Alvah Bessie
Alvah Cecil Bessie (1904ko ekainaren 4a – 1985eko uztailaren 21a) Ameriketako Estatu Batuetako eleberrigilea, kazetaria eta gidoilaria izan zen. Hollywoodeko Hamarretako bat izan zen, eta zenbait salaketa jasotakoan, atxilo hartu eta hamar hilabetean espetxean izan zen.
| Alvah Bessie | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | New York, 1904ko ekainaren 4a |
| Herrialdea |  Ameriketako Estatu Batuak |
| Heriotza | Terra Linda (en)  , 1985eko uztailaren 21a (81 urte) |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Columbia Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | gidoilaria, itzultzailea, kazetaria, antzerki aktorea, zinema aktorea, idazlea eta eleberrigilea |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Kidetza | Hollywoodeko Hamarrak |
| Zerbitzu militarra | |
| Adar militarra | Nazioarteko Brigadak |
| Parte hartutako gatazkak | Espainiako Gerra Zibila |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Alderdi politikoa | .png){kind=small} Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Komunista |
       | |
Hasierako urteak aldatu
Bessie jatorri judua zuen familia baten baitan jaio zen [1], Daniel Nathan Cohen Bessie eta Adeline Schlesinger Bessietheren seme bitan gazteena. Alvahren aita asmatzailea zen eta eroso bizi ziren New Yorkeko Harlem auzoan. 1920an Columbiako Universitatean da, eta lau urteren buruan ikasketak amaitu zituen. Antzerkigintzan hainbat saio egin ondoren, eta ikusita ez zela oso iaioa jardun horretan, Frantziara bidean da 1928an, eta ahalaeginak idazkuntzan ezarri zituen.[2]
Jardunean aldatu
Bessie frantziar literaturako hainbat lan itzultzen jardun zuen: Songs of Bilitis, Pierre Louÿs [3] eta The Torture Garden, Octave Mirbeau.[4]
1930eko hamarkadan fazismoaren bilakaerak kezkatu zuen eta haren kontra hasi zen jarduten.[5] 1938an Abraham Lincoln Brigadan eman zuen izena eta Espainiara bidean zen, bertan Gerra Zibilean borrokan. Handik itzulitakoan bizi izan zituenak liburu batean bihurtu zituen: Men in Battle. Hona Ernest Hemingwayk liburuari buruz esandakoak:
Liburu ederra, benetakoa, egiazalea. Bessiek benetan dihardu ikusten duenaz... eta nahikotxo da dakusana.[6]
Sasoi horretan Bessiek Ameriketako alderdi komunistan eman zuen izena eta ildo ezkertiarreko The New Masses aldizkarian aritu zen lanean.[7] Bessiek zenbait gidoi sortu zituen Warner Bros. ekoiztetxerako. 1945ean Argumentu onenaren Oscar Saria jasotzeko izendatu zuten Objective Burma filma, Bessiek idatzitako istorioa.
1947an Ekintza Antiamerikarren Batzordeak (HUAC: House Un-American Activities Commnitee) deklaratzera deitu zuen. Bessiek, ordea, Alderdi Komunistarekin zuen harremanaz ez zuen inongo adierazpenik egin. 1950ean espetxeratu zuten eta Holllywoodeko Hamarretako bat bilakatu zen. Dagoeneko zerrenda beltzean zen (Blacklist delakoan). Kartzelatik irtenda, San Franciscoko klub batean egin zuen lan, argi eta soinuaren arduradun eta noizbehinkako aurkezle. 50eko hamarkadan Bessiek Alderdi Komunista laga zuen.[8]
HUACen aurrean izandako bizipenei buruzkoa da 1957an idatzi zuen The Un-Americans fikziozko eleberria.[5] Eta horren segidan ez-fikziozko lana paratu zuen, Komitearekin izan zituen tira-biren gainekoa lan hau ere: Inquisition in Eden. Ironiak lagunduta haren zinemarako gidoi-lan batean (Action in the North Atlantic) propaganda sobietarra sartu izanaz dihardu, "infernua bezain subertsiboa". [9] Bessieren lan salduena eta arrakastatsuena The Symbol eleberri satirikoa izan zen, zinemaren munduan gertatu ohi den zapalkuntzaren gainekoa, Marilyn Monroe aktorearen antza duen andre batek jasandakoa.[5] 1975ean Spain Again eman zuen argitara, 1969an Jaime Camino zuzendari espainiarraren film baten harira idatzitako gidoia oinarri hartuta (orduko hartan Roman Gubernekin eta zuzendariarekin berarekin aritu zen).
Bessie Terra Lindan, Kalifornian, hil zen, 81 urteko, bihotzekoak jota.[10]
Liburuak aldatu
Fikzioa aldatu
- Dwell In The Wilderness (1935)
- Bread And Stone (1941)
- The Un-Americans : A Novel (1957)
- The Symbol: A Novel (1966)
- One For My Baby: A Novel (1980)
- Alvah Bessie's Short fictions (1982); Gabriel Millerren sarrera.
Ez fikzioa aldatu
- Men In Battle; A Story Of Americans In Spain (1939)
- Soviet People at War (1942)
- This Is Your Enemy; A Documentary Record Of the Nazi Atrocities Against Citizens And Soldiers Of Our Soviet ally (1942)
- The Heart Of Spain: anthology of fiction, non-fiction, and poetry (1952)
- Inquisition in Eden (1965)
- Spain Again (1975)
- Our fight : writings by veterans of the Abraham Lincoln Brigade, Spain, 1936-1939 Albert Pragorekin. Sarrera: Ring Lardner, Jr. (1987).
- Alvah Bessie's Spanish Civil War notebooks, Dan Bessieren edizioa (2001)
Erreferentziak aldatu
- ↑ ISBN 9781557537638..
- ↑ https://web.archive.org/web/20140309120242/http://dlib.nyu.edu/findingaids/ Artxibatua 2014-03-09 hemen: Wayback Machine, "Guide to the Alvah Bessie Papers ALBA.024, retrieved March 27, 2014
- ↑ The Songs of Bilitis by Pierre Louÿs, translated by Alvah C. Bessie, illustrations by Willy Pogany.New York : Macy-Masius, 1926.
- ↑ The Torture Garden by Octave Mirbeau. Translated by Alvah C. Bessie. Claude Kendall: New York, 1931.
- ↑ a b c Stanley Weintraub, The Last great cause. The intellectuals and the Spanish civil war. London : W. H. Allen, 1968. (256-8. or.)
- ↑ Ernest Hemingway, advertising blurb, from: Martin Caidin, The Tigers Are Burning, Pinnacle Books, Los Angeles, 1975, 1980, 268. or.
- ↑ M.B.B. Biskupski, Hollywood's War With Poland. University Press of Kentucky, 2011 ISBN 0813139325 (319-20. or.).
- ↑ Noël Maureen Valis, Teaching representations of the Spanish Civil War.Modern Language Association of America, 2007 ISBN 0873528239 (167. or.).
- ↑ ISBN 0802138780..
- ↑ http://articles.latimes.com/1985-07-24/news/mn-4727_1_alvah-bessie
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q2840560
Multimedia: Alvah Bessie / Q2840560
