Aloze-Ziboze-Onizegaine

Zuberoako udalerria

Aloze-Ziboze-Onizegaine ([alos̻e s̻iβos̻e onis̻eɣaiɲe]) Zuberoako erdialdeko udalerri bat da, Basabürüko Ibarresküinekoa.

Aloze-Ziboze-Onizegaine
 Zuberoa, Euskal Herria
Alozeko eliza


Armarria

Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Lurraldea Zuberoa
Administrazioa
Estatua Frantzia
Eskualdea Akitania Berria
Departamendua Pirinio Atlantikoak
ElkargoaEuskal Hirigune Elkargoa
BarrutiaOloroe-Donamaria
KantonamenduaPays de Morlaàs et du Montanérès
Izen ofiziala  Alos-Sibas-Abense
AuzapezaJean-Pierre Iriart
(2020-2026)
Posta kodea64470
INSEE kodea64470
Herritarraaloztar-ziboztar-oniztar
Kokapena
Koordenatuak43°06′53″N 0°52′26″W / 43.1147°N 0.8739°W / 43.1147; -0.8739
Map
Azalera5,78 km2
Garaiera204 - 414 metro
Demografia
Biztanleria323 (2018:  −14)
Dentsitatea52,77 biztanle/km²
Zahartzea[1]% 32,91
Ugalkortasuna[1]‰ 75,23
Ekonomia
Jarduera[1]% 75,42 (2011)
Desberdintasuna[1]% 2,46 (2011)
Langabezia[1]% 4,62 (2013)
Euskara
Euskaldunak% 60,82 (2010)
Erabilera% 28,73 (2011)
Datu gehigarriak
Sorrera1859. urtea
Webguneahttp://www.alos-sibas-abense.com/


Geografia aldatu

Ingurune naturala aldatu

Uhaitzandi ibaia, bere beste ibaiadar batzuekin batera udalerritik igarotzen da.

Udalerri mugakideak aldatu

Herriak aldatu

Historia aldatu

Aloze eta Ziboze herriak 1843ko urriaren 23an batu ziren udalerri bakar bat osatzeko. Gerora, Onizegaine herriko lurren zati bat berenganatuz 1859ko apirilaren 16an, udalerriak Aloze-Ziboze-Onizegaine izena hartu zuen. Egun horretan, Onizegaineko lurrak Aloze-Ziboze eta Atharratzeren artean banatu ziren.

Demografia aldatu

1859. urtean Onizegaine Aloze-Zibozeri batu zitzaionean, hiru herrien artean 680 biztanle zenbatzen zituzten. Ordutik, etengabeko galera demografikoa izan du udalerriak, eta XXI. mendearen hasieran 300 biztanle inguru besterik ez zituen.

Aloze-Ziboze-Onizegaineko biztanleria
Datuen iturburua: INSEE

Politika aldatu

Alkateak aldatu

Alkatea Agintaldia
Jean Iriart 1919-1929
Pierre Marmissole 1929-1939
Joseph Etchart 1939-1940
Pierre Marmissole 1940-1951
Bernard Aguer 1951-1953
Pierre Montjean 1953-1971
Pierre Luchillo 1971-1983
Pierre Clément Iratçabal 1983-2001
Anne-Marie Etcheberry 2001-2008
Jean-Pierre Iriart 2014-2020
Jean-Pierre Iriart 2020-2026

Azpiegiturak aldatu

Hezkuntza aldatu

Udalerriak ama-eskola bat[2] eta ikastola bat (Basabürüko ikastola) ditu.

Garraioa aldatu

Udalerriko biztanleek Txik Txak autobus sareko eskaera bidezko garraioa erabili ahal dute astelehen, asteazken eta larunbatetan, Atharratze-Sorholüzera, Maule-Lextarrera edo Mendikotara joateko.

Kultura aldatu

Euskara aldatu

Aloze-Ziboze-Onizegaineko euskaldunek Basabürüako azpieuskalkia erabiltzen dute[3], zuberotar euskalkiaren aldaera.

Pastorala aldatu

Udalerriak Belagileen trajeria pastorala antolatu zuen 2009an, Dominika Rekaltek idatzia[4][5].

Ondasun nabarmenak aldatu

  • Alozeko Jasokundearen eliza
  • Zibozeko San Martin Tourskoaren eliza
  • Onizegaineko San Julian Anazarbokoaren eliza, hiru puntako kanpandorrearekin
  • Zibozeko Sala etxea[6]
  • Zibozeko jauretxea[7], Madalena Jauregiberriren bizilekua izan zena
  • Zibozeko pilotalekua, 1882. urtean eraikia
  • Onizegaineko Etxandia etxea

Argazki galeria aldatu

Aloztar, ziboztar eta oniztar ezagunak aldatu

Erreferentziak aldatu

  1. a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. (Frantsesez) «Alos - Crèche» www.communaute-paysbasque.fr (Noiz kontsultatua: 2024-03-17).
  3. «Basabürüa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2024-03-17).
  4. «Pastorala bat 1609ko trajediaren ulertzeko» EKE (Noiz kontsultatua: 2024-03-17).
  5. [https://gara.naiz.eus/paperezkoa/20090727/149154/eu/Belagileen-trajeria-adimena-eta-sentipenak-pizten-dituen-pastorala?Hizk=es «�Belagileen trajeria�, adimena eta sentipenak pizten dituen pastorala - GARA»] gara.naiz.eus (Noiz kontsultatua: 2024-03-17).
  6. «MENDIA. ZIBOZETIK ZUNHARRERA. Sibasiako anderea gogoan» Berria 2009-12-18 (Noiz kontsultatua: 2024-03-17).
  7. Sokarros, Allande. (2000-07-02). «Pastoralaren mustra bat eman zen Maddalen Jauregiberriren bizilekuan» Egunkaria.


Kanpo estekak aldatu

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa