Charlotte Brontë

Charlotte Brontë (1816ko apirilak 21-1855eko martxoak 31) eleberrigile ingeles bat izan zen.

Charlotte Brontë
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Thornton (en) , 1816ko apirilaren 21a
Herrialdea	Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua
Bizilekua	Haworth Brusela
Heriotza	Haworth, 1855eko martxoaren 31 (38 urte)
Hobiratze lekua	St Michael and All Angels' Church, Haworth (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: Haurdunaldiko hiperemesia
Familia
Aita	Patrick Brontë
Ama	Maria Branwell
Ezkontidea(k)	Arthur Bell Nicholls (en)  (1854ko ekainaren 29a -  1855eko martxoaren 31)
Anai-arrebak	ikusi Emily Brontë Anne Brontë Elizabeth Brontë (en) Maria Brontë (en) Branwell Brontë
Leinua	Brontë sisters
Hezkuntza
Heziketa	Pensionnat de Demoiselles (en) (1842 - 1842ko urria)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	poeta, eleberrigilea, idazlea, governess (en) eta irakaslea
Lantokia(k)	Yorkshire
Enplegatzailea(k)	Pensionnat de Demoiselles (en)  (1843ko urtarrila -  1844ko urtarrila)
Lan nabarmenak	ikusi Jane Eyre Villette (en) Shirley (en) The Professor (en) Poems by Currer, Ellis, and Acton Bell (en)
Izengoitia(k)	Currer Bell, Lord Charles Wellesley eta Captain Tree
Genero artistikoa	eleberria eleberri gotikoa olerkigintza Victorian literature (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	anglikanismoa

Bizitza

Charlotte Brontë Britainia Handiko Yorkshire konderriko Thornton herrian jaio zen. Irlandar jatorriko Patrick Brontëren eta Maria Branwellen alaba zen. Bost neba-arreba zituen: Emily, Anne, Maria, Elizabeth eta Branwell. 1820an aita gaur egun hain ezaguna den Hawortheko erretore izendatu zuten, Yorkshireko paramoetako herri bat, nora familia bizitzera joan zen eta non neba-arrebak euren fantasiazko mundua sortzen hasi ziren, Anglia -Charlotte eta Branwellena- eta Gondal hEmily eta Annena- fikziozko erresumen istorioak idatziz. Angliaren kronikei buruz kuaderno ugari kontserbatzen dira, Gondalena, berriz, bakar bat ere ez.

Charlotte Brontë-ren gutun bat

Charlotten ama 1821eko irailaren 21ean hil zen, eta, 1824ko abuztuan Charlotte eta Emily, euren ahizpa nagusi Maria eta Elizabethekin batera, Clergy Daughters eskolara bidaliizan zituzten, Lancashireko Cowan Bridgen, non tuberkulosiak harrapatu zuten. Eskola honetan inspiratu zen Charlotte Brontë Jane Eyre izeneko bere lanean agertzen den Lowood eskola beldurgarria deskribatzeko. Maria eta Elizabeth gaixo itzuli ziren Haworthera, eta tuberkulosiak jota hil ziren 1825ean. Arrazoi honegatik eta eskolaren baldintza kaxkarrengatik familiak Charlotte eta Emily barnetegitik atera zituen.

1842an Charlotte eta Emily Bruselako barnetegi pribatu batera joan ziren, baina euren izeba hiltzean itzuli egin behar izan zuten. Emily etxearen administratzaile bezala geratu zen, eta Anne etxe irakasle bezala lanean hasi zen familia batekin Yorketik gertu, non bere anaia ere lanean hasi zen irakasle partikular bezala. Charlottek Bruselan bizi izan zituen esperientziek, itzulitakoan, Lucy Snowren isolamendua, herrimina eta bakardadea Villete eleberrian (1853) islatzeko balio izan zioten. Bere neba Branwell kaleratu egin zuten bere nagusiaren emazteaz maitemindu izana egotzita, eta geroz eta opio eta alkohol gehiago hartzen hasi zen.

Ondoren, hiru ahizpek eleberriak argitaratzeari ekin zioten. Argitaratu zen lehena Jane Eyre izan zen, 1847an, Charlottek idatzia, berehalako arrakasta izan zuena, Annen Agnes Grey eta Emilyren Tontor Ekaiztsuak aurrerago agertu ziren urte hartan bertan. Denbora batez euren editoreak ikustera joan ondoren, Haworthera itzuli zirenean, Branwell hil zorian topatu zuten. Bere ahizpa Emily tuberkulosiak jota hil zen 1849an, bere bigarren eleberria zen Wildfell Halleko maizterra argitaratu ondoren eta Shirley idazten ari zen bitartean.

Charlotte 1854an ezkondu zen bere aitaren laguntzailea zen Arthur Bell Nicholsekin, ezkontzea proposatu zion laugarren gizona izan zena. 1855eko martxoaren 31n, haurdun zegoela, gaixotu eta tuberkulosiak jota hil zen, bere ahizpak bezala.

Idazlanak

Eleberriak

• Jane Eyre, 1847
• Shirley, 1849
• Villette, 1853
• The Professor, 1857
• Emma, amaitugabea, 1860

Olerkigintza

• Poems by Currer, Ellis, and Acton Bell (1846)
• Selected Poems of the Brontës, Everyman Poetry (1997)

Kanpo estekak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Charlotte Brontë

• Datuak: Q127332
• Multimedia: Charlotte Brontë / Q127332