Logistika militar: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orri berria: «thumb|Bola Gorri azkarreko kamioiak [[Normandiako Lehorreratzea|Normandiako lehorreratzearen ondoren eta Frantziako indar aliatuak hornitzeko antolatuak, erregulazio-puntu batetik pasatzean, 1944]] '''Logistika militarra''' indar militarren mugimendua, hornidura eta mantentze-lana planifikatzeaz eta gauzatzeaz arduratzen den diziplina da. Adiera osatuenean, hainbat alderdi lantzen dituzt...»
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
 
No edit summary
5. lerroa:
 
== Historia ==
[[Fitxategi:Moteursfig20.png|thumb|Armada erromatarrerako ekipajekobagajeko mandoak, K.o. 100. urtean [[Trajanoren zutabea|Trajanoren zutabean]] ordezkatuak.]]
''Logistika'' hitza grekerakogrekoko ''logistikos'' adjektibotik dator, eta ''kalkuluan trebe'' esan nahi du. Hitzaren lehen [[Administrazio publiko|erabilera administratiboa]] [[Antzinako Erroma|erromatarren]] eta [[Bizantziar Inperioa|bizantziar]] garaian izan zen, ''Logista'' titulua zuen funtzionario administratibo militar bat zegoenean. Une hartan, hitzak, itxuraz, zenbakizko kalkuluekin zerikusia zuen trebetasun bat zekarren.
 
Historikoki, armada batentzako hornidurak elikagaien ikerkuntzaren edo arakatzearen bidez lortzen ziren lehenik, batez ere elikagaien eta bazkaren kasuan, eskualde lehortu baten zehar bidaiatzen zuenean edo denbora luzez leku batean geratzen bazen, baliabideak berehala agortzen baitziren. Armadak zuen bigarren beharra eramatea zen, itsasontziekin, karga-animaliekin, bagoiekin edo soldaduen bizkar gainean. Horri esker, armadak autosufizientzia pixka bat zuen, eta, XIX. mendera arte, soldadu batek kanpaina oso baterako behar zuen [[munizio]] gehiena gainean eraman lezake. Hala ere, metodo horrek ekipajebagaje-tren zabal eramatera behartzen zuen, armadaren aurrerapena eta tiro-arma bizkorragoen garapena geldiaraz zitzakeena, eta armadak laster gainditu zuen bere burua hornitzeko gaitasuna. [[Industria Iraultza|Industria]] iraultzatik aurrera, teknologia, teknika- eta administrazio-aurrerapen berriek hirugarren metodo bat ekarri zuten: hornidurak atzealdeko eremu batean mantentzea eta [[Fronte (militarra)|frontera]] garraiatzea. Horrek XXI. mendean hasi zen ''iraultza logistiko'' bat eragin zuen, eta nabarmen hobetu zituen armada modernoen gaitasunak, eta, aldi berean, sistema berri horren mende jarri zituen<ref>Kress, pàg. 10–11</ref><ref>Earl J. Hess, ''Civil War Logistics: A Study of Military Transportation'' (2017) ch 1</ref>.
 
== Erreferentziak ==