Etorkizun urruneko denbora-lerroa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
tNo edit summary
46. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 10.000<ref name="prob" group="oh">Honek adierazten du gertaera noiz gertatuko den gehienez, probabilitate handiz. Edozein momentutan gerta daiteke.</ref>
| [[Antares]] [[supererraldoi gorri]]ak eztanda egingo du tarte horretan, ziurrenik, [[supernoba]] baten bidez. Leherketa ikusgarria izango da Lurretik, baita egun-argitan ere.<ref>{{Erreferentzia|izena=T.|abizena=Hockey|izenburua=Public reaction to a V = -12.5 supernova|orrialdeak=167–172|hizkuntza=en|abizena2=Trimble|izena2=V.|data=2010-06|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2010Obs...130..167H/abstract|aldizkaria=The Observatory|alea=3|zenbakia=130|issn=0029-7704|sartze-data=2021-01-05}}</ref>
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 13.000
| Puntu honetan, [[prezesio]] zikloaren erdi-bidean, Lurraren [[makurdura axial]]a alderantzizkoa izango da, uda eta negua Lurraren orbitaren kontrako aldeetan gertatuko direlarik. Honek esan nahi du Ipar Hemisferioko urtaroak, lurrazal-portzentajearen ehuneko handiago baten ondorioz urtaro-aldakuntza nabariagoa bizi dutenak, are muturrekoagoak izango direla, Lurraren [[perihelio]]a Ipar Hemisferioko udan eta [[afelio]]a neguan izango delako<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Bad Astronomy|hizkuntza=en|data=2020-08-08|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Bad_Astronomy&oldid=971900941|sartze-data=2021-01-05|encyclopedia=Wikipedia}}</ref>.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 15.000
| [[Saharako ponparen teoria]]ren arabera, Lurraren prezesioak [[Montzoi|Ipar Afrikako Montzoia]] iparralderantz mugituko du, [[Sahara]] [[Afrikar periodo hezea|berriro ere klima tropikalean]] jarritajarriz, orain dela 5.000-10.000 urte zuena bezalakoabezalako kliman<ref>{{Erreferentzia|izena=Laura|abizena=Mowat|izenburua=Africa’s desert to become lush green tropics as monsoons MOVE to Sahara, scientists say|hizkuntza=en|data=2017-07-14|url=https://www.express.co.uk/news/world/828144/Climate-change-Africa-Sahel-Sahara-region-monsoon-rainfall-drought|aldizkaria=Express.co.uk|sartze-data=2021-01-05}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Gilf Kebir {{!}} The Great Barrier {{!}} Nick Drake {{!}} Wadi Bakht - ExptU|data=2018-07-14|url=https://web.archive.org/web/20180714131638/https://mymultiplesclerosis.co.uk/btbb/gilf-kebir-the-great-barrier-nick-drake-wadi-bakht/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 17.000<ref name="prob" group="oh" />
| Zibilizazioa arriskuan jar dezakeenlezakeen [[supersumendi]] baten erupzioa gertatzeko errekurrentzia tarte kalkulatua. 1.000 gigatoi [[Piroklasto|material piroklastiko]] isuriko luke atmosferara<ref>{{Erreferentzia|izenburua=‘Super-eruption’ timing gets an update — and not in humanity’s favour|orrialdeak=8–8|hizkuntza=en|data=2017-11-30|url=https://www.nature.com/articles/d41586-017-07777-6|aldizkaria=Nature|alea=7683|zenbakia=552|doi=10.1038/d41586-017-07777-6|sartze-data=2021-01-05}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Scientists predict a volcanic eruption that would destroy humanity could happen sooner than previously thought|hizkuntza=en|data=2017-11-30|url=https://www.independent.co.uk/news/science/volcano-super-eruption-apocalypse-wipe-out-life-human-kind-timeline-how-long-a8082006.html|aldizkaria=The Independent|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 25.000
