Jose Mari Mutuberria: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
Etiketa: Lehengoratua
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
Xirkan (eztabaida) wikilariaren 8782800 berrikuspena desegin da
Etiketa: Desegin
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Jose Mari Mutuberria Artze''' ([[Eltzaburu]], [[1905]] - Eltzaburu, [[1980]]ko [[urriaren 9]]a) [[Nafarroa Garaia|nafar]] [[bertsolari]]a izan zen.
}}
 
'''Jose Mari Mutuberria''' ([[Eltzaburu]], [[1905]] - Eltzaburu, [[1980]]ko [[urriaren 9]]a) [[Nafarroa Garaia|nafar]] [[bertsolari]]a izan zen eta [[1936]]ko [[Bertsolari Txapelketa Nagusia|Txapelketa Nagusian]] parte hartu zuen.<ref>{{Erreferentzia|izena=Xenpelar Dokumentazio Zentroa – Bertsozale |abizena=Elkartea |urtea=|izenburua=Jose Mari Mutuberria - Biografiak - BDB. Bertsolaritzaren datu-basea |argitaletxea= |orrialdea= |orrialdeak=|ISBN= |hizkuntza=|url=http://bdb.bertsozale.eus/web/haitzondo/view/1493-jose-mari-mutuberria|sartze-data=2017-01-26}}</ref> <ref>[http://bdb.bertsozale.eus/uploads/edukiak/liburutegia/xdz4_ld_000075.pdf Pablo Jose Aristorena: Nafarroako bertsolaritza]</ref> <ref>[http://multiblogold.educacion.navarra.es/firigoye/2013/10/14/gure-herriak-eltzaburu/ Gure herriak bloga: Eltzaburu]</ref> <ref>[http://armiarma.eus/gordailua/ZubimendiBertsolariGuduak4.htm Armiarma; 1936ko bertsolari txapelketa]</ref>
== Bizitza ==
1974ko azaroaren 17an, beste hamalau bertsolari zaharrekin batera, omenaldia egin zioten Donostiako Balda pilotalekuan.<ref>[http://www.culturanavarra.es/uploads/files/PVeus1974-105nov106dic.pdf Vianako Printzea Erakundearen euskarazko gehigarria:1974ko azaroa]</ref>
Jose Mari Mutuberria [[Eltzaburu]]ko Arotzeneko bordan jaio zen, [[1905]]. urtean; aita Angel Mutuberria eta ama Maria Artze izan zituen. Gaztetan, [[Arraitz (Ultzama)|Arraitzera]] joan zen [[zurgintza|zurgin]] ikastera, eta bertan hasi zen bertsotan. [[1926]]an, [[Almandoz]]en pasatutako gertaera bati jarri zion bere lehenbiziko bertso sorta: ''[[Almandoztik etorrita]]''.<ref name="pviana1">{{erreferentzia |egilea= Olaia |url = https://www.culturanavarra.es/uploads/files/PVeus1975-107enero.pdf |izenburua= Ultzamako azken bertsolaria? |argitaletxea=''Principe de Viana'', 107. zenbakia, 1975eko urtarrila, culturanavarra.es |sartze-data=2021-12-5 }}</ref><ref name="pviana2">{{erreferentzia |egilea= Sayoa |url = https://www.culturanavarra.es/uploads/files/PVeus1968-33nov34dic.pdf |izenburua= Basurdean bertsoak |argitaletxea=''Principe de Viana'', 33-34. zenbakia, 1968ko azaroa-abendua, culturanavarra.es |sartze-data=2021-12-5 }}</ref> Bertsoak honela hasten dira:<ref>{{erreferentzia |egilea= |izenburua= Ultzamako basurdea |url = https://www.badok.eus/euskal-musika/oskorri/oskorri-the-pub-ibiltaria-6/hitzak/8509-ultzamako-basurdea |argitaletxea=badok.eus |sartze-data=2021-12-5}}</ref>
{{aipu|Mila bederatzireundabederatzi ehun eta<br />ogeita seiean'hogeitaseian<br />kantak jartzera nuanoa<br />Arraizko partianpartëan,<br />grazia eskatuaz<br />Jaunaren aurrian.aurrëan<br />Eizilariehizilari batzuek<br />nola ibili diran<br />etorri ta lenbizi<br />in dute afaria<br />dudarik gabe, ez zen<br />batere gabian.<br />}}
 
