunean erori eta gaindosi batez hil zen. Bere bizi laburrean, mila margolan eta bi mila marrazkitik gora sortu zituen.
Lanaren ezaugarriak aldatu
Haren lanak garaiko gizartea irudikatzen zuen eta haurren marrazkien indar eta askatasuna dutela esan izan da. Lehen garaian zaborretan jasotako ate, leiho, hozkailu... gainean marrazten zuen. Haren irudietan giza gorputza, garezurrak, gaztelania edo ingelesezko hitzak, erantsitako paperak... kolore biziz nahasten dira. Kritikari askok graffiti eta afrikar artearen eraginak azpimarratzen dituzte. Garaiko minimalismoari aurre egin zion eta neoespresionismoaren barruan sailkatu izan da haren lana. Alemaniako neoespresionistei basati berriak deitzen bazien ere, Basquiati bere lanari basati deitzea arrazista iruditzen zitzaion.
Basquiat zineman aldatu
1996ean Julian Schnabelek Basquiat filma egin zuen.
2010ean Tamra Davisek Jean-Michel Basquiat: The Radiat Child izeneko film dokumentala egin zuen.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Jean-Michel Basquiat  |
Datuak: Q155407
Multimedia: Jean-Michel Basquiat / Q155407