| [[Marte]]ko iparreko [[Marteko izotz-geruza|izotz-geruza]] murriztumurritz daitekeliteke, planeta horren 50.000 urteko [[Milankovitchen zikloaren]] [[perihelioaren prezesioa]]ren ondorioz, berotzearen puntu gorenera iritsita<ref>{{Erreferentzia|izena=Norbert|abizena=Schorghofer|izenburua=Temperature response of Mars to Milankovitch cycles|hizkuntza=en|data=2008|url=https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/2008GL034954|aldizkaria=Geophysical Research Letters|alea=18|zenbakia=35|issn=1944-8007|doi=10.1029/2008GL034954|sartze-data=2021-01-05}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Martin|abizena=Beech|izenburua=Terraforming: The Creating of Habitable Worlds|hizkuntza=en|data=2009|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2009tchw.book.....B/abstract|isbn=978-0-387-09795-4|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt= Astronomy and astrophysics|Astronomy and astrophysics]]
71. lerroa:
| 50.000
| Berger eta Loutreren arabera (2002), egungo [[garai interglazial]]a amaituko da, Lurra gaur egungo [[izotz aro]]ko [[glaziazio]] garai batera itzuliz, [[Berotze globala|berotze antropogenikoaren]] ondorioak kontuan hartu gabe<ref>{{Erreferentzia|izena=A.|abizena=Berger|izenburua=An Exceptionally Long Interglacial Ahead?|orrialdeak=1287–1288|hizkuntza=en|abizena2=Loutre|izena2=M. F.|data=2002-08-23|url=https://science.sciencemag.org/content/297/5585/1287|aldizkaria=Science|alea=5585|zenbakia=297|issn=0036-8075|pmid=12193773|doi=10.1126/science.1076120|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
Ikerketa berriagoen arabera (2016), ordea, berotze antropogenikoaren ondorioek beste 50.000 urtez atzeratuatzera dezakete glaziaraldi hau.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Human-made climate change suppresses the next ice age — Potsdam Institute for Climate Impact Research|url=https://www.pik-potsdam.de/en/news/latest-news/human-made-climate-change-suppresses-the-next-ice-age|aldizkaria=www.pik-potsdam.de|sartze-data=2021-01-05}}</ref>
 
[[Niagarako ur-jauziak|Niagarako ur-jauziek]] [[Erie|Erie aintziraraino]] geratzen diren 32 kilometroak guztiz higatuko dituzte, eta desagertuko dira<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Niagara Falls Geology Facts & Figures {{!}} Niagara Parks, Canada|data=2011-07-19|url=https://web.archive.org/web/20110719093559/http://www.niagaraparks.com/media/geology-facts-figures.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
108. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt= Astronomy and astrophysics|Astronomy and astrophysics]]
| 500.000<ref name="prob" group="oh" />
|Kilometro bateko diametroa duen [[asteroide]] batek jada talka eginegina duduke Lurrarekin, [[Asteroideen ekidite estrategiak|talka hori saihestezintzat hartuz]]<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Existential Risks: Analyzing Human Extinction Scenarios|url=https://www.nickbostrom.com/existential/risks.html|aldizkaria=www.nickbostrom.com|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 500.000
| [[Ipar Dakota]]ko [[Badlands National Park]]eko mendixkak guztiz higatukohigatuak izango dira.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 1 milioi
| [[Meteor kraterra]], Arizonan dagoen [[Talka krater|inpaktu kraterra]], bere motako Lurreko gazteena, guztiz higatukohigatua izango da<ref>{{Erreferentzia|abizena=Landstreet, John D., 1940-|izenburua=Physical processes in the solar system : an introduction to the physics of asteroids, comets, moons and planets|argitaletxea=Keenan & Darlington|data=2003|url=https://www.worldcat.org/oclc/52459711|edizioa=1st ed|isbn=0-9732051-0-5|pmc=52459711|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt= Astronomy and astrophysics|Astronomy and astrophysics]]
124. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt= Astronomy and astrophysics|Astronomy and astrophysics]]
| 1 milioi<ref name="prob" group="oh" />
