Taoismo: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Euskara zuzendu edo argitu (espainoletik itzulitako guztia hango bertsioarekin erkatuz zuzentzen ari naiz) |
t Idazketa akatsa zuzendu |
||
18. lerroa:
Taoismo filosofikoa garatu zen Lao Tseren idazkietatik eta [[Zhuangzi]] testutik aurrera. Elezahar txinatarraren arabera, Lao Tse K.a. VI. mendean bizi izan zen eta, beraz, tradizionalki mende horretako data eman ohi zaio [[Daodejing]]-en erredakzioari, nahiz eta gaurko ikerketa batzuen arabera nahiko beranduagokoa izan zen.
Taoisten funtsezko helburua hilezkortasunera heltzea izan arren, batzuetan hau ez da hitzez hitz ulertzen, baizik eta osotasuneko bizitza luzea bezala. Era berean, esaten zen harmonian naturarekin bizi ziren pertsonak hilezkorrak zirela. Lao-Tse jainko taoista bihurtu zuten ―hilezkorra―, folkloreko heroi, jeneral ospetsu eta jakintsuz osatutako panteoi itzel bati hasiera emanik, denak ere hilezkortasunera heldu zirenak. Hala ere, taoismoaren forma zaharra korronte filosofikoko eta ez erlijiokoa zen, pentsalari zaharrek berezkoaren autogainditzearen gertaera «hilezkortasunagatik» interpretatzen zutenagatik ingurunearekiko komunitatean, gainditzea eta aurrerabide pertsonala bilatzea nahasten duenean eta taldean, taoismoa erakusten duen etengabeko mutazioarekin ados, izan.
Geroago, taoismoa nahasi zen konfuzianismoaren elementuekin, budismoarekin eta erlijio folklorikoarekin. Taiwanera duela batzuei 300 urte eraman zen erlijio taoistako era zehatza tipikoa da tradizio honetako. Gaurko praktikaren ezaugarririk bereizgarriena arbasoen benerazioa da, Beraz jainkotasun taoistaz hitz egitea erabat okerra da elementu tradizionalistako konfuzianismoaren manipulazioa eta kultua erdizka ikustea Asiako utziz sinesteetako erlijiosoa mitikoak, zein biak ez ziren baliozkoak [[Chuang Tsé]] bezala pentsalari taoista zaharrentzat.
| |||