Arrosa-ur: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
No edit summary |
||
1. lerroa:
{{Lanean}}
'''Arrosa-ura''' arrosa-petaloak uretan beratzean lortzen den ur usaintsua da. Gainera, [[Arrosa (landarea)|arrosa]]-[[Lore-hosto|petaloen]] [[Destilazio|destilaketaren]] hidrosol-zatia da, [[Lurrin|lurrinetan]] erabiltzeko arrosa-olioaren ekoizpenaren [[Azpiproduktu|azpiproduktua]]. Arrosa-ura elikagaiei zaporea emateko erabiltzen da, prestakin kosmetiko eta mediko batzuetan osagai gisa eta eta helburu erlijiosoekin [[Asia|Asian]] eta [[Europa|Europan]].▼
▲'''Arrosa-ura''' arrosa-petaloak uretan beratzean lortzen den ur usaintsua da. Gainera, [[Arrosa (landarea)|arrosa]]-[[Lore-hosto|petaloen]] [[Destilazio|destilaketaren]] hidrosol-zatia da, [[Lurrin|lurrinetan]] erabiltzeko arrosa-olioaren ekoizpenaren [[Azpiproduktu|azpiproduktua]]<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Agua de Rosas – Agua de rosas|data=2019-10-22|url=https://web.archive.org/web/20191022100857/http://www.aguaderosas.org/agua-de-rosas/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2021-12-03}}</ref>. Arrosa-ura elikagaiei zaporea emateko erabiltzen da, prestakin kosmetiko eta mediko batzuetan osagai gisa eta eta helburu erlijiosoekin [[Asia|Asian]] eta [[Europa|Europan]].
Arrosa-xarabea (ez nahastu [[Arkakarats|arkakaratsa]] xarabearekin) arrosa urez egindako [[Jarabe|xarabea]] da, azukre erantsiarekin. Gulkand, Hego Asian arrosa almibaratuen pure nahasketa bat da.
Iran erdialdean urtero Golabgiri jaialdia egiten da udaberrian. Milaka turista bertaratzen dira ''golâb-en'' ( {{Lang|fa|گلاب}} ) ekoizpenerako arrosa-uzta ospatzeko
== Historia ==
10 ⟶ 12 lerroa:
Antzinatik, arrosak medikuntzan, nutrizioaren ikuspegitik eta lurrin-iturri gisa erabili izan dira.<ref>{{Cite web|izenburua=GOLĀB|url=https://iranicaonline.org/articles/golab|accessdate=2021-03-24|work=iranicaonline.org}}</ref>
Arrosa lurrinak arrosa-olioz eginak daude, ''arrosa- attar'' ere deitua, arrosen petalo birrinduak lurrunez destilatzean lortzen den [[Olio lurrunkor|olio esentzial]] lurrunkorren nahasketa bat dena. Arrosa-ura prozesu honen azpiproduktua da
== Erabilerak ==
18 ⟶ 20 lerroa:
Batzuetan, arrosa-ura [[Limonada|limonadari]] gehitzen zaio. Askotan, urari gehitzen zaio usain eta zapore desatseginak estaltzeko.
Asiako hegoaldeko sukaldaritzan, arrosa-ura osagai arrunta da laddu, gulab jamun eta peda bezalako gozokietan<ref name=":2">{{Erreferentzia|izena=KRISHNA GOPAL|abizena=DUBEY|izenburua=THE INDIAN CUISINE|argitaletxea=PHI Learning Pvt. Ltd.|hizkuntza=en|data=2010-09-27|url=https://books.google.es/books?id=U4woRbF8irsC&q=rose+milk+origin+india&pg=PA11&redir_esc=y#v=snippet&q=rose%20milk%20origin%20india&f=false|isbn=978-81-203-4170-8|sartze-data=2021-12-03}}</ref>. [[Esnea]], ''lassia'', [[Arroz-esne|arroz-esnea]] eta beste esneki batzuk lurrintzeko ere erabiltzen da.
Malaysian eta Singapurren, gorriz tindatutako arrosa-ur gozoa esnearekin nahasten da, ''bandung'' izeneko edari arrosa gozoa eginez.
26 ⟶ 28 lerroa:
Iranen, [[tea]], [[Izozki|izozkia]], [[Galleta|galletak]] eta beste gozoki batzuei gehitzen zaio. Arrosa-ura plater gozo batzuetan ere erabiltzen da, hala nola ''Khoresh Gheymé'', ''Shirin Polow'' (gerezi-arroza), ''Tahchin'' edo persiar arroza lurrunetan egosten den bitartean.
Ekialde Ertaineko sukaldaritzan, arrosa-ura hainbat
=== Erabilera kosmetikoa ===
[[Erdi Aroa|Erdi Aroko]] Europan, arrosa-ura festetan
[[India|Indiako]] pertsona batzuek ere erabiltzen dute arrosa-ura, zuzenean aurpegira ematen duen spray gisa, lurrin eta hidratatzaile gisa, batez ere neguan; askotan, indiarren [[Eztei|ezteietan]] zipriztintzen da, gonbidatuei ongietorria emateko.
=== Erlijio erabilerak ===
Arrosa-ura [[Hinduismo|hinduismoaren]]<ref name=":2" />, [[Islam|islamaren]]<ref name=":2" />, kristautasunaren ([[Eliza Ortodoxoa|Ekialdeko Eliza Ortodoxoan]])<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Holy Apostles Greek Orthodox Church|data=2012-03-06|url=https://web.archive.org/web/20120306211601/http://www.holyapostlesgo.org/HolyWeek.asp|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2021-12-03}}</ref>, [[Zoroastrismo|zoroastrismoaren]] eta [[Bahaismo|bahar fedearen]] erlijio-zeremonietan erabiltzen da (Kitab-i-Aqdas 1:76).
== Osaera ==
Jatorri eta fabrikazio-metodoaren arabera, arrosa-ura Rosa × damascenaren [[sepalo]] eta [[Lore-hosto|petaloetatik]] lortzen da, lurrun-destilazioaren bidez. Osagai monoterpenoide eta [[alkano]] hauek gas-kromatografiaren bidez identifika daitezke: nagusiki, zitronelola, nonadecanoa, [[Geraniol|geraniola]] eta alkohol etiliko fenilikoa, eta baita henikosanoa, 9-nonaddute, eikosanoa, [[Linalool|linaloola]], zitronelil azetatoa, metileugenola, heptadekanoa, pentadekanoa, dokosanoa, nerola, disiloxanoa, oktodekanoa, eta pentakosanoa.Oro har, alkohol feniletilikoak arrosa-uraren ohiko usaina eragiten du, baina ez da beti egoten arrosa-uraren produktuetan<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Wayback Machine|data=2012-03-20|url=https://web.archive.org/web/20120320131725/http://www.scientiairanica.com/PDF/Articles/00000498/loghmani.pdf|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2021-12-03}}</ref>.
== Irudiak ==
|