| [[Desdemona (ilargia)|Desdemona]]<nowiki/>k eta [[Kresida (ilargia)|Kresidak]], [[Urano]]ren ilargiakilargiek, talka egitea oso probablea da<ref>{{Erreferentzia|izena=Alison Klesman {{!}} Published:|abizena=Monday|izenburua=Uranus is a dangerous place for its moons|hizkuntza=en|abizena2=September 11|abizena3=2017|url=https://astronomy.com/news/2017/09/uranus-colliding-moons|aldizkaria=Astronomy.com|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt= Astronomy and astrophysics|Astronomy and astrophysics]]
144. lerroa:
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 10 milioi
| [[Rift Haran Handia|Ekialdeko Afrikako Rifta]] irekiko da eta [[Itsaso Gorria]]rekin batuko da, [[Afrika]] eta [[Afrikako plaka]] bereizita bi plaka berritan bereiziz, Nubiar plaka eta [[Somalia Plaka|Somaliar plaka]].<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Birth of an Ocean: The Evolution of Ethiopia's Afar Depression|hizkuntza=en|url=https://www.scientificamerican.com/slideshow/birth-of-an-ocean/|aldizkaria=Scientific American|sartze-data=2021-01-05}}</ref>
|-
| style="background: #CEFF00;" | [[Fitxategi:Butterfly icon (Noun Project).svg|16px|alt= Biology|Biology]]
153. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt= Astronomy and astrophysics|Astronomy and astrophysics]]
| 10 milioi – 1 miliar<ref name="prob" group="oh" />
| [[Kupido (ilargia)|Kupidok]] eta [[Belinda (ilargia)|Belindak]], Uranoren ilargiakilargiek, talka egingo dute<ref>{{Erreferentzia|izena=Alison Klesman {{!}} Published:|abizena=Monday|izenburua=Uranus is a dangerous place for its moons|hizkuntza=en|abizena2=September 11|abizena3=2017|url=https://astronomy.com/news/2017/09/uranus-colliding-moons|aldizkaria=Astronomy.com|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
161. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt= Astronomy and astrophysics|Astronomy and astrophysics]]
| 50 milioi
| [[Phobos (satelitea)|Phobos]] Marteko ilargiak planetaren aurka talka egiteko gehienezko denboraepea<ref>{{Erreferentzia|izena=Bruce G.|abizena=Bills|izenburua=Improved estimate of tidal dissipation within Mars from MOLA observations of the shadow of Phobos|hizkuntza=en|abizena2=Neumann|abizena3=Smith|abizena4=Zuber|izena2=Gregory A.|izena3=David E.|izena4=Maria T.|data=2005|url=https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/2004JE002376|aldizkaria=Journal of Geophysical Research: Planets|alea=E7|zenbakia=110|issn=2156-2202|doi=10.1029/2004JE002376|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
216. lerroa:
| style="background: #CEFF00;" | [[Fitxategi:Butterfly icon (Noun Project).svg|16px|alt= Biology|Biology]]
| >250 milioi
| Eboluzio biologiko azkarra gerta daiteke superkontinente baten eraketaren ondorioz, tenperatura baxuagoen eta oxigeno maila altuagoen eraginez. Superkontinente bat eratzearen ondorioz espezieen arteko lehia areagotuz, jarduera bolkanikoa areagotuz eta eguzki distiratsuago baten berotze globalaren ondorioz, hortaz, baldintza okerragoen eraginez, landare eta animalia bizitza erabat berreskuratu ezin den iraungipen-gertaera masibo batean barneratubarnera daitekeliteke<ref name=":3">{{Erreferentzia|izena=Jack T.|abizena=O'Malley-James|izenburua=Swansong biospheres II: the final signs of life on terrestrial planets near the end of their habitable lifetimes|orrialdeak=229–243|hizkuntza=en|abizena2=Cockell|abizena3=Greaves|abizena4=Raven|izena2=Charles S.|izena3=Jane S.|izena4=John A.|data=2014/07|url=https://www.cambridge.org/core/journals/international-journal-of-astrobiology/article/abs/swansong-biospheres-ii-the-final-signs-of-life-on-terrestrial-planets-near-the-end-of-their-habitable-lifetimes/EC5E8031028203F2EA3866C170575922|aldizkaria=International Journal of Astrobiology|alea=3|zenbakia=13|issn=1473-5504|doi=10.1017/S1473550413000426|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
244. lerroa:
