Eid al-Adha

Eid al-Adha
	Senegalgo musulmanak sakrifizio errituala egiterakoan.
Izen ofiziala	Eid al-Adha
Esanahia	Sakrifizioaren jaialdia
Hasiera	Dhu al-Hijjah hilaren 10. egunean
Amaiera	Dhu al-Hijjah hilaren 13. egunean
Data
Data	10 Dhu al-Hijjah (en)
Ospakizunak	Otoitzak, sakrifizio errituala, karitatea, otordu sozialak, opariak
Harremanak	Hajj; Eid al-Fitr (70 egun beranduago)

Eid al-Adha (arabieraz: عيد الأضحى‎, ʿīd al-ʾaḍḥā, ʕiːd ælˈʔɑdˤħæː ahoskatua; euskaraz: «Sakrifizioaren jaialdia») edo Eid Qurban (persieraz: عيد قربان‎), Abrahamek bere semea sakrifikatzeko nahia erakutsi zuela ospatzeko jaialdi musulmana da. Musulmanen jai nagusia da hau.

Jatorria aldatu

Festa honekin musulmanek zera gogoratu nahi dute: Islamak mendekotasun esan nahi duela. Koranen eta Bibliaren arabera Abrahamek (arabieraz: Ibrahim) Jaungoikoaren aurrean haren mendekotasuna erakutsi zuen hark Isaak semea sakrifikatzeko eskatu zionean.^[1] Tradizioaren arabera, azkenean, Abrahamek semea hiltzeko besoa altxatu zuenean Jaungoikoak gerarazi zuen. Abrahamek orduan, Jaungoikoari bere esker ona erakusteko, ahari bat hil zuen. Eid al-Adha festan musulmanek sakrifizio hura errepikatzen dute euren animaliak hiltzen, Islameko festa nagusian. Gaur egun hiltzen den animalia arkumea izanik, izen horrekin ere ezagutzen da herrialde batzuetan, Arkumearen eguna, alegia.^[2]

Koranen arabera, Abrahamen semea Ismael da, ez Isaak. Ismael Agar esklaboaren semea zen.^[3]

Ospakizunaren eguna aldatu

Egutegi gregorianoan Eid al-Adha festak ez du egun finkorik. Dhu al-Hijjah hilabetean ospatzen da, "erromesaldiaren" hilabetean. Islamiar egutegiaren hamabigarren hilabetean da hori, hilabetearen hamargarren egunean, Eid al-Fitr hirurogeita hamar egun pasa ondoren. Islamiar egutegia ilargiaren araberakoa denez, urtea eguzkiaren araberakoa den gregoriotar egutegia baino hamabost egun laburragoa da. Horrexegatik Dhu al-Hijjaha ez da urtero gregoriotar egutegiko egun berean hasten eta eguna urtero ez da egun bera.^[4]

Sakrifizioa aldatu

Animalia familia-buruak hil behar du.

Ohitura zera dio: Eid al-Adha egunaren goizean, eguzkia atera ondorengo hogei minutu pasa eta gero, otoitz berezia egina, familiaren buruak animalia hil behar du. Hori horrela da herrialdean legalki hori egiteko aukera baldin badago; bestela harakinak edo beste batek egin dezake.

Animalia hiltzeko musulmanen erritoa bete behar da: ahalik eta min gutxien sortuz, animaliaren burua Mekari begira eta gorputzaren odol guztia ateraz. Horrela egin ezkero, haragi hori halal gisa onartzen da.

Animalia mota askotakoa izan daiteke: ardia, behia, zezena, ahuntza, dromedarioa, gamelua... Dena dela, ohikoena ardia edo behia da. Bovinae familiakoa baldin bada, gutxienez bi urte izan behar ditu. Ardiek gutxienez sei hilabete, egokiena gutxienez urte betekoa izanik. Osasuntsu egon behar dira animaliak eta akats fisikorik gabekoak; animalia zikiratuak ere onartuak dira sakrifiziorako.

Sakrifizioa egin ondoren haragia hiru zatitan banatzen da: bat animalia hil duen pertsonentzako, bestea senide eta auzokideentzat eta hirugarrena behartsuentzat.^[5]