Afro-asiar hizkuntzak: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{Hizkuntza infotaula}}
'''Afro-asiar hizkuntzak''' [[Iparraldeko Afrika|Iparraldeko]] eta [[Mendebaldeko Afrika]]n, [[Sahel]]en eta [[Hego-mendebaldeko Asia]]n hedaturik dagoen [[Munduko hizkuntza familiak|hizkuntza familia]] da, 240 [[hizkuntza]] inguruk osatua eta 285 milioi lagunek baino gehiagok erabilia.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Afro-Asiatic languages {{!}} Britannica|hizkuntza=en|url=https://www.britannica.com/topic/Afro-Asiatic-languages|aldizkaria=www.britannica.com|sartze-data=2022-05-03}}</ref>
Afro-asiar (edo afro-asiar) ez ezik, "afrasiar" (''afrasian''), "lisramiko" edo ''erythraean'' ere deitu ohi dira hizkuntzok. Baztertu eta arbuiatu izan da, aldiz, behialako "kamito-semitiko" izena.<ref>{{Erreferentzia|izena=Kenneth|abizena=Katzner|izenburua=The languages of the world|argitaletxea=Routledge|data=2002|url=https://www.worldcat.org/oclc/51322181|edizioa=3rd ed|isbn=0-203-43016-6|pmc=51322181|sartze-data=2022-05-03}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Afro-Asiatic|hizkuntza=en|url=https://www.ethnologue.com/subgroups/afro-asiatic|aldizkaria=Ethnologue|sartze-data=2022-05-03}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=The World's major languages|argitaletxea=Routledge|data=2009|url=https://www.worldcat.org/oclc/282550660|edizioa=2nd ed|isbn=978-0-415-35339-7|pmc=282550660|sartze-data=2022-05-03}}</ref>
Honako adar edo [[Hizkuntza familia|familietan]] sailkatu ohi dituzte hizkuntzalariek afro-asiar hizkuntzak:<ref>{{Erreferentzia|izena=Jennifer L.|abizena=Baker|izenburua=Human ancestry correlates with language and reveals that race is not an objective genomic classifier|orrialdeak=1572|hizkuntza=en|abizena2=Rotimi|abizena3=Shriner|izena2=Charles N.|izena3=Daniel|data=2017-12|url=http://www.nature.com/articles/s41598-017-01837-7|aldizkaria=Scientific Reports|alea=1|zenbakia=7|issn=2045-2322|pmid=28484253|pmc=PMC5431528|doi=10.1038/s41598-017-01837-7|sartze-data=2022-05-03}}</ref>
* [[Amazigera]].
* [[Txadar hizkuntzak]]
* [[Cushit hizkuntzak]]
* [[Egiptoera]].
* [[Hizkuntza omotikoak]].
* [[Hizkuntza semitikoak]]
Zalantzak daude ea [[hizkuntza omotikoak]] talde honetan sailkatu behar diren<ref>{{Erreferentzia|izena=Bonny|abizena=Sands|izenburua=Africa's Linguistic Diversity: Africa's Linguistic Diversity|orrialdeak=559–580|hizkuntza=en|data=2009-03|url=https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1749-818X.2008.00124.x|aldizkaria=Language and Linguistics Compass|alea=2|zenbakia=3|doi=10.1111/j.1749-818X.2008.00124.x|sartze-data=2022-05-03}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Christopher|abizena=Ehret|izenburua=The Origins of Afroasiatic|orrialdeak=1680–1680|hizkuntza=en|abizena2=Keita|abizena3=Newman|izena2=S. O. Y.|izena3=Paul|data=2004-12-03|url=https://www.science.org/doi/10.1126/science.306.5702.1680c|aldizkaria=Science|alea=5702|zenbakia=306|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.306.5702.1680c|sartze-data=2022-05-03}}</ref> eta ea [[Bedawi hizkuntza|Beja hizkuntza]] kasuan [[cushit hizkuntzak|hizkuntza kuxitikoen]] adarrean ala adar propioan sailkatu behar den.
== Etimologia ==
XIX. mendearen hasieran, linguista ezberdinek amazigera, cushitikoa eta egiptoera hizkuntzak filo "Hamitiko"an bildu zituzten, haien artean zuten harreman genetikoa eta talde honek [[Hizkuntza semitikoak|hizkuntza semitikoen]] filoarekin zuen harremana ohoretuz.<ref>{{Erreferentzia|izena=Merritt|abizena=Ruhlen|izenburua=A guide to the world's languages|argitaletxea=Stanford University Press|data=©1991-|url=https://www.worldcat.org/oclc/22663660|isbn=0-8047-1894-6|pmc=22663660|sartze-data=2022-05-03}}</ref> "Hamitiko" eta "Semitiko" terminoak [[Hasiera (Biblia)|Genesi]] liburuko [[Noe|Noeren]] [[Kam]] eta [[Sem]] semeen ondorengoen tribuak deskribatzen dituena.<ref>{{Erreferentzia|izena=Edgar|abizena=Gregersen|izenburua=Language in Africa : an introductory survey|argitaletxea=Gordon and Breach|data=1977|url=https://www.worldcat.org/oclc/3256139|isbn=0-677-04380-5|pmc=3256139|sartze-data=2022-05-03}}</ref>
== Bibliografia ==
| |||