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 500–600 milioi
| Eguzkiaren argitasuna handitzeak [[karbonato-silikato zikloa]] apurtzenapurtuko du; argitasuna handitzearen ondorioz gainazaleko arroken [[meteorizazio]]a handitzenhandituko da, [[karbono dioxido]]a lurrean gordez karbonato gisa. Ur gehiago lurruntzenlurrunduko denez, arrokak gogortzengogortu egingo dira, plaken tektonika geldotzen dageldotu eta, uneren batean, gelditzengelditu egingo da ozeano guztiak ebaporatu direnean. [[Bulkanismo]] gutxiagorekin karbonoa ez da birziklatzen [[Lurraren atmosfera]]n, eta karbono dioxido mailak etengabe jaistenjaitsiko dira. Une hori iristerakoan, karbono dioxidoadioxido gutxiegi izango da [[C3 fotosintesia]] egiten duten landareentzat. C3 fotosintesia egiten duten landareak gaur egungo landareen %99 inguru dira, eta guztiak desagertuko dira. Iraungipen hau, ordea, ez da bat-batekoa izango, baizik eta graduala, klado osoak desagertuz karbono dioxido maila horretara iritsi aurretik. Lehenengo [[belar]]karak izango dira, gero baso [[hostoerorkor]]rak, ondoren [[hostoiraunkor]]rak eta, azkenik, [[Pinofito|koniferak]].<ref>{{Erreferentzia|izena=Jack T.|abizena=O'Malley-James|izenburua=Swansong biospheres: refuges for life and novel microbial biospheres on terrestrial planets near the end of their habitable lifetimes|orrialdeak=99–112|hizkuntza=en|abizena2=Greaves|abizena3=Raven|abizena4=Cockell|izena2=Jane S.|izena3=John A.|izena4=Charles S.|data=2013/04|url=https://www.cambridge.org/core/journals/international-journal-of-astrobiology/article/abs/swansong-biospheres-refuges-for-life-and-novel-microbial-biospheres-on-terrestrial-planets-near-the-end-of-their-habitable-lifetimes/023CF64F11A555FC55798825E9D1B955|aldizkaria=International Journal of Astrobiology|alea=2|zenbakia=12|issn=1473-5504|doi=10.1017/S147355041200047X|sartze-data=2021-01-05}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Martin J.|abizena=Heath|izenburua=Circumstellar Habitable Zones to Ecodynamic Domains: A Preliminary Review and Suggested Future Directions|abizena2=Doyle|izena2=Laurance R.|data=2009-12-13|url=http://arxiv.org/abs/0912.2482|aldizkaria=arXiv:0912.2482 [astro-ph]|sartze-data=2021-01-05}}</ref>
|-
| style="background: #CEFF00;" | [[Fitxategi:Butterfly icon (Noun Project).svg|16px|alt= Biology|Biology]]
| 500–800 milioi<ref name="prob" group="oh" />
| Lurra azkar berotu eta karbono dioxido mailakmaila jaisten hastenhasiko denez, landareek — eta, hedaduraz, [[Animalia|animaliek]] — luzaroago iraun ahal izango lukete, prozesu [[Fotosintesi|fotosintetikoetarako]] karbono dioxido gutxiago behar duten beste estrategia batzuk eboluzionatuz, [[haragijale]] bihurtuz, lehorrera egokituz, edo [[onddo]]ekin [[Mikoheterotrofia|lotuz]]. Egokitzapen hauek negutegi hezearen hasieran agertuko dira. Landare gehienen heriotza atmosferako oxigeno eskasiarengatik gertatuko da, [[DNA]] kaltetzen duen [[Ultramore|erradiazio ultramorea]] azalera iristen utziz. Tenperatura altuek erreakzio kimikoak areagotuko dituzte atmosferan, oxigeno mailak jaitsiz. Animalia hegalariek abantaila izango lukete distantzia handiak egiteko gaitasuna dutelako tenperatura freskoagoen bila. Animalia asko poloetara joan daitezkelitezke, edo agian lurpera. Izaki hauek gau polarrean aktibo bihurtuko lirateke eta polo egunean zehar erradiazioerradiazioa eta beroarenberoa ondoriozekiditeko [[Aestibazio|aestibatu]]. Lur asko basamortu idor bihurtuko lirateke, eta ozeanoetan landareak eta animaliak topatuko lirateke nagusiki<ref>{{Erreferentzia|abizena=Ward, Peter D. (Peter Douglas), 1949-|izenburua=Rare earth : why complex life is uncommon in the universe|argitaletxea=Copernicus|data=2000|url=https://www.worldcat.org/oclc/40996050|isbn=0-387-98701-0|pmc=40996050|sartze-data=2021-01-05}}</ref>.
