Ignazio Maria Etxaide

Ignazio Maria Etxaide
	;
; 2. euskaltzainburu	; 1952 - 1962 ; ← Resurreccion Maria Azkue - Jose Maria Lojendio →
; 2. euskaltzainburu
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Ignacio María Echaide Lizasoain
Jaiotza	Donostia, 1884ko abenduaren 1a
Herrialdea	Gipuzkoa, Euskal Herria
Heriotza	Donostia, 1962ko azaroaren 14a (77 urte)
Familia
Seme-alabak	ikusi Jon Etxaide; Ana Etxaide;
Hezkuntza
Hizkuntzak	euskara; gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	idazlea, Euskaltzainen zerrenda eta ingeniaria
Enplegatzailea(k)	Telefonica
Jasotako sariak	ikusi Cross of the Civil Order of Alfonso X the Wise (1953ko abenduaren 14a) ;
Kidetza	Euskaltzaindia

Ignazio Maria Etxaide Lizasoain (Donostia, Gipuzkoa, 1884eko abenduaren 1a - 1962ko azaroaren 14a) euskarazko eta gaztelaniazko idazlea, ingeniaria eta euskaltzalea izan zen.^[1] Gipuzkoako telefono sareko zuzendari izan zen, eta Espainiako lehenengo telefono zerbitzu automatikoa jarri zuen. Euskaltzaindiaren hirugarren lehendakaria izan zen, 1952tik 1962ra. Yon Etxaideren aita zen.

Bizitza aldatu

Aitaren lanbidea zela eta bere haurtzaroa Bergara eta Donostia artean pasatu zuen eta 1900 urtean libre joanez azterketa egin eta Batxilergoko titulua lortu zuen Valladoliden. ^[2] Bilbon egin zituen ingeniaritzako ikasketak. Gipuzkoako Telefónicako zuzendari eta sustatzailea izan zen, eta Donostiako Telefónicaren sareko zuzendariarekin batera, Espainiako lehen instalakuntza automatikoa eratu zuen Donostian. Langile telefonistek euskara zekitenaz ziurtatzen zen telefono erabiltzaileei zerbitzu zuzena eman ahal izateko. Bere kargutik, telefono komunikazioetan lan egindako abertzale eta errepublikazale asko libratu zituen frankisten jazarpenetik: bizia salbatu, kartzelatik libratu, erbestealditik berriz aberrira ekarri edota lana aurkitu zien.

Euskaltzainburu izendatu zuten 1952. urtean. Euskal Esnalea, Euskera eta Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak argitara ematen dituen aldizkarietan eman zituen argitara bere artikulu gehienak. Egunkari katoliko eta integristetan ere plazaratu zituen bere iritziak.

Idazlanak aldatu

Tratado de subfijación, prefijación y composición en el idioma eúskaro (1911)
Tratado de sintaxis en el idioma euskaro (1912)
El verbo vascongado (1923)
Telefonoaren sortze eta aurrerapena (1929)
Sobre el origen y parentesco del pueblo euskaro y su idioma (1935)
Desarrollo de las conjugaciones euskaras, perifrásticas y sintéticas, respetuosas y familiares (1943).

Erreferentziak aldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Etxebarria Bilbao, Jose Ramon. (2020). Komunikazioa euskaraz ingeniaritzan (Bigarren argitalpena zuzendua). Udako Euskal Unibertsitatea, 12 or. PMC 1222923008. (Noiz kontsultatua: 2021-11-30).
↑ «Echaide Lizasoain, Ignacio María - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2024-01-07).

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q3149798

[1] Etxebarria Bilbao, Jose Ramon. (2020). Komunikazioa euskaraz ingeniaritzan (Bigarren argitalpena zuzendua). Udako Euskal Unibertsitatea, 12 or. PMC 1222923008. (Noiz kontsultatua: 2021-11-30).

[2] «Echaide Lizasoain, Ignacio María - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2024-01-07).

[1]

[2]