1.346
edits
→Demografia
|
=== Sailkapenaren historia ===
[[IX. mendea|IX. mendean]], [[Tiaret|Tiareteko]] [[Judah ibn Quraysh]] gramalari [[
=== Demografia ===
Hizkuntza afroasiarrak hiztun kantitatearen arabera zerrendaturik, bakoitzaren hizkuntza-familia, hizkuntza afroasiarren barnean aipatuz:
* [[Arabiera]] (semitiko). [[I. mendea|I.]] eta [[IV. mendea|IV. mendeen]] artean sorturiko hizkuntza semitikoa da;<ref>{{Erreferentzia|izena=Stefan|abizena=Weninger|izenburua=The Semitic Languages: An International Handbook|argitaletxea=Walter de Gruyter|hizkuntza=en|data=2011-12-23|url=https://books.google.es/books?id=SMzgBLT87MkC&hl=es|isbn=978-3-11-025158-6|sartze-data=2022-05-07}}</ref> hizkuntzak izena [[arabiar]] talde etnikoaren ondoren eskuratu zuen, garaian ([[Greziar|greziarren]] ikuspuntutik) [[Arabia|penintsula arabigoan]], eta honen inguruko mugetan ([[Mesopotamia]] ekialdean, [[Libano|Libanoko]] mendiak eta [[Siria]] iparraldean) bizi ziren pertsonak talde berean bilduz.<ref>{{Erreferentzia|izena=Michael C. A.|abizena=Macdonald|izenburua=Arabians, Arabias, and the Greeks_Contact and Perceptions|url=https://www.academia.edu/4593009/Arabians_Arabias_and_the_Greeks_Contact_and_Perceptions|sartze-data=2022-05-07}}</ref> [[Arabiar mundua|Arabiar munduko]] [[Lingua franca|''lingua franca'']] da, eta [[Arabiera klasiko]] bezala ezagutzen den hizkuntzaren bariazioa, [[Islam|Islamaren]] [[Hizkuntza sakratu|liturgia hizkuntza]] da.<ref>{{Erreferentzia|izena=Ahmad|abizena=Al-Jallad|izenburua=Al-Jallad. 2018. The earliest stages of Arabic and its linguistic classification|url=https://www.academia.edu/18470301/Al_Jallad_2018_The_earliest_stages_of_Arabic_and_its_linguistic_classification|sartze-data=2022-05-07}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Arabic Language to Non-Arabic Speakers|hizkuntza=en|url=https://www.tumoohi.org/en/majors/languages/arabic-language-to-non-arabic-speakers|aldizkaria=طموحي|sartze-data=2022-05-07}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=C. H. M.|abizena=Versteegh|izenburua=The Arabic language|argitaletxea=Edinburgh University Press|data=2001|url=https://www.worldcat.org/oclc/45767561|isbn=0-7486-1436-2|pmc=45767561|sartze-data=2022-05-07}}</ref> Hori dela eta, bere arabieraren aldaera guztien hiztunak batzean, 422 milioi hizlarietara heldu daiteke (berezko hizlarien eta hizlari berrien artean), munduko bostgarren hizkuntza zabalduena bilakatuz.<ref>{{Erreferentzia|abizena=Babbel.com|izenburua=The 10 Most Spoken Languages In The World|hizkuntza=en|abizena2=GmbH|izena2=Lesson Nine|url=https://www.babbel.com/en/magazine/the-10-most-spoken-languages-in-the-world|aldizkaria=Babbel Magazine|sartze-data=2022-05-07}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Internet: most common languages online 2020|hizkuntza=en|url=https://www.statista.com/statistics/262946/share-of-the-most-common-languages-on-the-internet/|aldizkaria=Statista|sartze-data=2022-05-07}}</ref> Gainera [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuen Erakundeko]] sei hizkuntza ofizialetako bat da.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=What are the official languages of the United Nations? - Ask DAG!|hizkuntza=en|url=https://ask.un.org/faq/14463|aldizkaria=ask.un.org|sartze-data=2022-05-07}}</ref>
* [[Hausa (hizkuntza)|Hausa]] (txadar). [[Hausa (etnia)|Hausa etniako]] mendebaldeko Afrikako herrialde ezberdinetan ([[Nigeria]], [[Ghana]], [[Kamerun]] gehienbat, eta [[Sudan]], [[Benin]] eta [[Boli Kosta|Boli Kostako]] talde minoritarioetan) eta [[Sahel|Sahelean]] hitz egiten den [[Tonu (hizkuntzalaritza)|hizkuntza tonala]] da.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Hausa|hizkuntza=en|url=https://www.ethnologue.com/language/hau|aldizkaria=Ethnologue|sartze-data=2022-05-03}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Hausa language {{!}} Britannica|hizkuntza=en|url=https://www.britannica.com/topic/Hausa-language|aldizkaria=www.britannica.com|sartze-data=2022-05-07}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Spread of the Hausa Language|hizkuntza=en|url=https://worldmapper.org/maps/spread-of-the-hausa-language-2005/|aldizkaria=Worldmapper|sartze-data=2022-05-07}}</ref> Gune hauetako ''lingua franca'' izanik, 100 eta 150 milioi hizlarik erabiltzen dute, beren [[ama-hizkuntza]] edo [[bigarren hizkuntza]] bezala.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Full List: Hausa Is World's 11th Most Spoken Language ⋆|hizkuntza=en-US|data=2018-02-04|url=https://www.herald.ng/full-list-hausa/|aldizkaria=.|sartze-data=2022-05-07}}</ref>
* [[Oromoera]] (cushitiko).
* [[Amharera]] (semitiko).
| |||