|-
| style="background: #CEFF00;" | [[Fitxategi:Butterfly icon (Noun Project).svg|16px|alt= Biology|Biology]]
| 800–900 milioi
| Karbono dioxidoaren maila [[C4 fotosintesi|C4 karbonoaren finkaketa]] posiblea ez den punturapunturaino jaistenhelduko da<ref>{{Erreferentzia|izena=Martin J.|abizena=Heath|izenburua=Circumstellar Habitable Zones to Ecodynamic Domains: A Preliminary Review and Suggested Future Directions|abizena2=Doyle|izena2=Laurance R.|data=2009-12-13|url=http://arxiv.org/abs/0912.2482|aldizkaria=arXiv:0912.2482 [astro-ph]|sartze-data=2021-01-06}}</ref>. Atmosferako oxigenoa birziklatzeko landarerik gabe, oxigeno librea eta [[Ozono geruza|ozono-geruza]] desagertu egingo dira atmosferatik, argi hilgarriaren maila biziak azaleratuz. ''The Life and death of Planet Earth'' liburuan, Peter D. Ward eta Donald Brownlee autoreek ozeanoetan animali bizitzaren zati batek bizirik iraun dezakeelalezakeela adieraztenadierazi dute. Azkenean, ordea, [[Organismo zelulaniztun|organismo multizelular]] guztiak hilko dira ezinbestean<ref name=":4">{{Erreferentzia|izena=S.|abizena=Franck|izenburua=Causes and timing of future biosphere extinctions|orrialdeak=85–92|hizkuntza=English|abizena2=Bounama|abizena3=von Bloh|izena2=C.|izena3=W.|data=2006-03-10|url=https://bg.copernicus.org/articles/3/85/2006/bg-3-85-2006-discussion.html|aldizkaria=Biogeosciences|alea=1|zenbakia=3|issn=1726-4170|doi=10.5194/bg-3-85-2006|sartze-data=2021-01-06}}</ref>. Gehienez ere, landarea hil eta 100 milioi urteraurtez biziraun lezake animalianimalien bizitzak, azken animaliak landare bizidunak behar ez dituzten [[termitak]] edo ''[[Riftia]]'' generoko harrak bezalako [[iturri hidrotermal]]en hurbilen menpe dauden animaliak izanik. Honen ondoren lurrean geratzengeratuko den bizitza bakarra organismo zelulabakarrak izango dira<ref name=":3" />.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 1 [[miliar]]
| Ozeanoen masaren % 27 mantuaren barruan sartu da subdukzioaren bidez. Prozesua geldotuko balitz, oreka bat egongo da non gaur egungo ozeanoetako uraren % 65 Lurraren barruan egongo litzatekeen<ref>{{Erreferentzia|izena=C.|abizena=Bounama|izenburua=The fate of Earth’s ocean|orrialdeak=569–576|hizkuntza=English|abizena2=Franck|abizena3=von Bloh|izena2=S.|izena3=W.|data=2001-12-31|url=https://hess.copernicus.org/articles/5/569/2001/|aldizkaria=Hydrology and Earth System Sciences|alea=4|zenbakia=5|issn=1027-5606|doi=10.5194/hess-5-569-2001|sartze-data=2021-01-06}}</ref>.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 1.1 miliar
| Eguzkiaren argitasuna oraingoa baino %10 igohandiagoa izanen da, eta ondorioz Lurraren tenperatura 320 [[Kelvin]] (47 [[Celsius gradu|ºC]]) ingurura igoko dirada. Atmosfera negutegi heze bat izango da, ozeanoen ebaporaziolurruntze gero eta azkarragoarekin<ref>{{Erreferentzia|izena=Jack T.|abizena=O'Malley-James|izenburua=Swansong biospheres: refuges for life and novel microbial biospheres on terrestrial planets near the end of their habitable lifetimes|orrialdeak=99–112|hizkuntza=en|abizena2=Greaves|abizena3=Raven|abizena4=Cockell|izena2=Jane S.|izena3=John A.|izena4=Charles S.