Columbia (ibaia)

Columbia
Columbia River (en)
Columbia; Columbia River (en)
Datu orokorrak
Garaiera	406 m
Mota	ibai eta Ibai nagusi
Luzera	2.000 km
Eponimoa	Columbia Rediviva (en)
Geografia
Koordenatuak	50°13′00″N 115°51′00″W / 50.2167°N 115.85°W
Estatu burujabe	Kanada
Probintzia	Columbia Britainiarra
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Kootenay ibaia; Pend Oreille River (en) ; Spokane River (en) ; Snake ibaia; Deschutes River (en) ; Willamette River (en) ; Okanogan River (en) ; Yakima River (en) ; Cowlitz River (en) ; Kettle River (en) ; Canoe River (en) ; Illecillewaet River (en) ; Templeton River (en) ; Hood River (en) ; Lewis and Clark River (en) ; Lewis River (en) ; Kicking Horse River (en) ; Sandy River (en) ; John Day River (en) ; Wenatchee River (en) ; Skipanon River (en) ; Crab Creek (en) ; Walla Walla River (en) ; Entiat River (en) ; Grays River (en) ; Klickitat River (en) ; Methow River (en) ; Spillimacheen River (en) ; White Salmon River (en) ; Course of the Willamette River (en) ; Coweeman River (en) ; Eagle Creek (en) ; Elochoman Slough (en) ; John Day River (en) ; Kalama River (en) ; Multnomah Channel (en) ; Umatilla River (en) ; Washougal River (en) ; Willow Creek (en) ; Lodge Creek (en) ; Chenoweth Creek (en) ; Sisson Creek (en) ; Deep River (en) ; Bugaboo Creek (en) ; Rock Creek (en) ; Crooked Creek (en) ; Hitchcock Creek (en) ; Harlows Creek (en) ; Skamokawa Creek (en) ; Foster Creek (en) ; Dry Creek (en) ; Sanderson Creek (en) ; Moses Creek (en) ; School Creek (en) ; China Creek (en) ; Duncan Creek (en) ; Abernethy Creek (en) ; Eightmile Creek (en) ; Fivemile Creek (en) ; Fivemile Creek (en) ; Rock Creek (en) ; Birnie Creek (en) ; Bernie Slough (en) ; Cougar Creek (en) ; Abe Creek (en) ; Mill Creek (en) ; Little White Salmon River (en) ; Squilchuck Creek (en) ;
Arroaren azalera	668.217 km²
Arro hidrografikoa	Columbia Basin (en)
Ur-emaria	7.500 m³/s
Lakuak	Windermere Lake (en) , Kinbasket Lake (en) , Arrow Lakes (en) eta Rufus Woods Lake (en)
Iturburua	Columbia Lake (en)
Bokalea; ()	Ozeano Barea

Columbia^[1] (ingelesez: Columbia River) Ipar Amerika mendebaldeko ibaia da, Kanadako Columbia Britainiarra eta Estatu Batuetako Washington eta Oregon zeharkatzen dituena. 1.953 kilometro luze da. Ozeano Barean ahoa duen Ipar Amerikako ibairik emaritsuena da.

Izena aldatu

Izena Columbia Rediviva itsasontzitik datorkio, ibaia esploratu zuen lehendabiziko europar ontzia.

Geografia aldatu

Kanadako Mendi Harritsuetan du iturburua, eta Kanadatik eta Estatu Batuetatik igarotzen da. Estatu Batuetan Washington estatutik sartzen da, eta Idahotik datozen Salmon eta Snake ibaien ura jasotzen du. Hegoaldera jotzen du ondoren eta bidean garrantzi handiko urtegiak hornitzen ditu (Grand Coulee Dam). Ondoren Washington eta Oregon estatuen arteko muga egiten du. Ozeano Barera isurtzen da Portland hiritik igaro eta gero.

Ibaiadarrak aldatu

Izena	Batez besteko emaria
Snake ibaia	1.611
Willamette ibaia	1.010
Kootenay ibaia	867
Pend Oreille ibaia	788
Cowlitz ibaia	261
Spokane ibaia	190
Deschutes ibaia	170
Lewis ibaia	136
Yakima ibaia	100
Wenatchee ibaia	91
Okanogan ibaia	86
Kettle ibaia	83
Sandy ibaia	64

Hiri nagusiak aldatu

Columbiak igarotzen dituen hiri nagusiak hauek dira:

Revelstoke (Columbia Britainiarra, Kanada)
Portland (Oregon, AEB)
Vancouver (Washington, AEB)

Hidrometria aldatu

Columbiaren emaria 111 urtez, 1878-1988 bitartean, neurtu zen The Dallesko estazioan (Oregon)^[2]. Ibaiak 610.000 kilometro koadroko eremua drainatua du gune horretan, arro osoaren % 91. Batez besteko emaria 5.438 m³/s da. Emari handiena ekainean du (12.891 m³/s), eta txikiena urrian (2.906 m³/s).

Columbiaren batez besteko emariak (m³/s) The Dallesen neurtuak
Datuak: 1878-1988 bitartean

Erreferentziak aldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2018/2/13 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Euskaltzaindia. (2012-05-25). 170. araua: Amerikako toponimia. .
↑ [http://www.grdc.sr.unh.edu/html/Polygons/P4115200.html Columbia Basin Station: The Dalles, Oregon. ] grdc.sr.unh.edu (Noiz kontsultatua: 2018-2-13).

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q2251
Multimedia: Columbia River / Q2251

[1] Euskaltzaindia. (2012-05-25). 170. araua: Amerikako toponimia. .

[hidro-2] [http://www.grdc.sr.unh.edu/html/Polygons/P4115200.html Columbia Basin Station: The Dalles, Oregon. ] grdc.sr.unh.edu (Noiz kontsultatua: 2018-2-13).

[1]

[2]