Francisco Cepeda

**Francisco Cepeda**
Informazio pertsonala
Izena	Francisco Cepeda
Jaiotza data	1906ko martxoaren 8a
Jaiotza herria	Sopuerta
Jaiotza herrialdea	Bizkaia
Heriotza data	1935eko uztailaren 14a (29 urte)
Heriotza herria	Grenoble
Heriotza herrialdea	Frantzia
Kirol informazioa
Modalitatea	Errepidea
Profesional taldea(k)
1925; 1926-1927; 1928; 1929; 1930; ; 1931; ; 1933-1935	Sopuerta Sport; Athletic Club; Real Madrid; Dilecta; Gasteizko KE / Soriano; Gasteizko KE - Bilboko TE; Bilboko KE

Francisco Cepeda Nistal (Sopuerta, Bizkaia, 1906ko martxoaren 8 edo 9a^[1] - Grenoble, 1935eko uztailaren 14a) txirrindulari profesionala izan zen 1925 eta 1935 artean.

Kirol ibilbidea aldatu

Cepeda, bere garaian, txirrindulari nabarmena izatera iritsi zen Espainiako panoraman. 1927an brontzezko domina lortu zuen Espainiako errepideko txirrindularitzako txapelketan, Bartzelonan.

Frantziako Tourrean bere lehen parte hartzea 1930ean izan zen, Espainiako taldean parte hartzeko aukeratua izan zelarik, eta proba, sailkapen nagusiko 27. postuan amaituz. Tourraren edizio hura baino lehen, non herrialdeak ordezkatzen zituzten selekzioek parte hartzen zuten, soilik lau txirrindulari espainiar iritsi ziren Parisera (José María Javierre, Victorino Otero, Jaime Janer eta Salvador Cardona). Nazioarteko komunikabideek, orduan, Cepeda Galibierrera igotzea onartu zuten, postu garrantzitsu batean gailendu zena, ordutik aurrera, Frantzian txirrindulari eskalatzaileentzako probetarako gonbidapena lortuz.

Hurrengo edizioan, 1931koan, Cepedak bakarrik osatu zuen Espainiaren ordezkari taldea, beste txirrindulari batzuek parte hartzeari uko egin ziotelako, bere parte hartzeko baldintzetan akordiorik lortu ez zuelako. Arazo eta arazo fisiko ugari izan ondoren, txirrindulariak lasterketa utzi zuen 20. etapan zehar. Urte berean hirugarren postua lortu zuen Mont Farongo igoeran, Toulonen, Frantzian.

1933an, Vicente Truebarekin batera Tourrera itzuli zen, biak "Touristes-Routieres" kategorian, Espainiako ordezkaririk gabe.

Kirol jarduera aldi baterako utzi ondoren, Cepeda 1935ean berragertu zen, Espainiako Itzuliaren lehen edizioan parte hartuz, 17. postuan amaitu zuena, eta Frantziako Tourrean izena emanez "Individuel" kategorian, dagokion federazio nazionalak aukeratu gabe, Tourreko antolakuntzak parte hartzeko gonbidapen zuzena jasotzen zuten txirrindularientzat.

Heriotza aldatu

Frantziako Tourrean txapelketan izandako istripu baten ondorioz hil zen lehen txirrindularia izan zen Cepeda.

1935eko uztailak 11n, Aix-les-Bains eta Grenoble artean ospatu zen zazpigarren etapan, korrikalariak eroriko bat izan zuen, garezurraren oinarrian haustura bat eragin ziona, honen ondorioz, hiru egun beranduago hil zelarik La Tronche ospitalean.

Frantziako Tourreko etapa honek, Galibierrera eta, ondoren, Lautaretera igoerak zituen, jada nahiko laua zen lurretan, Le Bourg d 'Oisanseko hirigunea zeharkatzeko, eta, ondoren, Romanche ibaiaren eztarritik, Grenoblerantz igarotzeko, d 1091 errepidetik (orduan RN 91 deitua).

Istripua Cepeda abiadura handian zihoazen bost korrikalariz osatutako talde batean gertatu zen, 14,400 kilometroan gutxi gorabehera, tokian-tokian "gaztainondoen" izeneko bihurgunean, Rioupéroux (Livet-et-Gavet udalerria) hirigunea zeharkatu ondoren.

Frantziako jendarmeriaren tokiko brigadak egindako ikerketaren ondorioz, eginbide judizialak ireki ziren Grenobleko epaitegietan, nahi gabeko hilketa bat izan zitekeelakoan; izan ere, istripuaren lekukoetako batek adierazi zuen lasterketarekin zerikusirik ez zuen ibilgailu batek harrapatu zuela txirrindularia. Hala ere, kasua artxibatu egin zen azkenean 1936ko urtarrilaren 31n, beste lekuko batzuek ikusi baitzuten Cepedak alboko desplazamendu bortitz bat izan zuela gurpiletako baten tutueria hagunetik askatu zenean, eta horren ondorioz galtzadara erori zela. Txirrindularia berehala eraman zuten ospitalera, taldearen atzetik zihoan espainiar taldeko auto batean, eta, hasiera batean bere susperraldiari buruzko baikortasuna bazegoen ere, bere egoera azkar larriagotu zen, konortea berreskuratu gabe hil zelarik.

Cepedako istripuaren arrazoia inoiz ofizialki jakinarazi ez bazen ere, hipotesirik probableena bizikleten gurpiletarako erabilitako materialetan arazo bat dagoela adierazten duena da. Urte hartan Tourreko antolakuntzak hornitutako unitateetan, duraluminiozko hagunak erabili ziren, ordura arte erabili izan ziren egurrezko hagunen ordez. Orduan pentsatu zen tubularraren irteera itsasgarria hondatzearen ondorio izan zela, zeinak finkatzen baitzuen balaztadetan sortutako beroagatik eta duraluminioak erraz transmititzen zuelako, eta egoera hori udako tenperatura altuko giroagatik larriagotu zen. Izan ere, lehen etapetatik hain istripu kopuru handia gertatu zen arrazoi honengatik, polemika handia sortu zela, azkenean, Nizako etapan egurrezko hagunak berrezartzera behartu zuena.

Txirrindulariaren istripuaren arrazoiak argitzeko egindako eginbide judizialei buruzko dokumentazioa jendaurrean dago Isère departamenduko artxiboetan, Grenoble hirian.

Paco Cepeda Frantziako Tourrean istripuz hil den korrikalari bakarra da, bere antolakuntzagatik oraindik memorial itxurako errekonozimendu zehatzik jaso ez duena.

Bere jaioterriko Udalak, Sopuertak, bere oroimenean eskultura bat jarri zuen 2006an, eta bere familiaren etxea zegoen orubean kokatu zuen.