Arkitekturaren historia: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
151. lerroa:
===Gotikoa===
<!----Arkitektura gotikoa esperimentu sorta batekin hasi zen. Esperimentu horiek babesleek egindako eskaerak betetzeko eta erlikia ederrak zituzten lekuak bisitatzen zituzten erromesen kopurua gero eta handiagoa izateko egin ziren. Goi Erdi Aroko erromesak (1000 eta 1250 dC ingurukoak) gero eta gehiago joaten ziren erromesaldi-leku ezagunetara, baina baita tokiko eta nazioko santuek mirariak egin zituztela zioten tokiko lekuetara ere. Erlikia garrantzitsuak dituzten eliza eta monasterioek, beraz, beren santuen ospea handitu eta haientzat egokiak diren santutegiak eraiki nahi zituzten. Santutegi horiek ez ziren soilik harribitxien inkrustazioak zituzten erlikiak, baizik eta, are garrantzitsuagoa dena, beirate eremu handiek igortzen zuten koloretako argiak ezaugarritzen zituen eszenatoki arkitektoniko boteretsuen itxura hartu zuten. Beirateak erabiltzea, ordea, ez da arkitektura gotikoa definitzen duen elementu bakarra, eta arku zorrotza, gurutze-ganga, arrosa-leihoa edo arbotantea ere ez, elementu horietako asko modu batean edo bestean erabili baitziren aurreko tradizio arkitektonikoetan. Elementu horien etengabeko konbinazioa eta fintzea izan zen, garaiko eraikuntza-teknika azkar aldakorrei azkar erantzutearekin batera, arkitekturaren mugimendu gotikoa elikatu zuena.
Ondorioz, zaila da gotikoa lehen aldiz sortu zen elementu edo leku zehatz bat adieraztea; hala ere, tradizionala da arkitektura gotikoari buruzko eztabaida bat hastea St Denisko basilikarekin (1135-1344 zirka) eta haren babesleekin, Suger abadearekin, mendebaldeko frontea eta elizaren korua berreraikitzen hasi zirenekin. De Administratione-n idatzi zuen bezala, eraikin zaharrak ezin zuen San Dionisioren erlikiak gurtzera zetozen erromesen bolumen handia hartu, eta horren irtenbidea bikoitza zen: Mendebaldeko fatxada bat, hiru atari handirekin, eta koru berria, deanbulatorioa eta kapera distiratsuak konbinatzen zituena, hormen bidez banatuta ez zeudenak. Horren ordez, zutabe lerro mehe bat txertatu zen kaperen eta koruaren arkuteriaren artean, gurutze-gangei eusteko. Horri esker, bisitariek aldarearen inguruan zirkulatu ahal izan zuten eta erlikien eskura egon ziren, aldarearen espazioa nahastu gabe, kaperen barruko beirate handiak esperimentatzen zituzten bitartean. Sugerrek baieztatzen duen bezala, beirate gehiagoren nahia ez zen nahitaez eraikinera argi natural gehiago ekartzea, baizik eta espazioa argi koloretsuz betetzea, mosaikoak edo harribitxiak bezala, horma desagertzea eragingo lukeena. Gero eta beirate gehiagoren eskaria eta horiei eusteko tekniken bilaketa etengabeak dira arkitektura gotikoaren garapenean zehar, Sugerren idazkietan ikus daitekeenez, argiztapen horren kalitate mistikoarekin liluratuta geratu baitzen.----->
<gallery mode="packed" heights="150">
</gallery>
==Erreferentziak==
| |||