Irlandako gaelera: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-klasikoak.armiarma.com +klasikoak.armiarma.eus)
102. lerroa:
Irlanderak [[dialekto]] asko dauzka. Halere, nagusiki, hiru gune dialektiko nagusi bereizi ditzazkegu: horiek [[Munster]], [[Connacht]] eta [[Ulster]] lurraldeekin bat egiten dute, gutxi gorabehera.
 
Irlanderaren dialektoen arteko ezberdintasunak nabariak dira. Horren ondorioz, irlandar batu edo estandard bat sortzeko unean hainbat oztopo gainditu behar izan ziren. EsaldiMaiz, esaldi batek, dialektoaren arabera, aldaera ugari izan ditzakeditu. Adibidez, «Zer moduz?» esaldia eredutzat hartuz gero:
* Ulster: ''Cad é mar atá tú?'' (literalkihitzez hitz, «Nola zaude zuhago?»);
* Connacht: ''Cén chaoi a bhfuil tú?'';
* Munster: ''Conas taoi?'' edo ''Conas tánn tú?'';
* Irlandera batua: ''Conas atá tú?''.
 
Berriki, ordea, dialektoetako hiztunen arteko kontaktuak ohikoagoak egin dira, eta dialekto mistoak sortu dira. Hala ere, dialekto hiztun askok (bereziki Ulsterren) nahiago dute euren hizkuntzaren aldaera beste dialekto batzuen eraginetik babestu. Tokian tokiko dialektoak gaeliko hiztun berriei irakasten zaizkie, eta haiek imitatu egiten dituzte.
136. lerroa:
=== Izenorde pertsonalak ===
* ''mé'' {{IPA|/mʲe:/}}: «ni»,
* ''tú'' {{IPA|/t̪ˠu:/}}: «zu/hi»,
* sé {{IPA|/ɕe:/}}: «bera / hura» (gizonezkoentzatgizonezko batez),
* sí {{IPA|/ɕi:/}}: «bera / hura» (emakumeentzatemakume batez),
* ''muid''/''sinn'' {{IPA|/ɕɪnʲ/}}: «gu»,
* ''sibh'' {{IPA|/ɕɪvʲ/}}: «zuek»,
168. lerroa:
[[Fitxategi:European honey bee extracts nectar.jpg|thumb|''Beach'': erlea]]
 
* ''beach'': erle / erle bat
 
* ''an'' ''b'''h'''each'': erlea
201. lerroa:
* '''''Tá mé go h-iontach''''': "Zoragarri nago".
* '''''Tá mé go dona''''': "Gaizki nago".
* '''''Agus tú féinn?''''': "Eta zuhi? (zerZer moduz zaude)hago?)", hitzez hitz, "Eta zuhi zeuheu?", norbaitek "zerZer moduz zaudehago?" galdetutakoan erantzuten formula.
* '''''Tá mé tinn''''': "Gaixo nago".
* '''''Cén scéal?''''': "Zer berri?".
* '''''Is mise''''': "Ni naiz", adibidez: '''''Is mise Brian''''': "Ni Brian naiz"
* '''''Cén t-ainm atá ort?''''': "Nola izena duzuduk / dun?"
* '''''Cén t-ainm atá ortsa?''''': "Zein da zurehire izena?"
 
===== Bestelakoak =====
* '''''Go raibh maith agat''''' {{IPA|/gɔ ɾˠɛvʲ 'mahəgatˠ̪/}}: Eskerrik asko (hitzez hitz, "Ongia zurekinhirekin izanizanho dezazulaahal duk / dun" edo "Ongia zuganhigan egon dadilabedi").
* '''''Le do thoil''''': "Mesedez".
* '''''Gabh mo leithscéal''''' {{IPA|/Gavˠ mˠɔ lʲɛ'ɕce:ɫ̪/}}: "Barkatu" (hitzez hitz, "Jaso itzazuitzak / itzan nire barkamenak").
* '''''Tá brón orm''''': "Sentitzen dut" (barkatzeko eskatzeko).
* '''''An bhfuil Gaeilge agat?''''': "Irlanderaz mintzatzen al zarahaiz?".
* '''''Conas a déarfávsin as Gaeilge?''''': "Nola esaten da hori irlanderaz?".
 
===== Hitzak =====
* '''''Agus''''': "Eta"
* '''''Féin''''': "Neu /Zeu Heu / Geu / Zeuek...", ingelesezko "self" hitzarekin parekidea = '''''Sinn Féin''''': "Gu geu", '''''Tú féin''''': "ZuHi zeuheu"
 
=== Testuak ===