|data=2013/04|url=https://www.cambridge.org/core/journals/international-journal-of-astrobiology/article/abs/swansong-biospheres-refuges-for-life-and-novel-microbial-biospheres-on-terrestrial-planets-near-the-end-of-their-habitable-lifetimes/023CF64F11A555FC55798825E9D1B955|aldizkaria=International Journal of Astrobiology|alea=2|zenbakia=12|issn=1473-5504|doi=10.1017/S147355041200047X|sartze-data=2021-01-06}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=K.-P.|abizena=Schröder|izenburua=Distant future of the Sun and Earth revisited|orrialdeak=155–163|abizena2=Connon Smith|izena2=Robert|data=2008-05-01|url=https://doi.org/10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x|aldizkaria=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|alea=1|zenbakia=386|issn=0035-8711|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x|sartze-data=2021-01-06}}</ref>. Plaken tektonika guztiz geldituko da, ez badago jada geldi<ref name=":6">{{Erreferentzia|izenburua=Heliophysics : evolving solar activity and the climates of space and earth|argitaletxea=Cambridge University Press|data=2010|url=https://www.worldcat.org/oclc/643081661|isbn=978-0-521-11294-9|pmc=643081661|sartze-data=2021-01-06}}</ref>. Poloetan egon daitezke laku txikiak, biziarentzako azken leku posibleak<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Heliophysics : evolving solar activity and the climates of space and earth|argitaletxea=Cambridge University Press|data=2010|url=https://www.worldcat.org/oclc/643081661|isbn=978-0-521-11294-9|pmc=643081661|sartze-data=2021-01-06}}</ref><ref name=":7">{{Erreferentzia|izena=King-Fai|abizena=Li|izenburua=Atmospheric pressure as a natural climate regulator for a terrestrial planet with a biosphere|orrialdeak=9576–9579|hizkuntza=en|abizena2=Pahlevan|abizena3=Kirschvink|abizena4=Yung|izena2=Kaveh|izena3=Joseph L.|izena4=Yuk L.|data=2009-06-16|url=https://www.pnas.org/content/106/24/9576|aldizkaria=Proceedings of the National Academy of Sciences|alea=24|zenbakia=106|issn=0027-8424|pmid=19487662|pmc=PMC2701016|doi=10.1073/pnas.0809436106|sartze-data=2021-01-06}}</ref>.
|-
| style="background: #CEFF00;" | [[Fitxategi:Butterfly icon (Noun Project).svg|16px|alt= Biology|Biology]]
268. lerroa:
| style="background: #CEFF00;" | [[Fitxategi:Butterfly icon (Noun Project).svg|16px|alt= Biology|Biology]]
| 1.3 miliar
| Karbono-dioxidoaren desagerpenaren ondorioz, [[eukarioto]]ak desagertzendesagertuko dira. [[Prokarioto]]ek oraindik biziraun dezaketelezakete<ref name=":4" />.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt= Astronomy and astrophysics|Astronomy and astrophysics]]
| 1.5–1.6 miliar
|Eguzkiaren argitasuna handitzeak [[zona zirkunestelar bizigarri]]aren muga kanporantz eramaten du; karbono dioxidoa ugaritzenugaritu egingo da [[Marteren atmosfera]]n, gainazaleko tenperatura igotzenigoko da eta Izotz Aroaren antzeko tenperaturak dituzte<ref name=":4" /><ref>{{Erreferentzia|abizena=Kargel, J. S. (Jeffrey Stuart), 1958-|izenburua=Mars : a warmer, wetter planet|argitaletxea=Springer|data=2004|url=https://www.worldcat.org/oclc/53170166|isbn=1-85233-568-8|pmc=53170166|sartze-data=2021-01-06}}</ref>.
