Txirula: berrikuspenen arteko aldeak

'''Txirulak''' edo '''flautak''' [[aire|aire-]]<nowiki/>laster fina [[Ertz (geometria)|ertz]] baterantz zuzenduta, [[hodi]] edo [[ontzi]] baten barruko aire-gorputza dardaraztean [[Hots|hotsa]] ematen duten [[Haize instrumentu|haize-instrumentuak]] dira.

Halako soinu-tresnak sailkatzeko irizpide organologikoak ugari dira: ertza hodi edo ontzian egindako koska hutsa den ala zeharka ebakitako ertz zorrotz edo alaka den; aire-lasterra bideratzeko tutu berezia duen ala ezpainekin bideratzen den; tutu hori dutenetan tresnaren baitan dagoen ala honetatik kanpo; aire gorputza hodi batean dutenetan, hodi horren beste muturra irekia ala itxia dagoen; hodi hori aho-ezpainekiko zuzen hartzen den (zuzenak), zut ala zeharka ([[Zeharkako txirula|zeharkakoak]]) ala angelu zorrotzean (erdi zeharkakoak edo [[Txirula zeihar|txirula zeiharrak]]); tonu ezberdinak emateko hodi edo ontzian zuloak dituzten ala ez; eta zuloak dituztenen artean, kopuruaren arabera, zenbat hatz edo esku behar diren horiek estaltzeko.

# Esku bateko ahokodun txirula zuzenak: [[Txistu (musika tresna)|txistua]] eta [[euskal txirula|xirula]], esaterako.

# Erdi zeharkako txirula edo [[Txirula zeihar|txirulaflauta zeiharrak]]

Fitxategi:Isidro Ansorenak 1965. urtean egindako txistua. Soinuenearen JMBA bildumako 114 zk.jpg|[[Txistu (musika tresna)|Txistua]].

Fitxategi:Xirula. Soinuenearen JMBA bildumako 847 zk., M. Gastelluk egina.tif|Euskal txirula[[Xirula]].

Fitxategi:Txifloa (Trebiñu).jpg|[[Bi eskuko ahokodun flauta zuzenak|Bi eskuko txilibitua]].

Fitxategi:Zeharkako flauta.jpg|[[Zeharkako txirula]].

Fitxategi:Juan Mari Beltran Izturitzeko flauta.tif|[[Flauta zeihar|Txirula zeiharra]].

Fitxategi:Okarina arrunta.jpg|[[Okarina]].

Fitxategi:Pirinioetako zikiratzaile txilibitua.jpg|[[Panen flauta|Zikiratzaile txilibitua (Panen txirula)]]

Fitxategi:Organo eramangarria.tif|[[Organo eramangarri|Organo eramangarria]].