Bentvueghels-ak (euskaraz: «hegazti baten lumak») 1620 urtetik 1720 urte ingurura Erroman bizi izan ziren Herbehereetako eta Flandriako artistak osatutako erakunde bat izan zen, baita  Schildersbent ("margolari' clique") izenez ezagunak.

Bentvueghels
Datuak
Izen ofiziala
Bentvueghels
Motaartist society (en) Itzuli
Jarduera sektoreaarte bisuala
Historia
Sorrera1600(e)ko hamarkada
SorlekuaErroma
Desagerpena1720
Anonimoa, 1660, Rijksmuseum Amsterdam – Bentvueghel baten hastapen ospakizunak Erroman, non kide berriak "Bent" edo goitizena hartzen duen.

Jarduera aldatu

 
Anonimo batek egindako irudia, Boijmans Van Beuningen Museoan, Rotterdam. Ezkerretik eskuinera: Hagako Joost, Utrechtko Cornelis (Bent ezizenaː Poelenburgh), Gouves-ko Wouter (Bent ezizenaː Crabeth), Emster-eko Tyman (Bent ezizenaː Cracht) eta Leiden-eko Peter (Bent ezizenaː Ram).
 
Bentvueghels ErromakoTaberna batean, Pieter van Laer

Erakunde honetako kideak Erroman bizi ziren margolariak, eskultoreak eta olerkariak izan ziren, eta giza eta intelektual arrazoiengatik biltzen ohi ziren. Taldea oso ezaguna izan zen kide berrien erritualak ospatzeko hartzen zuten mozkorraldiengatik. Ospakizun hauek 24 ordu iraun zezaketen eta ospakizuna bukatzeko Santa Costanza elizara joaten ziren, garai hartan Bakoren Tenplua modura ere ezaguna. 1720 urtean ohitura horri,  Klemente XI Aita santuak debekua jarri zion. Nahiz eta talde horretan nagusiki flandriar eta holandar artistak izan, baziren ere beste herrietako batzuk onartuak izan zirenak, besteak beste Joachim von Sandrart eta Valentin de Boulogne.[1]

Ospakizun iskanbilatsu horiek gorabehera, intelektuak kalitatea bazuten. Adibidez, Joachim von Sandrart 1675-1679 urteetan Teutsche Academie der edlen Bau-, und Bild Malereikünste (Alemaniako Arte Nobleak, Arkitektura, Eskultura eta Pintura Akademia) liburuan zera idatzi izan zuenː bere "bataio" ospakizunean "arrazoituko diskurtsoak gauzatu ziren, frantses, italiar, alemaniar eta holandarren artean, nork bere hizkuntza erabiliz".[2] Horrez gain,1674an Brugine-eko Cornelis-ek hastapeneko ospakizun hauei buruz ere idatzi izan zuen eta hainbat grabatu egin ere, 1698 urtean argitaratuak.[3]

Kide Ezagunak aldatu

Erakundeko kideen zerrenda argitaratu zuen lehendabiziko liburua Arnold Houbraken-ek egina da. Liburua, De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen izenekoa, 1718 urtekoa da eta bertan, ahal duen guztietan, margolarien ezizena edo bent izena ere adierazten du.

Jatorrizko kideak 1620 urte inguruan marrazki batzuetan marraztuak izan ziren. Irudi horietan agertzen diren artean hauek dituguː Cornelis van Poelenburch, Bartholomeus Breenbergh, Dirck van Baburen, Paulus Bor, Cornelis Schut eta Simon Ardé. Hastapeneko kideen artean jainko klasikoen edo heroien ezizenak jartzen zituzten, hala nola  Bako, Kupido, Hector, Meleager, Cephalus, Pyramus, Orfeo, eta abar. Batzuetan, hala ere, ezizen erdi-lizunak ere ezartzen zituzten.

Kide batzuk izenak eta ezizenak edo 'bent'-izenak:

