Lankide:Aitzolete/Hardware informatikoaren historia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
«Historia del hardware» orriaren itzulpena eginez sortua
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
1. lerroa:
[[Fitxategi:Information_processing_system_(english).svg|thumb|300x300px|Konputazio-hardwarea informazioa prozesatzeko plataforma da.]]
[[Fitxategi:AnalyticalMachine_Babbage_London.jpg|thumb| [[Charles Babbage|Charles Babbageren]] Makina Analitikoa, Londresko Zientzia Museoan.]]
'''[[Hardware|Hardwarea]]''' datuen biltegiratze eta kalkulu prozesuaren osagai garrantzitsu bat izan da balio numerikoak prozesatu eta partekatzeko baliagarria izan zenetik. Ordenagailu-hardwarerik primitiboena zenbaketa-makila izan zen ziurrenik; <ref>[http://www.nationalarchives.gov.uk/images/museum/enlarge/6.jpg palillo de cuenta]</ref> informazioa grabatu ostean zenbait elementu gogoratzeko aukera ematen zuen, ziurrenik ganadua edo edukiontzietako aleak. Badirudi elementu hauek garai hartako merkatariek, kontulariek eta gobernuko funtzionarioek erabili ohi zituztela.
102 ⟶ 103 lerroa:
 
Konputazio-makina bat helburu orokorreko ordenagailu bat izan dadin, irakurketa-/idazketa-mekanismo egokiren bat egon behar da, adibidez, zinta zulatua. Moldakorragoa izan dadin, [[Von Neumannen arkitektura|von Neumannen arkitekturak]] memoria bera erabiltzen du programak eta datuak gordetzeko; birtualki, konputagailu garaikide guztiek erabiltzen dute arkitektura hori (edo bere aldaeraren bat). Teorikoki posible den arren konputagailu oso bat mekanikoki garatzea (Babbageren diseinuak erakutsi zuen bezala), elektronikak abiadura ahalbidetu zuen eta, aurrerago, konputagailu modernoen ezaugarri den miniaturizazioa.
[[Fitxategi:Von_Neumann_architecture.svg|thumb|[[Von Neumannen arkitektura|Von Neumann]] arkitekturaren diseinua, 1947]]
== Lehenbiziko ordenagailu digitalen ezaugarriak ==
{| class="wikitable" style="margin-left:auto; margin-right:auto;"
|+Horien lehen ordenagailu digital batzuen ezaugarri definitzaileak (konputazio-hardwarearen historian)
!Izena
!Lehen eragiketa
!Zenbakizko sistema
!Mekanismo informatikoa
![[Programa informatiko|Programazioa]]
!Orrialdea:
|-
| class="table-rh" {{rh}} |Arthur H. Dickinson [[IBM]] {{small|(US)}}
| align="right" |1940ko urtarrila
|[[Zenbaki-sistema hamartar|Hamartarra]]
|[[Elektronika]]
|Ez programagarria
|Ez
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[Joseph Desch]] [[NCR Corporation|NCR]] {{small|(US)}}
| align="right" |1940ko martxoa
|[[Zenbaki-sistema hamartar|Hamartarra]]
|[[Elektronika]]
|Ez programagarria
|Ez
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[Konrad Zuse|Zuse]] [[Z3 (computer)|Z3]] {{small|(Germany)}}
| align="right" |1941eko maiatza
|Puntu higikor [[Zenbaki-sistema bitar|bitarra]]
|Elektromekanikoa
|35 mm-ko pelikula-material zulatuarekin kontrolatutako programa (baldintzapeko adarrik gabe)
|Teorian ({{Small|([[Z3 (computer)#The Z3 as a universal Turing machine|1998]])}})
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[Atanasoff–Berry Computer]] {{small|(US)}}
| align="right" |1942
|Bitarra
|[[Elektronika]]
|Ez programagarria: helburu bakarra
|Ez
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[Colossus computer|Colossus]] Mark 1 {{small|(UK)}}
| align="right" |1944ko otsaila
|Bitarra
|Elektronika
|Kableek eta adabaki-etengailuek kontrolatutako programa
|Ez
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[Harvard Mark I|Harvard Mark I – IBM ASCC]] {{small|(US)}}
| align="right" |1944ko maiatza
|[[Zenbaki-sistema hamartar|Hamartarra]]
|Elektromekanikoa
|24 kanaleko paper zulatuko zinta bidez kontrolatutako programa (baldintzapeko adarrik gabe)
|Eztabaidagarria
|-
| class="table-rh" {{rh}} |Colossus Mark 2 {{small|(UK)}}
| align="right" |1944ko ekaina
|Bitarra
|Elektronika
|Kableek eta adabaki-etengailuek kontrolatutako programa
|Teorian ({{Small|(2011)}})
|-
| class="table-rh" {{rh}} |Zuse [[Z4 (computer)|Z4]] {{small|(Germany)}}
| align="right" |1945eko martxoa
|Puntu higikor bitarra
|Elektromekanikoa
|35 mm-ko pelikula-material zulatuarekin kontrolatutako programa
|Bai
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[ENIAC]] {{small|(US)}}
| align="right" |1946ko otsaila
|Hamartarra
|Elektronika
|Kableek eta adabaki-etengailuek kontrolatutako programa
|Bai
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[APEXC|ARC2 (SEC)]] {{small|(UK)}}
| align="right" |1948ko maiatza
|Bitarra
|Elektronika
|Danborraren memoriaren errotazio-programa
|Bai
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[Manchester Baby]] {{small|(UK)}}
| align="right" |1948ko ekaina
|Bitarra
|Elektronika
|Williams hodi katodikoak oroitzeko entrenamendu-programa
|Bai
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[ENIAC|Modified ENIAC]] {{small|(US)}}
| align="right" |1948ko iraila
|Hamartarra
|Elektronika
|Irakurketa bakarreko programazio metatuaren mekanismoa, funtzio-taulak [[Read Only Memory|ROM]] programa gisa erabiliz
|Bai
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[Manchester Mark 1]] {{small|(UK)}}
| align="right" |1949ko apirila
|Bitarra
|Elektronika
|Williams izpi katodikoen hodia eta danbor magnetikoaren memoria programatzeko programa
|Bai
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[EDSAC]] {{small|(UK)}}
| align="right" |1949ko maiatza
|Bitarra
|Elektronika
|Merkurioko programazio-programa
|Bai
|-
| class="table-rh" {{rh}} |[[CSIRAC]] {{small|(Australia)}}
| align="right" |1949ko azaroa
|Bitarra
|Elektronika
|Merkurioko programazio-programa
|Bai
|}
<nowiki>
[[Kategoria:Informatikaren historia]]