Federico Martín Bahamontes

Federico Martín Bahamontes (Alejandro Martín Bahamontes izenarekin jaioa, Santo Domingo-Caudilla, Toledo, 1928ko uztailak 9 – Valladolid, 2023ko abuztuaren 8a) Toledoko Arranoa ezizena jaso zuena, txirrindulari profesional bat izan zen 1954 eta 1965 artean, garai horretan 74 garaipen lortu zituelarik.

Federico Martín Bahamontes
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Alejandro Martín Bahamontes
Jaiotza	Val de Santo Domingo (en) , 1928ko uztailaren 9a
Herrialdea	Espainia
Heriotza	Valladolid, 2023ko abuztuaren 8a (95 urte)
Hobiratze lekua	Toledo
Hezkuntza
Hizkuntzak	gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	txirrindularia
Ibilbidea
Taldeak	Urteak
Parte-hartzailea 1959ko Frantziako Tourra (1.) 1959 Super Prestige Pernod (en) (6.)
Jasotako sariak	ikusi Knight Grand Cross of the Order of Sports Merit Hijo Adoptivo de Toledo  (2002)

Biografia

Mendian espezialista, Bahamontesek 1959ko Frantziako Tourra irabazi zuen, hasiera batean faboritoa ez zen arren. Alabaina, Pirinioetan egin zuen ihesaldia eta Puy-de-Dômeko kronoigoeran lortutako garaipenaren ondorioz abantaila nabarmena lortu zuen. Alpeetan, Charly Gaulekin elkartu zen, hau ere eskalatzailea eta aurreko edizioko garailea, eta Henri Angladek zein Jacques Anquetilek diferentzia jan zioten arren, ez ziren Bahamontesentzat mehatxu izan, bigarren amaitu zuen Angladeri Tour amaieran lau minutu baino gehiago atera zizkiolarik.

1963an 2. postuan amaitu zuen, Anquetilen ondoren, bere laugarren Tourra lortu zuena. Oso berdinduta Alpeetan eta Pirinioetan, Anketilek abantaila erlojupekoan lortuko zuen, une hartan bere laugarren Tourra zena lortuz, Bahamontes bigarren geratu zelarik, hiru minutu eta erdi baino gehiagora. Urte bete beranduago, 1964an, Bahamontesek 3. amaitu zuen Tourra Jacques Anquetil eta Raymond Poulidorren ondoren, garaileagandik lau minutu baino gehiagora.

Zen bezain eskalatzaile bikaina izanda, Mendiko saria bi aldiz irabazi zuen Espainiako Vueltan, behin Italiako Giroan eta sei aldiz Frantziako Tourrean, non errekorra izan zuen Lucien Van Impe belgiarrarekin batera Richard Virenque frantziarra iritsi zen arte.

Bahamontes Toledoko Itzuliko zuzendaria da duela 40 urte baino gehiagotik. Gainera, Navalcarneroko Txirrindularitza Kluba babestu zuen.

Bitxikeriak

• Amélie frantziar filmean Bahamontesek 1959ko Tourrean lortutako garaipena aipatzen da.

• Miguel Delibesen Cinco horas con Mario liburuan "Toledoko Arranoa"ri erreferentzia egiten zaio.

• Txirrindularitza erakusketa bat du Seseña Nuevon, Würth Espainiako instalakuntzetan dagoena, non txirrindulariak bere bizikletak, garaikurrak, irudiak eta bere kirol irudiarekin lotutako gainontzeko gaiak erakusten dituen.

Tourraren omenaldia

Frantziako Tourrean lortu zuen garaipenaren 50. urteurrenean (Tourra irabazi zuen lehen espainiarra izan zen), 2009an, Bahamontesi, Toledoko Arranoari omenaldia egin zion Tourreko antolakuntzak 6. etaparen hasieran (Girona-Bartzelona), 81 urte bete zituen egun berean ospatu zena.

