Hoatzin
Hoatzin (Opisthocomus hoazin) Cuculiformes ordenako opistokomidoen familiako hegaztia, bere generoko eta familiako bakarra, 60 cm inguru luzea, buruan zutik jar dezakeen lumazko mototsa duena.
| Hoatzin | |
|---|---|
.jpg) | |
| Iraute egoera | |
 Arrisku txikia (IUCN 3.1) | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Animalia |
| Filuma | Chordata |
| Klasea | Aves |
| Ordena | Cuculiformes |
| Familia | Opisthocomidae |
| Generoa | Opisthocomus (en) 
|
| Espeziea | Opisthocomus hoazin (Müller, 1776)
|
| Banaketa mapa | |
_world.png) | |
| Kumaldiaren tamaina | 2 |
| Eguneko zikloa | crepuscular (en)  |
| Errute denbora | 31 egun |
Hego Amerikan bizi da, Amazonia oihaneko mangladi eta zingiratan. Brasilen, Kolonbian, Perun, Bolivian eta Guyanan aurkitzen da.
Deskribapena aldatu
Tamainaz eta itxuraz faisaiaren antzekoa bada ere, lepoa eta isatsa hark baino luzeagoak ditu. Guztira 65 cm har ditzake luzeran.
Hegazti arrea da, baina baditu luma beltzezko, gorrixkazko, horizko eta zurizko orban eta zerrendak ere. Bizkarralde iluna du, luma gris-marroiez estalia, eta azpialdean argiagoa da.
Buruan aurrealdea biluzia du, kolore urdinekoa eta begiaren irisa gorria duena. Gandor ganorabako bat ageri du kanela koloreduna.
Elikadura aldatu
Zuhaitzen hostoak eta fruituak janez elikatzen da. Ikerketen arabera hoatzinaren dietaren %82a hostoek osatzen dute, %10a loreek eta %8a baino ez fruituek[1]. Hostoak digeritzeko digestio hodian paparo handia du eta bertan hartzidura egiten du, ugaztun hausnarkarien antzera. Hegazti kirastun ere esaten diote, alde batetik hartziduran sortzen diren gasen eraginez[2] eta bestetik arriskuan aurkitzen denean botatzen duen usainarengatik.
Amazoniako biztanleek ez dute ehizatzen, zapore txarra duelako. Arrautzak ordea hartzen dituzte jateko.
Ugalketa aldatu
Euri sasoian ugaltzen da, zuhaitzen azpialdea urak estaltzen duenean[1]. Animalia taldekoia da eta txitatzerakoan kolonia txikiak eratzen ditu. Habiak zuhaitzen adarretan egiten ditu eta 2-3 arrautza jartzen ditu.
Helduek berrahoraturiko elikagaia jaten dute txitek eta badute ohikoa ez den bereizgarri bat, bi erpe txiki dute hego bakoitzean, zuhaitzetan ibiltzea ahalbidetzen dietenak uretara erori gabe. Erortzea gertatzen bada ere, igeri egiten dute zuhaitz enborreraino eta erpeei esker zuhaitzetan gora igotzen dira. Buteogallus urubitinga arranoak hoatzinen habia kolonia bat erasotzen duenean helduek alde guztietara hegan egiten dute, zarata handia eginez, arranoa nahasteko eta bitartean txitek zuhaitz adarretatik ihes egiten dute[1].
Erreferentziak aldatu
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ a b c Thomas, B. T.. (1996). "Family Opisthocomidae (Hoatzins)". In Josep, del Hoyo; Andrew, Jordi; Sargatal, Christie (eds.). Handbook of the Birds of the World. Volume 3, Hoatzins to Auks. Barcelona: Lynx Edicions, 24-32 or. ISBN 978-84-87334-20-7..
- ↑ (Ingelesez) DK. (2015-06-02). DK Eyewitness Books The Amazon: Step into the World's Largest Rainforest and Learn All There is to Know About the Mighty Amazon River. Penguin ISBN 978-1-4654-4313-7. (Noiz kontsultatua: 2021-09-18).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q188660
Multimedia: Opisthocomus hoazin / Q188660
Espezieak: Opisthocomus hoazin
