Albert Edelfelt

Albert Edelfelt
	; Irudi gehiago
lehendakari
lehendakari
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Albert Gustaf Aristides Edelfelt
Jaiotza	Kiala manor (en) , 1854ko uztailaren 21a
Herrialdea	Finlandiako Dukerri Handia
Bizilekua	Albert Edelfelt Ateljè Museum (en)
Lehen hizkuntza	suediera
Heriotza	Haiko (en) , 1905eko abuztuaren 18a (51 urte)
Hobiratze lekua	Hietaniemi hilerria
Familia
Aita	Carl Albert Edelfelt
Ama	Alexandra Augusta Brandt
Ezkontidea(k)	Ellan de la Chapelle (en)
Seme-alabak	ikusi Erik Edelfelt (en) ;
Anai-arrebak	ikusi Berta Edelfelt (en) ; Ellen Edelfelt (en) ; Alexandra Edelfelt (en) ; Alexandra Edelfelt (en) ;
Leinua	Edelfelt (en)
Hezkuntza
Heziketa	Svenska normallyceum (en) ; Academy of Fine Arts of Helsinki (en) ; Helsinkiko Unibertsitatea ; Arte Ederren Goi Eskola Nazionala ; (1874 -
Hizkuntzak	finlandiera; suediera
Irakaslea(k)	Nicaise De Keyser; Jean-Léon Gérôme; Adolf von Becker (en)
Ikaslea(k)	ikusi Theodora Krarup (en) ; Johan Ludvig Runeberg;
Jarduerak
Jarduerak	margolaria, ilustratzailea eta artista grafikoa
	Parte-hartzailea General Art and Industrial Exposition of Stockholm (en) ;
Lantokia(k)	Paris; Haikko Manor (en) eta Helsinki
Lan nabarmenak	ikusi December day (en) ; Service in the Southern Archipelago (en) ; Pasteur's portrait by Edelfelt (en) ; Queen Blanche de Namur (en) ; Women Outside the Church at Ruokolahti (en) ; The Luxembourg Gardens, Paris (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Ohorezko Legioko komandantea (1901) ; Ohorezko Legioko ofiziala (1889) ; Ohorezko Legioko zalduna (1886) ; Bavarian Maximilian Order for Science and Art (1892) ; Knight of the Order of the Polar Star (1894) ; Order of Saint Stanislaus, 2nd class (1896) ;
Kidetza	Arteen Akademia Inperiala
Mugimendua	errealismoa
Genero artistikoa	erretratua

Albert Gustaf Aristides Edelfelt (Porvoo, Finlandia, 1854ko uztailaren 21a – 1905eko abuztuaren 18a) finlandiar margolari ospetsua izan zen^[1]. Herrialdeak independentzia lortu aurretik finlandiar kultura atzerrian ezagutarazi zuen^[2].

Biografia aldatu

Albert Edelfelt Porvoon jaio zen. Bere gurasoak suediar jatorrikoak ziren. Ikasketak 1869an hasi zituen Finlandiako Arte Elkartearen Marrazketa Eskolan eta 1873an Anberesko Arte Akademian egin zuen urtebete.

1874 eta 1878 artean Parisko Arte Ederren Eskola Nazionalean izan zen^[3] eta Jean-Léon Gérômefrantziar margolari eta eskultorea izan zuen irakasle. Parisen Julian Alden Weir izan zuen pisukide eta honek John Singer Sargent artista estatubatuarra aurkeztu zion. Arrakasta handia lortu zuen Parisen bereziki pertsona ezagunen erretratugile gisa, hala nola Louis Pasteur, Aino Ackté eta Errusiako Errege familiarenak^[2]. Harreman hauei esker 1881-82 denboraldia San Petersburgon pasa zuen ikasten. 1888 urtean Ellan de la Chapelle baronesarekin ezkondu zen eta haur bat izan zuten.

Johan Ludvig Runeberg poeta familiaren laguna zuen eta berak bereziki miresten zuen. Honek inspiratuta Finlandiako historiaren inguruko margolanak egin zituen azken urteetan. Runebergen Ensign Stål-en istorioak poemaren ilustrazioak egin zituen.

Sariak aldatu

Nazioarteko ospea lortu zuen lehen artista finlandiarra bihurtu zen. Louis Pasteurren erretratuari esker Frantziako Gobernuak Ohorezko Legioaren domina eman zion 1886an Paris Salon erakusketan^[4]. 1889ko Parisko Erakusketa Unibertsalean ere urrezko domina jaso zuen.

Eragina aldatu

Finlandian errealismoaren sortzailea izan zen eta hainbat artista gazteren atzerrirako sarbide bihurtu zen, bereziki Pariserako. Hauen artean aipa daitezke Akseli Gallen-Kallela eta Gunnar Berndtson. Bere ikasle ezagunena Léon Bakst errusiarra izan zen.

Lanak aldatu

Blanka erregina (1877)
Karlos dukea Klaus Flemingen gorpua iraintzen (1878)
Haurraren hileta (1879)
Urkien azpian (1881)
Virginie (1883)
Itsasoan (1883)
Umeak ur ertzean (1884)
Louis Pasteuren erretratua (1885)^[4]
Ruokolahtiko emakumeak Church Hillen (1887)
Luxenburgoko lorategiak (1887)
Kristo eta Madalena (1890)
Porilaisten marssi (1890)
Kopenhage (1890)
Bi emakume garbitegian (1893)
Nikolas II.a Errusiakoaren erretratua (1896)
Aino Acktéren erretratua (1901)
Turkuko Akademiaren inaugurazioa (1904)

Iruditegia aldatu

Louis Pasteuren erretratua.
Blanka erregina.
Karlos dukea Klaus Flemingen gorpua iraintzen.
Kopenhage.
Neskak txalupan.
Urkien azpian.
Bi emakume garbitegian.

Erreferentziak aldatu

↑ Albert Edelfelt. (Noiz kontsultatua: 2017-11-26).
↑ ^a ^b (Ingelesez) Etusivu. (Noiz kontsultatua: 2017-11-26).
↑ (Ingelesez) «Albert Edelfelt, master of plein air - thisisFINLAND» thisisFINLAND 2009-03-07 (Noiz kontsultatua: 2017-11-26).
↑ ^a ^b (Ingelesez) Musée d'Orsay: Albert Edelfelt Louis Pasteur. (Noiz kontsultatua: 2017-11-26).

Datuak: Q356644
Multimedia: Albert Edelfelt / Q356644

[1] Albert Edelfelt. (Noiz kontsultatua: 2017-11-26).

[:0-2] (Ingelesez) Etusivu. (Noiz kontsultatua: 2017-11-26).

[3] (Ingelesez) «Albert Edelfelt, master of plein air - thisisFINLAND» thisisFINLAND 2009-03-07 (Noiz kontsultatua: 2017-11-26).

[#1-4] (Ingelesez) Musée d'Orsay: Albert Edelfelt Louis Pasteur. (Noiz kontsultatua: 2017-11-26).

[1]

[2]

[3]

[4]