Benjamin Disraeli

Benjamin Disraeli, Lord Beaconsfield edota Beaconsfieldeko kondea (1804ko abenduaren 21a, Londres – 1881eko apirilaren 19a, Londres) ingeles politikari eta idazle bat izan zen. Erresuma Batuko Alderdi Kontserbadoreko kide izan zen. Erresuma Batuko Gobernuan hiru hamarkadatan jardun zuen hainbat postutan, birritan Erresuma Batuko lehen ministroa izan zelarik.

Benjamin Disraeli
(1878) Irudi gehiago
Lorden Ganberako Oposizioaren buruzagia 1880ko apirilaren 21a - 1881eko apirilaren 19a ← Spencer Cavendish, 8th Duke of Devonshire (en) Leader of the House of Lords (en) 1876ko abuztuaren 21a - 1880ko apirilaren 21a ← Charles Gordon-Lennox, 6th Duke of Richmond (en) - Granville Leveson-Gower, 2nd Earl Granville (en) → Lorden Ganberako kidea 1876ko abuztuaren 16a - 1881eko apirilaren 19a Zigilu Pribatuaren Lorda 1876ko abuztuaren 12a - 1878ko otsailaren 4a ← James Harris (en) - Algernon Percy, 6th Duke of Northumberland (en) → Erresuma Batuko Lehen Ministroa 1874ko otsailaren 20a - 1880ko apirilaren 21a ← William Ewart Gladstone - William Ewart Gladstone → Leader of the House of Commons (en) 1874ko otsailaren 20a - 1876ko abuztuaren 21a ← William Ewart Gladstone - Stafford Northcote, 1st Earl of Iddesleigh (en) → member of the 21st Parliament of the United Kingdom (en) 1874ko urtarrilaren 31 - 1876ko abuztuaren 16a Barrutia: Buckinghamshire (en) Hautetsia: 1874 United Kingdom general election (en) Erresuma Batuko Komunen Ganberako Oposizioaren buruzagia 1868ko abendua - 1874ko otsaila ← William Ewart Gladstone - William Ewart Gladstone → member of the 20th Parliament of the United Kingdom (en) 1868ko azaroaren 17a - 1874ko urtarrilaren 26a Barrutia: Buckinghamshire (en) Hautetsia: 1868 United Kingdom general election (en) Erresuma Batuko Lehen Ministroa 1868ko otsailaren 27a - 1868ko abenduaren 1a ← Edward Smith-Stanley - William Ewart Gladstone → Leader of the House of Commons (en) 1866ko uztailaren 6a - 1868ko abenduaren 1a ← William Ewart Gladstone - William Ewart Gladstone → Ogasun Kantziler 1866ko uztailaren 6a - 1868ko otsailaren 29a - George Ward Hunt (en) → member of the 19th Parliament of the United Kingdom (en) 1865eko uztailaren 11 - 1868ko azaroaren 11 Barrutia: Buckinghamshire (en) Hautetsia: 1865 United Kingdom general election (en) Erresuma Batuko Komunen Ganberako Oposizioaren buruzagia 1859ko ekaina - 1866ko ekaina ← Henry John Temple - William Ewart Gladstone → member of the 18th Parliament of the United Kingdom (en) 1859ko apirilaren 28a - 1865eko uztailaren 6a Barrutia: Buckinghamshire (en) Hautetsia: 1859 United Kingdom general election (en) Leader of the House of Commons (en) 1858ko otsailaren 26a - 1859ko ekainaren 11 ← Henry John Temple - Henry John Temple → member of the 17th Parliament of the United Kingdom (en) 1857ko martxoaren 27a - 1859ko apirilaren 23a Barrutia: Buckinghamshire (en) Hautetsia: 1857 United Kingdom general election (en) Erresuma Batuko Komunen Ganberako Oposizioaren buruzagia 1852ko abendua - 1858ko otsaila ← John Russell (Russelleko I. kondea) - Henry John Temple → member of the 16th Parliament of the United Kingdom (en) 1852ko uztailaren 7a - 1857ko martxoaren 21a Barrutia: Buckinghamshire (en) Hautetsia: 1852 United Kingdom general election (en) Leader of the House of Commons (en) 1852ko otsailaren 27a - 1852ko abenduaren 17a ← John Russell (Russelleko I. kondea) - John Russell (Russelleko I. kondea) → Erresuma Batuko Komunen Ganberako Oposizioaren buruzagia 1851 - 1852ko otsaila ← Benjamin Disraeli, John Charles Herries (en) , Charles Manners, 6th Duke of Rutland (en) - John Russell (Russelleko I. kondea) → Erresuma Batuko Komunen Ganberako Oposizioaren buruzagia 1849ko otsaila - 1851 - Benjamin Disraeli → member of the 15th Parliament of the United Kingdom (en) 1847ko uztailaren 29a - 1852ko uztailaren 1a Barrutia: Buckinghamshire (en) Hautetsia: 1847 United Kingdom general election (en) member of the 14th Parliament of the United Kingdom (en) 1841eko ekainaren 29a - 1847ko uztailaren 23a Barrutia: Shrewsbury (en) Hautetsia: 1841 United Kingdom general election (en) member of the 13th Parliament of the United Kingdom (en) 1837ko uztailaren 24a - 1841eko ekainaren 23a Barrutia: Maidstone (en) Hautetsia: 1837 United Kingdom general election (en)
Bizitza
Jaiotza	Londres, 1804ko abenduaren 21a
Herrialdea	Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua
Heriotza	Curzon Street (en) , Mayfair eta Londres, 1881eko apirilaren 19a (76 urte)
Hobiratze lekua	St Michael and All Angels Churchyard (en)
Familia
Aita	Isaac D'Israeli
Ama	Mary Basevi
Ezkontidea(k)	Mary Anne Disraeli (en)  (1839ko abuztuaren 28a -
Familia	ikusi Benjamin D'Israeli (en) (biloba)
Hezkuntza
Heziketa	St Piran's School (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, eleberrigilea, idazlea, biografoa eta Finantzetako ministroa
Lantokia(k)	Londres
Enplegatzailea(k)	Glasgowko Unibertsitatea
Lan nabarmenak	ikusi Letters: 1852-1856 (en)
Jasotako sariak	ikusi Royal Societyko kidea Galtzariaren Ordena
Kidetza	Royal Society Société de l’histoire de France (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	anglikanismoa judaismoa kristautasuna
Alderdi politikoa	Erresuma Batuko Alderdi Kontserbadorea

Orain arte, judu familia batean jaiotako britaniar lehen ministro bakarra izan da. Hala ere, 13 urteko adina zuenean bere aita Isaacek, italiar jatorriko familia batekoak, anglikanismoan bataiatu zuen semea. Joxe Azurmendik dio (Xabier Gereño aipatuz) aitak lilura handia sentitzen zuela Voltairerekin eta aristokraziarekin. Bada, semeak areagotu egin zuen haren miresmen hori, eta goranahia, aristokrazia horren aitortza bilatuz.

Viktoria I.a Erresuma Batukoa erreginarekin harreman oso ona izan zuen, Disraelik erreginarekiko losintzen bidezko zurikerietarako joera baitzuen.

Kritika

Joxe Azurmendik pertsonaia honen kritika landu du. Disraelik bertute bihurtu zuen bere judu izaeraren gutxiespena, hura Europako "arraza zahar puru batetik" zetorrela ingelesen aurrean defendatuz eta, izaera exotiko horretaz baliatuz, ingelesek tituluak erosten zituzten bezala, bere aristokrata nahia elikatuz. Horren bitartez, baina, ez bide zituen bere judu ezaugarriak nabarmendu nahi, kontrakoa baizik. Berezitasun exotiko bat landu zuen, Hannah Arendten arabera, jatorrian oinarritutako harrokeria, baina bere judutasuna leinura murriztuz, eta gainerakoan ingeles ordena sozialean eta politikoan guztiz txertatuz, asimilatuz.

Egile berdinak maniobra psikologiko batez hitz egiten du, inbertsioa, norberaren ukazioa jatorriarekin konpentsatuz. Nolabait ere, judutasun nominal bat da, ez edukikoa. Joxe Azurmendik katamalo batekin parekatu du jokaera psikologiko hori. Beraz, arrazan jarri zuen indar osoa, odolean, eta nahasketa gaitzetsi (beltzekin, adibidez), eta horrek aristokrazia adierazten zuen, antolamendu ezin hobe bat: "errepublika anglosaxoi handia". Era berean, hizkuntza eta erlijioa baztertzen ditu identitatearen adierazle gisa.

Bibliografia

• Azurmendi, Joxe. (2018). Beltzak, juduak eta beste euskaldun batzuk. Donostia: Elkar ISBN 978-84-9027-801-7..

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Benjamin Disraeli

• Benjamin Disraeliren biografia irakurgai (Ingelesez)

• Datuak: Q82006
• Multimedia: Benjamin Disraeli, 1st Earl of Beaconsfield / Q82006