|
[[Irudi:Three arm brass candelabrum.jpg|thumb|Argimutila]]
'''Argimutilak''', [[kandela (argiztapena-erlijioa)|kandelak]] eusteko erabiltzen diren euskarri mugikorrak dira. Gutxienez, erromatar garaitik datatua dago bere esistentziaexistentzia, eta, batzuk, dimentsio handikoak edo beso askokoak izan daitezke. AkzenAzken kasu hau, [[MenoráMenora]] judutarrarekin gertatzen da, [[Daviden izarra]]rekin batera, judutar erlijioaren ikur ezagunenetako bat dena. Erroma jentil garaitik, [[Vatikano]]ko museoetan, haitzurdinezko bi argimutil handi kontserbatzen dira, kristau gurtzan erabili zirenak, eta, [[Erdi Aro]] kristautik, asko gordetzen dira elizatan [[XI. mende]]tik, brontze edo burdinez eginak eta forma eta tamaina askotakoak.
Ezagutzen diren aleetatik ondorioztatzen dena, arruntkiarrunki, honelakoak zirela da:
*brontzezkoak arte erromaniko garaikoak ([[XI. mende]]tik [[XIII. mende]]ra), eta bere oina giza irudiekin edo animalienekin osatuta egoten da
*brontze edo burnizkoakburdinazkoak arte gotikoaren garaikoak ([[XIV. mende]]tik [[XVI. mende]]ra, [[tripode]] txiki eran, ziri altuarekin, platertxo batetan amaitua, nondik, kandela sartzeko mutur bat, edo kandela edo aizkora eramateko zilindro huts bat irtetzenirteten dena.
[[XI. mende]]koa, nabarmengarriaaipatzekoa da [[Hildesheim]]eko elizako altxorrean gordetako bilduma, eta gotiko garaikoak [[Espainia]]n, [[Vic]] eta [[Solsona]]ko museoetakoak, zenbait katedraletako beste batzuekin. Erdi Aro kristauan [[JerusalengoJerusalemeko Tenplua]]ren imitaziozko besodun argimutilak ere egin ziren, eta oraindik [[Milan]]goa hor dago, [[XII. mende]]koa dena.
[[Kategoria:Erlijioa]]
|