Egun batzuk lehenago, Frantziako enbaxadoreak plaka oroigarri bat eman zion Frantziar Errepublikaren izenean.

Palmaresa

1954 Frantziako Tourreko mendiko sailkapena 2. Clásica a los Puertos de Guadarraman 1955 Asturiasko Itzulia, eta etapa 1 5. Kataluniako Voltan eta etapa 1 Clásica a los Puertos de Guadarrama 1956 Italiako Giroko mendiko sailkapena 4. Frantziako Tourrean 4. Espainiako Vueltan 1957 Asturiasko Itzulia, eta etapa 1 2. Espainiako Vueltan, gehi etapa 1 eta mendiko sailkapena 1958 Espainiako errepide txirrindularitzako txapelketa 8. Frantziako Tourrean, Mendiko sailkapena eta 2 etapa Etapa 1 Italiako Giroan 6. Espainiako Vueltan eta mendiko sailkapena Arrateko Igoera 1959 3. Suitzako Itzulian eta 2 etapa Frantziako Tourra, gehi mendiko sailkapena eta etapa 1 Arrateko Igoera Etapa 1 Espainiako Vueltan 2. Espainiako txapelketan Espainiako mendi txapelketa Arrateko Igoera

1960 Etapa 1 Espainiako Vueltan Arrateko Igoera 1961 3. Espainiako txapelketan Arrateko Igoera 1962 Mendiko sailkapena Frantziako Tourrean eta etapa 1 Arrateko Igoera 7. Romandiako Tourrean eta etapa 1 4. Dauphine Liberen 1963 2. Frantziako Tourrean, gehi mendiko sailkapena eta etapa 1 2. Romandiako Tourrean 2. Arrateko Igoeran 5. Dauphine Liberen 1964 Narancoko Igoera Midi Libreko etapa 1 3. Frantziako Tourrean, gehi mendiko sailkapena eta 2 etapa 6. Dauphine Liberen 1965 Montjuïceko Igoera 2. Arrateko Igoeran 3. Urkiola Igoeran

Emaitzen laburpena

Itzuli Handiak eta Munduko Txapelketa

Itzuli Handia	1953	1954	1955	1956	1957	1958	1959	1960	1961	1962	1963	1964	1965
Italiako Giroa	—	—	—	UT	—	17.	—	—	UT	—	—	—	—
Frantziako Tourra	—	25.	—	4.	UT	8.	1.	UT	—	4.	2	3	UT
Espainiako Vuelta	X	X	21.	4.	2.	6.	UT	UT	—	—	—	—	10
Munduko Txapelketa	—	—	—	—	—	—	—	17.	—	—	—	—

Beste Itzuliak

Carrera		1953	1954	1955	1956	1957	1958	1959	1960	1961	1962	1963	1964	1965
	Kataluniako Volta	8.	—	5.	—	10.	—	—	—	—	—	—	—	—
	Romandiako Tourra	—	—	—	—	—	—	—	—	12.	7.	2.	—	—
	Dauphine Libere	—	—	—	—	—	—	—	—	—	4.	5.	6.	—
	Suitzako Itzulia	—	—	—	—	—	—	3.	—	—	—	—	—	—

Legenda

—	Ez zuen parte hartu
DSK	Deskalifikatua
UT	Utzi

Taldeak

• Mondia (1954)
• Terrot (1955)
• ICEP-Girardengo (1956)
• Mobylette (1957)
• Faema (1958)
• Cóndor (1959). Garaiko araudiari esker, espainiar lasterketak KAS taldean korritu ahal izan zituen.
• Faema (1960)
• VOV (1961)
• Margnat-Paloma (1962)
• Margnat (1963-1965)

Kanpo estekak

• Datuak: Q121976
• Multimedia: Federico Bahamontes / Q121976

Aurrekoa Charly Gaul

Frantziako Tourreko garailea 1959

Ondorengoa Gastone Nencini