  • Willem van Aelst – "Vogelverschrikker" ("Txorimaloa")
  • Simon Ardé - "Tovenaer" ("Aztia")
  • Jan Asselijn – "Crabbetje" ("Karramaro txikia"), eskumako eskuan zuen gaitza zela eta.
  • Dirck van Baburen – "Biervlieg" ("Garagardo eulia")
  • David Beck – "Gulden scepter"[4]
  • Jan van Bijlert- "Aeneas" (sortzaileetako bat)
  • Cornelis Bloemaert – "Winter" ("Negua")
  • Jan Frans van Bloemen – "Orizonte"
  • Norbert van Bloemen – "Cefalus"
  • Pieter van Bloemen – "Standaart " or "Stendardo" ("Estandar")
  • Jacques Blondeau - "Weyman" ("Larre gizona")
  • Jan Boeckhorst - "Lange Jan" ("John Altua")
  • Paulus Bor – "Orlando"
  • Francis van Bossuit - "Waarnemer" ("Ordezkari")
  • Leonard Bramer – "Nestelghat" ("Aztoratua")
  • Bartholomeus Breenbergh – "Het Fret" ("Hudoa")
  • Abraham Brueghel - "Rijngraaf" or "Ringraaf" (the "Rhin-eko Dukea", Ipar Europako aristokrata titulu zaharra)
  • Jan Baptist Brueghel - "Meleager"
  • Cornelis de Bruijn – "Adonis"
  • Wouter Crabeth II – "Almanack" ("Almanac")
  • Tyman Arentsz. Cracht - "Botterkull" or "Botterkull" ("Gurin bola")[5]
  • Ignatius Croon - "Gaudtvinck" or "Goudtvinck" ("Bullfinch")
  • Willem Doudijns – "Diomedes"
  • Wybrand de Geest – "De Friesche Adelaar" (Frisiako Arranoa)
  • Pieter Groenewegen – "Leeuw" ("Lehoia")
  • Reynier van Heuckelom – "Wolf" ("Otsoa")
  • Samuel van Hoogstraten – "Batavier" ("Batavian")
  • Pieter van der Hulst – "Zonnebloem" ("Eguzkilore")[6]
  • Willem van Ingen – "Den Eersten" ("Lehena")[7]
  • Adriaen van der Kabel – "Geestigheid" ("Humoretsu")
  • Pieter van Laer – "Il Bamboccio" ("Txontxongilo itxusia")
  • Jan Linsen – "Hermafrodiet" ("Hermafrodita")
  • Jacob Leyssens – "Notenkraker" ("Gaileta gazi burua")
  • Johann Liss - "Pan"
  • Willem Molijn – another founder
  • Pieter Mulier the Younger - "Tempeest" ("Ekaitza")
  • Franciscus de Neve (II) - "Bloosaerken" ("Putz egile txikia")
  • Reinier van Persijn – "Narcissis" ("Nartziso")
  • Cornelis van Poelenburgh – "Satyr", sortzaileetako bat
  • Luigi Primo - "Gentiel" or "Gentile" ("Samurra")
  • Otto Marseus van Schrieck – "Snuffelaer" ("Usaintzen duena")[8]
  • Jacob van Staverden - "Ijver" ("Arduratsua")
  • Herman van Swanevelt – "Heremiet" ("Heremita")
  • Augustinus Terwesten – "Patrysvogel" ("Eperra")[9]
  • Pieter Verbrugghen II – "Ballon" ("Puxika")[10]
  • Robert du Val – "La Fortune"
  • Jan Baptist Weenix – "Ratel" ("Arranbera")[11]
  • Theodoor Wilkens - "Goedewil" ("Onbera")
  • Matthias Withoos – "Calzetta bianca" ("Etxezuri")[12]
  • Gaspar de Witte – "Grondel"
  • Johan Zierneels - "Lely" or "Lelie" ("Lily")[10]

Ikus, halaber, aldatu

  • The Gremio Romanists Guild of Romanist, flandiar talde bat zen, hainbat artistez osatua, Erroman bizi izanda Anberes-en bizitzen geratuak. zen Flandesko club, duten artista asko, dutenek bisitatu zuen Erroma eta kokatu Anberes.

Erreferentziak aldatu

  1. Bentvueghels batean Joachim von Sandrart-en "Teutsche Academie", 1682
  2. Levine (1990), p. 217
  3. Corneille le Brun, Bidaia Bat eta Sortaldeko: edo Bidaiatzen Nagusia Asiako Zati Txikiak.
  4. David Beck[Betiko hautsitako esteka] at Herbehereak Institutua Artearen Historia (nederlandera)
  5. Oud Holanda, Bolumen 84-85 (Nederlandera)
  6. Pieter vander Hulst biografia in De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (1718) Arnold Houbraken, adeitasuna liburutegi Digitala, holandako literatura
  7. Guilhelmo van Ingen batean Houbraken en Schouburg
  8. Slive, p. 290; "arabera Houbraken, zuen sniffed nonahi izaki arraro eta landareak".
  9. Augustinus Terwesten biografia in De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen (1718) Arnold Houbraken, adeitasuna liburutegi Digitala, holandako literatura
  10. a b Abraham Genoels biografia batean Arnold Houbraken, De groote schouburgh der Nederlantsche konstschilders en schilderessen, 1718 (nederlandera)
  11. Kilian.
  12. Hau da, bat itzulpen zuzena bere izena Italian sartu da.

Bibliografia aldatu

  • Informazio batzuk hona hemen ateratako dagokion holandako buruzko artikulu Bentvueghels.
  • Haskell, Frantzisko, Mezenas eta Margolari: Artearen eta Gizartearen en Barrokoa Italia, Yale University Press, 1980. ISBN 0-300-02537-8
  • Kilian, Jennifer M., "Jan Bautista [Giovanni Battista] Weenix," Grove Artea Konektatuta. Oxford University Press, [29 Urria 2007].
  • Levine, David A., "Bentvueghels: 'Bande Académique"," IL60: Saiakera Omenez Irving Lavin bere Sixtieth Urtebetetzea, ed. Marilyn Aronberg Lavin. New York: Italica Prentsa, 1990 (pp. 207-219). ISBN 0-934977-18-6.
  • Levine, David A., "Schildersbent [Tolestuta]," Grove Artea Konektatuta. Oxford University Press, [15 Martxoa 2007].
  • Slive, Seymour. Holandako Pintura 1600-1800. Yale University Press Pelican Artearen historia. New Haven, Conn: Yale University Press, 1995. ISBN 0-300-06418-7.

Kanpo estekak aldatu