Haga

Haga
	Herbehereetako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Herbehereetako Erresuma
Herrialdea	Herbehereak
Probintzia	Hego Holanda
Alkatea	Jan van Zanen (en)
Posta kodea	2491–2599
Geografia
Koordenatuak	52°05′N 4°19′E / 52.08°N 4.31°E
Azalera	98.12 km²
Altuera	1 m
Mugakideak	Wassenaar, Leidschendam-Voorburg, Pijnacker-Nootdorp, Rijswijk, Westland, Zoetermeer eta Delft
Demografia
Biztanleria	548.320 (2021eko urtarrilaren 1a); 10.487 (2019)
Dentsitatea	5.588,26 bizt/km²
Etxebizitzak	253.420
Informazio gehigarria
Sorrera	XIII. mendea
Telefono aurrizkia	070
Ordu eremua	Europa Erdialdeko Ordua
Hiri senidetuak	Varsovia, Palembang, Nazaret, Betleem, Juigalpa eta Wenzhou
	denhaag.nl

Artikulu hau hiriari buruzkoa da; egitura-elementua gaitzat duena beste hau da: «Habe»

Artikulu hau hiriari buruzkoa da; belak eta bandera eusteko zurezko elementua gaitzat duena beste hau da: «Haga (zurezko pieza)»

Haga^[1] (nederlanderaz: Den Haag^ⓘ, dɛnˈɦaːx; historikoki 's-Gravenhage^ⓘ, ˈsxraːvə(n)ˌɦaːɣə) Herbehereetako hirugarren hiririk handiena da Amsterdam eta Rotterdamen ondoren, 510.909 biztanlerekin 2014an. Herrialdearen mendebaldean kokatuta dago, Hego Holandako probintzian, eta bertako hiriburua da.

Hagan dago Herbehereetako gobernuaren egoitza, baina ez da hiriburu ofiziala, Herbehereetako Konstituzioaren arabera, 1814tik Amsterdamen baitago. Hagan daude gobernuaren bi ganbarak eta Beatriz erreginaren etxea. Enbaxada guztiek, Hoge Raad der Nederlandenek (Epaitegi Gorena), Estatu Kontseiluak eta hainbat lobbyk hantxe dute egoitza.

Geografia aldatu

Inguru naturala eta kokapena aldatu

Haga hiriaren mugakideak honakoak dira: Wassenaar ipar-ekialdean, Leidschendam-Voorburg, Pijnacker-Nootdorp eta Zoetermeer ekialdean, Rijswijk hego-ekialdean, Delft hegoaldean, Westland hego-mendebaldean eta Ipar itsasoa mendebaldean.

Barrutiak aldatu

Hiria honako barrutiek osatzen dute:

Klima aldatu

Datu klimatikoak (Valkenburg basea)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	13.8	15.9	20.8	25.9	29.7	33.5	33.1	34.6	28.7	24.5	17.5	15.4	34.6
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	5.9	6.3	9.3	12.8	16.7	19.0	21.3	21.5	18.4	14.5	9.9	6.6	13.5
Batez besteko tenperatura (ºC)	3.6	3.6	6.1	8.7	12.5	15.1	17.4	17.5	14.8	11.3	7.4	4.3	10.2
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	1.0	0.7	2.7	4.5	8.1	11.0	13.3	13.3	10.9	7.8	4.5	1.7	6.6
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-16.4	-14.0	-11.1	-4.4	-1.5	1.7	5.4	5.5	1.2	-4.4	-7.1	-10.6	-16.4
Pilatutako prezipitazioa (mm)	68.4	51.2	59.8	42.9	54.7	61.6	72.7	84.0	89.2	89.9	90.4	76.4	841.2
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	12	10	11	9	9	9	10	10	12	13	14	13	132
Elur egunak (≥ 1 mm)	5	5	3	1	0	0	0	0	0	0	2	4	20
Eguzki orduak	65.5	89.6	133.7	190.5	229.0	216.1	227.4	207.1	145.5	110.3	61.1	49.2	1726.1
Hezetasuna (%)	86	84	83	79	78	79	80	80	83	84	87	87	82.5
Iturria (1): Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (1981–2010, elur-egunak 1971–2000)^[2]
Iturria (2): Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (1971–2000 muturrekoak)^[3]

Ondasunak aldatu

Lorategi bat dirudi hiriak, plano erregularrean antolatua, parke ederrez hornitua, hiribide zabalek zein ubideek zeharkatzen dutela. Eraikuntza aipagarriak ugari dira: Kondeen jauregia (XIII. mendea); Eliza Handia (Grote Kerk), gotiko estilokoa (XIV-XV. mendeak); Mauritshuis jauregia, gaur egun museoa dena (XVIII. mendea); Huis ten Bosch errege-jauregia (XVII. mendea); Udaletxe Zaharra (XVI-XVII. mendeak), etab.^[4]

Museoak aldatu

Madurodam: Herbehereetako miniaturazko eraikinak biltzen ditu.
Mauritshuis: Johannes Vermeer, Rembrandt van Rijn eta Paulus Potterren margolanak erakusgai daude.
Udal museoa: Piet Mondrian margolari holandarraren lanak erakusten ditu.
Escher museoa: errege jauregi izandako Lange Voorhout jauregian, Maurits Cornelis Escher margolariari buruzkoa da.