Pribatutasun-politika: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
zuzentasun aldaketak
1. lerroa:
'''Pribatutasun-politika''' adierazpen edo [[dokumentu juridiko]] bat da (pribatutasun-zuzenbidean), alderdi batek biltzen, erabiltzen, zabaltzen eta kudeatzen dituen modu batzuk edo guztiak azaltzen dituena.<ref>{{Erreferentzia|izena=Elisa|abizena=Costante|izenburua=A machine learning solution to assess privacy policy completeness: (short paper)|argitaletxea=Association for Computing Machinery|orrialdeak=91–96|abizena2=Sun|abizena3=Petković|abizena4=den Hartog|izena2=Yuanhao|izena3=Milan|izena4=Jerry|data=2012-10-15|url=https://doi.org/10.1145/2381966.2381979|aldizkaria=Proceedings of the 2012 ACM workshop on Privacy in the electronic society|isbn=978-1-4503-1663-7|doi=10.1145/2381966.2381979|sartze-data=2021-10-11|serie=WPES '12}}</ref> [[Informazio pertsonal|Informazio pertsonala]] pertsona bat identifikatzeko erabil daitekeen edozer izan daiteke: pertsona horren izena, helbidea, jaiotze-data, ezkontza-data, harremanetarako informazioa, nortasun-agiria eta iraungitze-data, finantza-erregistroak, kreditu-informazioa, mediku-historia, bidaiatzen den lekua, eta ondasunak eta zerbitzuak eskuratzeko asmoa. Negozio baten kasuan, sarritan, alderdi baten politika adierazten duen adierazpena da, biltzen duen informazio pertsonala nola biltzen, biltegiratzen eta deskargatzen duen dioena. Bezeroari jakinarazten dio zer informazio zehatz biltzen den, eta isilpean gordetzen den, bazkideekin partekatzen den edo beste enpresa edo enpresa batzuetara saltzen den. Pribatutasun-politikek tratamendu zabalagoa, orokortuagoa, adierazten dute datuen erabileraren aurkako adierazpenen arabera, zehatzagoa izateko joera baitute.
 
Pribatutasun-politika jakin baten eduki zehatza aplikatu beharreko legearen araberakoa izango da, eta beharrezkoa izan daiteke baldintzei muga geografikoen eta jurisdikzio juridikoen bidez heltzea. Herrialde gehienek beren legedia eta jarraibideak dituzte nortzuk dauden estaliaestalita, zein informazio bil daitekeen eta zertarako erabil daitekeen jakiteko. Oro har, Europan datuak babesteko legeek sektore pribatua eta sektore publikoa hartzen dituzte. Bere pribatutasun-legeak ez zaizkie soilik gobernu-eragiketei aplikatzen, baita enpresa pribatuei eta merkataritza-transakzioei ere.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Random House of Canada|hizkuntza=en|data=2021-07-29|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Random_House_of_Canada&oldid=1036056855|sartze-data=2021-10-11|encyclopedia=Wikipedia}}</ref>
 
== Historia ==
18. lerroa:
 
== Gaur egungo gauzatzea ==
1995ean, [[Europar Batasuna|EuropakoEuropar Batasunakbatasunak]] (EB) bere estatu kideentzat [[Datuak Babesteko Zuzentaraua]] sartu zuen. Horren ondorioz, EBean jarduerak egiten dituzten erakunde asko zuzentarau hori betetzeko politikak egiten hasi ziren. Urte berean, Estatu Batuetako Merkataritza Batzorde Federalak (FTC, ingelesez) Bidezko Informazioaren Printzipioak argitaratu zituen. Nahiz eta politikarik eskatzen ez den, printzipio horiek pribatutasun-politikak egiteko moduaren gaineko kezkei buruzko orientazioa ematen dute.
 
Estatu Batuek ez dute pribatutasun-politiken ezarpen unibertsala ezarriko duen araudi federal zehatzik. Batzuetan, kongresuak onlineko informazio-bilketa arautzen duten lege integralak hartu ditu kontuan, hala nola, kontsumitzailearen Interneteko pribatutasuna hobetzeko legea eta 2001eko onlineko pribatutasuna babesteko legea, baina bat bera ere ez da aldarrikatu. 2001ean, Estatu Batuetako Merkataritza Batzorde Federalak berariazko lehentasuna eman zion "legea gehiago aplikatzeari, ez lege gehiagori", eta industriaren autoerregulazioan etengabeko ikuspegia sustatu zuen.
79. lerroa:
 
== Inplementazio teknikoa ==
Pribatutasun Lehentasunen Plataforma ([[:en:P3P|P3P]] inglesezingelesez), proiektua protokolo zaharkitua da, eta, horri esker, web-nabigatzailearen erabiltzaileei buruz biltzen duten informazioa aurreikusi bezala erabil dezakete webguneek. Nabigatzean erabiltzaileei informazio pertsonalaren kontrol handiagoa emateko diseinatua da.
 