Dena dela, bat-bateko bertsolaria izan zen, batez ere, Jose Mari Mutuberria. Ultzamako Bentako Anastasio Goñi izaten zuen gehienean bertso laguna, errate baterako, [[Ultzama]]ko herriko bestetako hirugarren egunean baserriz baserri egiten zen itzulian. [[Baztan]]en eta [[Basaburua]]n ere egin zituen bertso saioak.<ref name="pviana1"/> [[1936]]an, [[1936ko Nafarroako Bertsolari Txapelketa|Nafarroako lehenbiziko bertsolari txapelketan]] parte hartu zuen, eta baita bigarren postua eskuratu ere [[Elizondo]]ko [[Antxitonea trinketa]]n jokatutako finalean.<ref>{{erreferentzia |egilea=Arrizurieta, Irene |izenburua= Antxitonea trinketearen bizi berria |url = https://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/nafarkaria/1999-06-18.pdf |argitaletxea=''Nafarkaria'', 1999ko ekainak 18, euskaltzaindia.eus |sartze-data=2021-12-6}}</ref> Era horretan, [[1936ko Bertsolari Txapelketa Nagusia|Bertsolari Txapelketa Nagusiaaren]] finalean aritzeko txartela lortu bazuen ere, ezin izan zen [[Victoria Eugenia Antzokia|Victoria Eugenia Antzokira]] joan.<ref>{{erreferentzia |egilea=Aristorena, Pablo Jose |izenburua= Nafarroako bertsolaritza |url = http://bdb.bertsozale.eus/uploads/edukiak/liburutegia/xdz4_ld_000075.pdf |argitaletxea=Nafarroako Gobernua, 1992, bdb.bertsozale.eus |sartze-data=2021-12-6}}</ref>
 
[[Espainiako Gerra Zibila|Gerra ondoan]], finalista izan zen [[1960ko Nafarroako Bertsolari Txapelketa|1960ko]] eta [[1964ko Nafarroako Bertsolari Txapelketa|1964ko]] [[Nafarroako Bertsolari Txapelketa|Nafarroako Bertsolari Txapelketetan]]. [[1974]]ko azaroaren 17an, beste hamalau bertsolari zaharrekin batera, omenaldia egin zioten Donostiako [[Atano III.a pilotalekua|Anoeta pilotalekuan]].<ref>{{erreferentzia |egilea= Izeta, Mariano |url = https://www.culturanavarra.es/uploads/files/PVeus1974-105nov106dic.pdf |izenburua= Bertsolari zaharren omenez |argitaletxea=''Principe de Viana'', 105-106. zenbakia, 1974ko azaroa-abendua, culturanavarra.es |sartze-data=2021-12-6}}</ref>
 
== Txapelketak ==
8 ⟶ 14 lerroa:
* [[1960ko Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]: finalista.
* [[1964ko Nafarroako Bertsolari Txapelketa]]: finalista.
 
== Basurdearen bertsoak ==
Mutuberriaren bertso sorta ezagunena ez da bat-batekoa, baizik eta idatzia: “Basurdearen bertsoak”.
Horietan kontatzen zuen Almandozko ehiztari talde bati gertatutakoa, txerri buztan motz bat ehizatu baitzuten Ultzama aldean, basurdea zelakoan.
 
[[Oskorri]] taldeak "Ultzamako basurdea" izenarekin musikatu zituen bertso hauek "Pub Ibiltaria 6" albumean.<ref>[https://www.badok.eus/euskal-musika/oskorri/oskorri-the-pub-ibiltaria-6/hitzak/8509-ultzamako-basurdea/ Badok: Ultzamako basurdea]</ref>
Bertsoak honela hasten dira:
{{aipu|Mila bederatzireunda<br />ogeita seiean'<br />kantak jartzera nua<br />Arraizko partian<br />grazia eskatuaz<br />Jaunaren aurrian.<br />Eizilari batzuek<br />nola ibili diran<br />etorri ta lenbizi<br />in dute afaria<br />dudarik gabe, ez zen<br />batere gabian.<br />}}
 
== Erreferentziak ==
22 ⟶ 19 lerroa:
 
== Kanpo estekak ==
* [http://bdb.bertsozale.eus/web/haitzondo/view/1493-jose-mari-mutuberria ''Jose Mari Mutuberria''], Bertsolaritzaren datu-basea, bdb.bertsozale.eus
* [http://www.culturanavarra.es/uploads/files/PVeus1975-107enero.pdf ''Ultzamako azken bertsolaria?''], (VianakoPrincipe Printzeade ErakundearenViana aldizkariaren euskarazko gehigarria:, 1975ko urtarrila], culturanavarra.es
 
{{bizialdia|1905eko|1980ko|Mutuberria, Jose Mari}}
{{Biografia zirriborroa|Gipuzkoa}}
 
[[Kategoria:Nafarroa Garaiko bertsolariak]]
[[Kategoria:Ultzamarrak]]