Gertrude Stein (Allegheny, Pennsylvania, AEB, 1874ko otsailaren 3a - Neuilly-sur-Seine, Frantzia, 1946ko uztailaren 27a) Estatu Batuetako idazlea izan zen.

Gertrude Stein

Bizitza
JaiotzaAllegheny (en) Itzuli1874ko otsailaren 3a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaNeuilly-sur-Seine1946ko uztailaren 27a (72 urte)
Hobiratze lekuaPère Lachaise hilerria
Grave of Gertrude Stein (en) Itzuli
Heriotza moduaberezko heriotza: urdaileko minbizia
Familia
Ezkontidea(k)ezkongabea
Bikotekidea(k)
Anai-arrebak
Hezkuntza
HeziketaRadcliffe College (en) Itzuli
Johns Hopkins Unibertsitatea
Harvard Unibertsitatea
Johns Hopkins School of Medicine (en) Itzuli
Oakland High School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakidazlea, poeta, arte bildumagilea, salonnièrea, autobiografialaria, libretista, antzerkigilea, autorea eta bildumagilea
Lan nabarmenak
MugimenduaLiteratura modernista
modernismoa

IMDB: nm0825473 Musicbrainz: 077fdc68-7c46-4a91-b399-8f633678edef Songkick: 554720 Discogs: 217027 IMSLP: Category:Stein,_Gertrude Find a Grave: 977 Edit the value on Wikidata

Biografia aldatu

1903an Parisen hartu zuen bizilekua, anaia Leorekin batera. Haren etxea idazleen (Apollinaire, Cocteau) eta abangoardiako pintoreen (Matisse, Gris, Picasso) biltoki izan zen, eta Cézanne, Rousseau eta beste artista batzuen koadro-bilduma handi bat osatu zuen. 1907an Alice Toklas ezagutu zuen, gerora bizitza osoan adiskide mina izan zuena. Garai hartan idatzi zituen lehen liburuak: Three Lifes (1909, "Hiru bizitza") eta Making of Americans (1911), 1925ean argitaratu zena.

Kubismoaren ezaugarriak literaturara aldatzen saiatu zen. Horren erakusgarri da Tender Buttons (1914, "Botoi hauskorrak") olerki-liburua. 1920tik aurrera, Estatu Batuetatik Parisa joandako Scott Fitzgerald, Ernest Hemingway, Sherwood Anderson idazleen adiskide izan zen, eta eragin handia izan zuen haiengan. 1933an The Autobiography of Alice B. Toklas ("Alice B. Toklasen autobiografia") idatzi zuen; liburu horretan, bere buruaz hitz egiten du batez ere, eta ordura arte izan ez zuen ospea ekarri zion.

1935ean Estatu Batuetara joan zen hitzaldiak ematera, eta ikusmin handia piztu zuen han, judua, beste emakume batekin bizi zena, eta abangoardiako idazlea izanik. Europara itzuli zen, eta han eman zituen azken urteak. Steinen idazkera abangoardiakoa eta esperimentala zen, ingeles literatura-tradizioa irauli nahi zuena; estiloa errepikakorra du, eta literatura genero guztiak landu eta nahasi zituen.

Erreferentziak aldatu

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Gertrude Stein