Arma
Arma edo iskilua ehizan, erasoan edo babesean indarra aplikatzeko eta hedatzeko erabiltzen den tresna da. Armek, oro har, abantaila mekanikoak erabiltzen dituzte indarrak sendotzeko. Armak oso elementu sinpleak izan daitezke, esaterako mutur zorrozdun makila bat, edo teknologiaren laguntzarekin sortutako objektu konplexuak, esaterako kontinente arteko misil balistiko bat.
Erasoan, armak bortxarako eta ekintzak behartzeko tresna gisa erabil daitezke, bai kontaktu zuzenaren bidez zein jaurtigaiak erabiliz. Ikuspuntu zabaletik, min emateko gai den edozein gauza armatzat har daiteke, nahiz eta hori ez izan bere funtzio nagusia. Esaterako, eskua bera arma izan daiteke zenbait testuingurutan.
Armen sailkapenak aldatu
Armak sailkatzeko bi irizpide erabil daitezke: nork erabiltzen duen eta nola funtzionatzen duen.
Erabiltzailearen araberako sailkapena aldatu
- Arma pertsonala (edo arma txikia): lagun bakarrak erabiltzeko diseinatua.
- Ehizarako arma: ehiztariek erabilitakoa animaliak ehizatzeko.
- Infanteriako arma: arma pertsonalak baino handiagoak dira, eta bi lagun edo gehiago behar dira haiek erabiltzeko.
- Gotorlekuetako arma: instalazio iraunkorrekoak, gotorlekuak babesteko erabiltzen dira.
- Mendiko arma: mendian edo toki zailetan izaten diren guduetan erabilitako arma.
- Ibilgailuetako arma: ibilgailu militarretan muntatuta erabiltzekoa.
- Trenetako arma: trenetan muntatzen dena.
- Aireontzietako arma: hegazkin, helikoptero edo beste edozein aireko ibilgailutan muntatzen dena.
- Itsasoko arma: itsasontzi eta itsaspekoetan muntatutakoa.
- Espazioko arma: espazioan erabiltzeko prestatutako arma.
Funtzionamenduaren araberako sailkapena aldatu
- Arkuen familiako arma: soka bat tenkatuz indarra irabazten da jaurtigaia botatzeko.
- Artilleria: jaurtigai astunak jaurti ditzake distantzia luzeetara.
- Arma biologikoa: agente biologikoak barreiatzen ditu, gaixotasunak eta infekzioak eraginez.
- Arma kimikoa: pozoitu egiten du.
- Energia metatzen duen arma: energia metatzen du, esaterako laserra eta eraso sonikoa.
- Leherketako arma: leherketaren bidez funtzionatzen du, eta metraila erabil dezake.
- Su-arma: karga kimikoa erabiltzen du edo jaurtigaia botatzen du.
- Bat-batean sortutako arma: objektu arrunta, une jakin batean arma gisa erabili dena.
- Arma su-eragilea: suaren bidez sortzen du kaltea.
- Hilgarria ez den arma: hil gabe menderatzeko erabiltzen da.
- Arma magnetikoa: eremu magnetikoak erabiltzen ditu jaurtigaiak bultzatzeko edo partikula izpiak biltzeko.
- Arma zuria: gorputzaren hedapen fisiko gisa funtzionatzen du.
- Misila: jomugara gidatzen den suziria da.
- Arma nuklearra: materia erradioaktiboak darabiltza eztanda nuklearrak eragiteko.
- Suziria: erregai kimikoa darabil jaurtigai azeleratzeko.
- Antimateriako arma (teorikoa): materia eta antimateria konbinatzean teorian leherketa indartsua gertatuko litzateke.
