Askenazi
Askenaziak[3] (hebreeraz: אַשְׁכֲּנָזִים, ˌaʃkəˈnazim, sing.: [ˌaʃkəˈnazi]), Alemaniako Rhin ibaiaren arroan, hegoaldeko Alsaziatik iparraldeko Renaniaraino, Erdi Aroan bizi ziren juduen ondorengoak dira. Erdi Aroko hebreeraz Ashkenaz eskualdea eta Alemania izendatzeko toponimoa izan zen eta ashkenazimek, beraz, "alemaniar judu" esan nahi zuen. Gero, mendebalde eta erdialdeko juduek, bertan ikasi ondoren, bere buruarentzat izendapen hori aldarrikatu zuten.
| Askenaziak (יהודי אשכנז Y'hude Ashk'naz) | |
|---|---|
|
| |
| Biztanleak guztira | |
| 8–11.2[1] milioi | |
| Biztanleria nabarmena duten eskualdeak | |
 Israel: 2,8–4 milioi[2] Ameriketako Estatu Batuak: 5–6 miloi | |
| Hizkuntza | |
| Historikoak: Yiddish Egungoak: hebreera eta herrialdekoa | |
| Erlijioa | |
| Judaismoa | |
| Zerikusia duten beste giza taldeak | |
| Juduak |
Askenazi juduek, XI. eta XIX. mendeen artean, handik Hungaria, Polonia, Bielorrusia, Lituania, Errusia, Ukraina eta beste lekuetara migratu zirenean, beren hizkuntza yiddisha eraman zuten. Hala ere, bertoko komunitate nagusiak (Spira, Worms eta Mainz) beren kultura eta liturgiaren sehaskatzat hartzen zuten. Hiru komunitateek SHUM (Shpira, Vermayza eta Magentzako lehen letrak) izeneko liga sortu zuten.
Nahiz eta XI. mendean judu guztien % 3 baino ez izan, 1931rako % 92 ziren. Egun % 80 dira[4]; bigarren taldea, sefardiak.
Erreferentziak aldatu
- ↑ John Hopkins Gazette
- ↑ Jerusalengo Hebrear Unibertsitatea: "Ashkenazi Jews"
- ↑ Euskaltzaindiaren Hiztegiaren izendapena
- ↑ Elazar, Daniel J.. Can Sephardic Judaism be Reconstructed?. Jerusalem Center for Public Affairs.
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q34069
Multimedia: Ashkenazi Jews / Q34069
|
Artikulu hau antropologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |