Hidronimo

ibaiaren, errekaren. latsaren, ur korrontearen izena

Hidronimo bat (grekozko ὕδωρ hydor, 'ura', eta ōnoma, 'izena') ur-masa bat izendatzeko berezko izena da.[1] Hidronimia hidronimoen azterketa da, baita ur-masek beren izena nola hartzen duten eta historian zehar nola transmititzen diren ere.

Ibaien izenak hizkuntza aldaketari erresistentzia dioten hitzak dira. Alde horretatik, forma linguistiko gisa, hidronimoak oso forma kontserbadoretzat hartzen dira, eta, eskuarki, beste batzuk kokaleku batean ordezten dituzten herriek baliabide hidrikoei emandako izena gordetzen dute (adibidez, Guadiana, jatorriz, Anas ibaia izan zen, arabiarrek wadi ana, 'Anas iaia', eta hispanoerromatarrek erabilitako izena gorde zuten; ondoren, kristauak hartu zituzten eta Al-Andaluseko forma mantendu zuten, Guadiana.

Paleohizkuntzalariek asko estimatzen dute antzinako hidronimo horien iraupena, baliabide handia baita desagertutako hizkuntzak, haien hedapenak edo balizko migrazio-ibilbideak berreraikitzeko.

Hizkuntza indoeuroparren artean, hizkuntza desberdinetatik datozen hidronimoak berdinak dira. Danubio, Dnieper, Dniester, Don eta Donets ibaiek protoindoeuropar erroa dute *danu-, (IEW 175), 'ibaia, ura' esanahia duena. Toponimo horiek antzinako osetierari edo eszitierari egozten zaizkio.[2]

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu