Arkitektura historizista: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xabitxu (eztabaida | ekarpenak)
Orrialde berria: 250px|thumb|Britainiar legebiltzarreko etxeak eta [[Big Ben ospetsua duen erlojua, britainiar neogotikoaren ordezkariak, [[Tamesis…
 
No edit summary
1. lerroa:
{{Wikiproiektu|Arkitektura|Arkitektura}}
[[Fitxategi:Houses.of.parliament.overall.arp.jpg|250px|thumb|Britainiar legebiltzarreko etxeak eta [[Big Ben]] ospetsua duen erlojua, britainiar neogotikoaren ordezkariak, [[Tamesis]] ibaitik ikusiak.]]
[[Fitxategi:Ajuria enea.jpg|thumb|250px|[[Ajuria Enea]] ([[Gasteiz]]), euskal neobarrokoa.]]
'''Arkitektura historizista''' edo '''historizismoa''', nagusiki [[XIX. mende]]an eta [[XX. mende]]aren hasieran garatu zen, eta, bere ahalegin guztiak, iragan garaietako [[arkitektura]] berreskuratzeko ziren. Beste garai batzuetako arkitektura estiloak imitatzean zetzan, mende horretako ezaugarri kultural batzuk gehituz, [[arkitektura eklektikoa]]k, zerbait berria sortzeko estiloak nahasten zituen bitartean. Joera ezberdinak nabarmen daitezke, neobizantziarra, neomudejarra, neobarrokoa... kasu, ospetsuen egin zena eta indar gehien hartu zuena, [[Britainiar Uharteak|Britainiar Uharte]]etan praktikatu zen [[arkitektura neogotikoa]] izan zen arren, bere izenak dioen bezala, gotiko berri berpiztu batetan oinarritzen zena. Estilo honetan eginiko eraikinen artean, [[Britainiar Legebiltzarra]] edo [[Westminsterreko Jauregia]] nabarmendu behar da, [[August Pugin]] eta [[Charles Barry]]k proiektatua. Ekialdeko aldaera batzuk ere garrantzia izan zuten, neogotiko indiarrak kasu, honen barnean, [[Brighton]]eko [[Royal Pavilion]] deritzona nabarmen daitekeelarik, [[John Nash]]ek egina. [[Espainia]]n, [[Arte neomudejarra]] nabarmendu zen, estilo propio eta nazional baten adierazpen bezala.
[[Image:AlexanderNevskiCathedral.jpg|thumb|250px|Aleksandr Nevski katedrala ([[Sofia]]), neobizantziarra, Alexandre Pomerantsev arkitektoarena.]]
[[Fitxategi:Houses.of.parliament.overall.arp.jpg|250px|thumb|Erresuma Batuko legebiltzarra, britainiar neogotikoa.]]
'''Arkitektura historizista''' edo '''historizismoa''', nagusiki [[XIX. mende]]an eta [[XX. mende]]aren hasieran garatu zen, eta, bere ahalegin guztiak, iragan garaietako [[arkitektura]] berreskuratzeko ziren. Beste garai batzuetako arkitektura estiloak imitatzean zetzan, mende horretako ezaugarri kultural batzuk gehituz, [[arkitektura eklektikoa]]k, zerbait berria sortzeko estiloak nahasten zituen bitartean. Joera ezberdinak nabarmen daitezke, neobizantziarra, neomudejarra, neobarrokoa... kasu.
 
==Europan==
== Arkitektura historizista Iberoamerikan ==
'''Arkitektura historizista''' edo '''historizismoa''', nagusiki [[XIX. mende]]an eta [[XX. mende]]aren hasieran garatu zen, eta, bere ahalegin guztiak, iragan garaietako [[arkitektura]] berreskuratzeko ziren. Beste garai batzuetako arkitektura estiloak imitatzean zetzan, mende horretako ezaugarri kultural batzuk gehituz, [[arkitektura eklektikoa]]k, zerbait berria sortzeko estiloak nahasten zituen bitartean. Joera ezberdinak nabarmen daitezke, neobizantziarra, neomudejarra, neobarrokoa... kasu, ospetsuenOspetsuen egin zena eta indar gehien hartu zuenazuen estiloa, [[Britainiar Uharteak|Britainiar Uharte]]etan praktikatu zen [[arkitektura neogotikoa]] izan zen arren, bere izenak dioen bezala, gotiko berri berpiztu batetanbatean oinarritzen zena. Estilo honetan eginiko eraikinen artean, [[Britainiar Legebiltzarra]] edo [[Westminsterreko Jauregia]] nabarmendu behar da, [[August Pugin]] eta [[Charles Barry]]k proiektatua. Ekialdeko aldaera batzuk ere garrantzia izan zuten, neogotiko indiarrak kasu, honen barnean, [[Brighton]]eko [[Royal Pavilion]] deritzona nabarmen daitekeelarik, [[John Nash]]ek egina. [[Espainia]]n, [[Arte neomudejarra]] nabarmendu zen, estilo propio eta nazional baten adierazpen bezala.
[[Erromantizismo]]ak kalera atera zuen [[nazionalismo]] horren ondorioz, [[XIX. mende]]ko arte iberoamerikarretan, "nortasun nazionala" aurkitzeko grina ikus daiteke. Arkitekturari dagokionez, honek, bere islada izan zuen historizismoari esker. Arkitektura historizista, [[Iberoamerika]]n, espainiarrak iritsi aurreko arkitektura imitatzen eta garaiko ereduen arabera berrinterpretatzen saiatu zuen.
 
[[Espainia]]n, [[neomudejar]] eta [[neoherreriar]] estiloak nabarmendu ziren, estilo propio eta nazional baten adierazpen bezala.
== Estilo historizisten zerrenda ==
 
*[[Neobarrokoa]]
===Euskal Herrian===
*[[Neobizantziarra]]
Euskal Herrian beste hainbat estiloz gain ([[neogotiko]]a, [[neoklasiko]]a, [[neobarroko]]a eta [[Espainia]]-[[Frantzia|Frantzietako]] eskualde estilo ugari), berezko arkitektura historizista garatu zen: [[euskal estiloko arkitektura]] eta honen aldaerak (neolapurtarra, neogipuzkoarra, euskal neobarrokoa...).
*[[Neoklasikoa]]
 
**[[Arkitektura federala]]
== Latinoamerikan ==
**[[Neogreziarra]]
[[Erromantizismo]]ak kalera atera zuen [[nazionalismo]] horren ondorioz, [[XIX. mende]]ko arte iberoamerikarretan, "nortasun nazionala" aurkitzeko grina ikus daiteke. Arkitekturari dagokionez, honek, bere isladaisla izan zuen historizismoari esker. Arkitektura historizista, [[Iberoamerika]]n, espainiarrak iritsi aurreko arkitektura imitatzen eta garaiko ereduen arabera berrinterpretatzen saiatu zuen.
*[[Neokolonialismo|Neokoloniala]]
 
**[[Arkitektura georgiarra]]
== Zerrenda ==
*[[Neoegiptoarra]]
*[[Neobarroko]]a
*[[Arkitektura neogotikoa|Neogotikoa]]
*[[Neobizantziar]]ra
*[[Arte neomudejarra|Neomudejarra]]
*[[NeopizkundeaNeoklasiko]]
*[[NeoerromanikoaNeoegiptoar]]ra
*[[Neogotiko]]a
*[[Neomudejar]]ra
*[[Neopizkundetar]]ra
*[[Neoerromaniko]]a
 
[[ca:Historicisme arquitectònic]]