Madeira: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
|||
1. lerroa:
{{probintzia infotaula}}
{{Beste erabilpenak|uhartediari|ardoa|Madeira (ardoa)}}
'''Madeira'''<ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0159.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua= Europako toponimia fisikoa}}</ref> [[Portugal]]go eskualde autonomoa da, [[Azoreak|Azoresekin]] batera. [[Uhartedi]]a da, eta [[Ozeano Atlantikoa]]n
== Geografia ==
7. lerroa:
=== Uharteak ===
Madeirako uhartedia
* '''[[Madeira (uhartea)|Madeira]]''' (740.7 km²).
* '''[[Porto Santo]]''' (42.5 km²)
156. lerroa:
[[Genova]]tarrak, uste denez, XIV. mendean heldu ziren Madeirara, baina uhartedia ez zen ezagutu Portugalgo Henrike printzeak 1418-20 inguruan aurkitu zuen arte. [[João Gonçalves Zarco]]k eta [[Tristão Vaz]]ek berehala kolonizatu zituzten uharteak. [[Azukre]]aren merkataritzak laster hartu zuen garrantzia, baina [[Sebastião José de Carvalho e Melo|Pombalgo markesak]] [[esklabotza|esklaboak]] izateko eskubidea indarrik gabe utzi ondoren, 1775ean, atzerakada handia izan zuten azukrearen eta ardoaren industriek.
1660 ingurutik 1835 arte, eragin handia izan zuten britainiarrek uharteetan. 1801ean, ingelesen eskuetan egon zen uhartedia, denbora laburrez izan baldin bazen ere
1931n, hutsean geratu zen matxinada txiki bat, eta, 1974an, [[Zaraitzu|Salazar]] aginpidetik erori ondoren, autonomia-eskaerak indarberritu egin ziren; hala, Portugalgo Parlamentuak autonomia-estatutua onartu zion uhartediari 1976ko urrian.
176. lerroa:
| Urtea = 1999
}}
1999an [[UNESCO]]k [[Gizateriaren ondare|Gizateriaren Ondare]] izendatu zuen Madeirako
== Ondasun
* [[Funchal]]
* Madeirako lorategi botanikoak ([[Funchal]]).
* Laurisilva.
| |||