Hauteskunde: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
{{Politika aurkibidea}}[[Fitxategi:01_eibar.jpg|thumb|250px|[[1933]]ko [[azaroaren 5]]ean Autonomia Estatutua aldarrikatzeko hauteskundeak Eibarren ([[Indalecio Ojanguren]] argazkilari). ]]'''Hauteskundeak''' [[demokrazia|demokratikoki]], botoa emateko [[eskubide]]a dutenen artean agintariak aukeratzeko prozesua da. Estatuko administrazioentzat, beren garapen demokratikoan, legegintza-hauteskundeak egiten dituzte aldizka. Gainera, demokrazia adierazgarri askotan [[Estatuburu|Estatuburua]] edo [[Botere betearazle|Gobernuko]] burutzarako hauteskundeetarako deia ere egiten da.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Hauteskunde kudeaketa|url=http://www.elecciones.mir.es/generales28A2019/eu/electores/argitu-zalantzak/hauteskunde-kudeaketa.htm|aldizkaria=www.elecciones.mir.es|sartze-data=2022-12-27}}</ref>
{{Politika aurkibidea}}
'''Hauteskundeak''' [[demokrazia|demokratikoki]], boto emateko [[eskubide]]a dutenen artean, eurek nahi duten agintariak aukeratzeko prozesu bat dira: instituzio demokratikoetan gertatzen dira, hala nola, estatu demokratikoak, [[sindikatu]]etako botazioak...
 
Gainera, zenbait demokraziatan indarrean dauden legeria deszentralizatzaileen esparruan, zenbait herrialdetan ere hauteskundeetarako deia egiten da legegile, lehendakari betearazle eta/edo parrokiako, udaleko, eskualdeko, probintziako eta/edo [[Erregio|eskualdeko]] agintari judizialetarako.
[[Fitxategi:01_eibar.jpg|thumb|ezkerrera|250px|[[1933]]ko [[azaroaren 5]]ean Autonomia Estatutua aldarrikatzeko hauteskundeak Eibarren ([[Indalecio Ojanguren]] argazkilari). ]]
 
Era berean, Europar Batasuneko kide diren herrialdeetan "europar hauteskundeak" deitzen dira, eta herrialde bakoitzeko herritarrek demokratikoki aukeratzen dituzte beren herrialdea zuzenean ordezkatuko duten pertsonak, Europako nazioz gaindiko batzar legegilearen aurrean.
 
Administrazioaz gain, hauteskundeak izaten dira [[kooperatiba]], [[sindikatu]] eta beste hainbat taldeetan.
 
== Hauteskunde-sistemak ==
[[Hauteskunde sistema|Hauteskunde-sistemak]], botere-posizioetan zein norbanako eta alderdi politiko aukeratzen diren zehazteko, konstituzio-moldaketa zehatzei eta [[Bozketa-sistema|bozketa-sistemei]] dagozkie.
 
Lehenengo urratsa botoak zenbatzea da, horretarako botoak eta boto-paperak zenbatzeko sistema ezberdinak erabiliz. Sistema gehienak kategorizatu daitezke [[Zerrendako zenbaketa proportzional|ordezkaritza]] proportzionaleko eta handizkako sistemetan. Hauteskunde-sistema ohikoak dira [[Gehiengo soil|gehiengo]] [[Gehiengo soil|soila]], [[taldeko botoa]] edo [[boto alternatiboa]].
 
== Ikus, gainera ==
8 ⟶ 16 lerroa:
* [[Abstentzio]]a
* [[Hauteskunde sistema]]
* [[:Kategoria:Hauteskundeak herrialdearen arabera|Hauteskundeak herrialdearen arabera]]
* [[D'Hondt metodoa|D'Hondt sistema]]
* [[Demokrazia]]
 
== Erreferentziak ==
<references />
 
== Kanpo estekak ==