Internet Content Rating Association (ICRA) irabazi asmorik gabeko nazioarteko erakundea izan zen, Estatu Batuetan eta Erresuma Batuan bulegoak zituena. [[:en:Internet_Content_Rating_Association|ICRAk]] edukiak deskribatzeko sistema bat sortu zuen, web-arduradunei eta eduki digitalen sortzaileei edukia autoetiketatzeko aukera eman ziona, hala nola biluztasuna, sexua, hizkuntza (profanazioa, etab.) indarkeria, potentzialki desiratuak izan daitezkeen beste material batzuk eta lineako interaktibitatea, hala nola, sare sozialak eta txata. Badira testuinguru-aldagaiak, artea, medikuntza eta albisteak esate baterako, zeinetan eduki edo leku bat biluzien irudikapenekin deskriba baitaiteke, baina testuinguru artistiko, tekniko edo informatibo batean daude.
88. lerroa:
 
== Kritikak ==
Kritikari askok egin diote eraso internetenInterneten aurkitutako pribatutasun-politiken eraginkortasunari eta zilegitasunari. Industriak araututako pribatutasun-politiken eraginkortasunari buruzko kezkak daude. Adibidez, FTC "Privacy Online: Fair Information Practices in the Electronic Marketplace” txostenaren arabera, inkestatutako webgune gehienek pribatutasun-dibulgazioren bat zuten arren, gehienek ez zuten betetzen FTCren printzipioetan ezarritako araua.
 
Gainera, erakunde askok beren politiken nondik norakoak aldatzeko berariazko eskubidea dute. 2009ko ekainean, EFF TOSback-en webgunea aldaketa horiek arakatzen hasi zen Interneteko 56 zerbitzutan, Amazon, Google eta Facebook-en pribatutasun-politiken ikuskapena barne.
96. lerroa:
Carnegie Mellon Unibertsitateak 2007an egindako azterlan baten arabera, "pribatutasun-informazio nabarmenik aurkezten ez denean...", kontsumitzaileak "...segur aski saltzaileari preziorik baxuenean erosketak egitea ziren, leku horretako pribatutasun-politikak gorabehera". Hala ere, azterketa berak erakutsi zuen pribatutasun-praktikei buruzko informazioa argi eta garbi aurkezten denean, kontsumitzaileek nahiago dutela beren pribatutasuna hobeto babesten duten txikizkariak, eta batzuk prest daudela pribatutasun-babesgarriagoak diren webguneetan dirua ordaintzeko. Gainera, Kaliforniako Unibertsitatean (Berkeley) egindako 2007ko azterketa baten arabera, pribatutasun-politikak dituen leku batean, hirugarrenen datuak partekatuko ez dituen kontsumitzaileen % 75ek pribatutasun-politika bat eta pribatutasun-babes zabala nahasten ditu.
 
Pribatutasun-politikek, oro har, zehaztasun falta izaten dute, batez ere, datuak erabiltzeko adierazpenean agertzen den formarekin alderatzen direnean. Pribatutasun-adierazpenek datu-bilketaren eta -erabileraren ikuspegi orokorragoa ematen dutenean, datu-erabileraren adierazpenak askoz tratamendu espezifikoagoa dira. Ondorioz, baliteke pribatutasun-politikek ez asetzea, datuak erabiltzeko adierazpenek eskaintzen duten gardentasun-eskaera gerozgero eta handiagoa baita.
 
Kritikariek ere zalantzan jartzen dute kontsumitzaileek pribatutasun-politikak irakurtzen dituzten edo irakurtzen dutena uler dezaketen. Pribatutasuneko Lidergoaren Ekimenaren 2001eko azterketa batek esan zuen kontsumitzaileen %3k bakarrik irakurri zituela pribatutasun-politikak kontu handiz, eta %64k, labur-labur, pribatutasun-politikak begiratu edo ez zituela inoiz irakurri.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=On My Mind: The Privacy Hoax by Eric Goldman|hizkuntza=en-US|url=https://www.ericgoldman.org/writings/privacyhoax.htm|aldizkaria=Eric Goldman|sartze-data=2021-10-11}}</ref>