Erro karratu: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
zuzenketa txikia |
zabaldu-lanean |
||
3. lerroa:
Zenbaki ez negatibo [[zenbaki erreal|erreal]] orok erro karratu ez negatibo bakarra dauka, '''erro karratu nagusia''' deritzona. ''x'' zenbakiaren erroa <math>\sqrt{x}</math> ikurraren bitartez adierazten da, edota, berretzaileak erabiliz, <math>x^{1/2}</math> idatziz. Adibidez, 9 zenbakiaren erro karratu nagusia 3 da, hau da, <math>\sqrt{9}=3</math> hau betetzen baita: <math>3 \times 3=9</math>.
Froda daiteke [[karratu perfekto]]ak ez diren zenbakien erro karratuak [[zenbaki irrazional]]ak direla.
==Kalkulua==
Erro karratua kalkulatzeko [[algoritmo]] anitz dago.
Jarraian, ''ebazpen algoritmoa'' delakoa azaltzen da. Irudiko elementuak azaltzen dira lehendabizi:
[[Fitxategi:Partes de la Raiz Cuadrada.PNG|right|300px]]
*1: '''Erro ikurra''', erro karratua egin behar dela adierazten duen ikurra da.
*2: '''Errokizuna''', beraren erro karratua kalkulatu behar da.
*3: '''Erroa''', errokizunaren erro karratua da, bilatzen dugun emaitza alegia.
*4: '''Lerro lagungarriak''', erroa kalkulatzen lagungarri.
*5: '''Hondarra'''
Jarraitu beharreko pausoak hauek dira:
[[Fitxategi:Raiz paso 1.PNG|thumb|150px|1. pausoa]]
*1: Errokizunaren zifra binaka hartzen dira, puntu dezimaletik eskubitara eta puntu dezimaletik ezkerretara. Dezimalen aldean zifra bikote bat osatzerik ez badago, 0 bat gaineratzen da, bikotea osatu ahal izateko. Alde [[zenbaki oso|osotik]] bikotea osatzetrik ez badago, errokizunaren lehenengo zifra bakarrik geratzen da, bikotea osatu gabe. Irudian dezimaletan 0 zifra gaineratu da eta errokizunaren lehenengo zifra, 9 alegia, bikotea osatu gabe uzten da.
[[Fitxategi:Raiz paso 2.PNG|thumb|150px|2. pausoa]]
*2: Karratura jasota, errokizunaren lehenengo bikoteko zenbakira gehien hurbiltzen den edo bat egiten duen, lehenengo bikoteko zenbakia gainditu gabe betiere, zenbaki bat kalkulatzen da. Aurkitutako zenbaki hori erroaren aldean jartzen da. Adibidean 7 da zenbaki hori 7 karratura jasota 49 baita (8 karratura 64 da, eta gainditu egiten du 58).
{{lanean}}
[[Kategoria:Matematika]]
| |||