|-
| style="background: #CEFF00;" | [[Fitxategi:Butterfly icon (Noun Project).svg|16px|alt= Biology|Biology]]
308. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt= Astronomy and astrophysics|Astronomy and astrophysics]]
| 3.3 miliar
| %1eko probabilitatea dago [[Jupiter]]ren grabitateak [[Merkurio (planeta)|Merkurio]] bere<nowiki/>ren orbita hain eszentriko bilakatzeko ezen [[Artizarra]]rekin talka egin eta barne Eguzki-sistema kaotiko bilakatuko litzatekeelalitzatekeen. Aukeren artean daude MerkurioMerkuriok Eguzkiarekin talka egitea, Eguzki-sistemarekinsistematik ateratzea edo Lurrarekin talka egitea.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Study: Earth May Collide With Another Planet {{!}} Fox News|data=2012-11-04|url=https://web.archive.org/web/20121104012159/http://www.foxnews.com/story/0,2933,525706,00.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2021-01-07}}</ref>
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geologia eta zientzia planetarioak|Geologia eta zientzia planetarioak]]
| 3.5–4.5 miliar
| Gaur egun ozeanoetan dagoen ur guztia lurrunduko da, lehenago desagertu ez bada, lurrunduko da. Hainbeste ur duen atmosferak sortuko duen [[berotegi efektua|berotegi efektuak]], Eguzkiaren distiraren %35-40 handitzearekin batera, lurrazaleko tenperatura igoko du 1.400 Kelvin arte, nahikoa arroketako batzuk urtzeko<ref name=":6" /><ref name=":7" /><ref>{{Erreferentzia|izena=E. F.|abizena=Guinan|izenburua=Our Changing Sun: The Role of Solar Nuclear Evolution and Magnetic Activity on Earth's Atmosphere and Climate|orrialdeak=85|hizkuntza=en|abizena2=Ribas|izena2=I.|data=2002|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2002ASPC..269...85G/abstract|aldizkaria=The Evolving Sun and its Influence on Planetary Environments|zenbakia=269|issn=1050-3390|sartze-data=2021-01-07}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=James F.|abizena=Kasting|izenburua=Runaway and moist greenhouse atmospheres and the evolution of Earth and Venus|orrialdeak=472–494|hizkuntza=en|data=1988-06-01|url=http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0019103588901169|aldizkaria=Icarus|alea=3|zenbakia=74|issn=0019-1035|doi=10.1016/0019-1035(88)90116-9|sartze-data=2021-01-07}}</ref>. Lurraren etorkizuneko gertakari hau gaur egungo Artizarrarekin konparatu ohi da, baina tenperatura askoz handiagoa izango da eta, gaurko Artizarrean ez bezala, arrokak urtuko dira<ref>{{Erreferentzia|izena=Jeff|abizena=Hecht|izenburua=Science: Fiery future for planet Earth|hizkuntza=en-US|url=https://www.newscientist.com/article/mg14219191-900-science-fiery-future-for-planet-earth-/|aldizkaria=New Scientist|sartze-data=2021-01-07}}</ref>. Hala ere, etorkizun horretan Artizarra ere berotuko litzateke are gehiago, eta Eguzkitik gertuago egonda, bertan ere antzeko fenomenoak gerta litezke.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
324. lerroa:
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geology and planetary science|Geology and planetary science]]
| 4.5 miliar
| Martek jasotzen duen [[eguzki fluxu]]a Lurrak sortu zueneanzenean jaso zuenaren berdina izango da, orain dela 4.500 milioi urte<ref name=":8">{{Erreferentzia|abizena=Kargel, J. S. (Jeffrey Stuart), 1958-|izenburua=Mars : a warmer, wetter planet|argitaletxea=Springer|data=2004|url=https://www.worldcat.org/oclc/53170166|isbn=1-85233-568-8|pmc=53170166|sartze-data=2021-01-07}}</ref>.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 5.4 miliar
| Eguzkiak bere nukleoan duen hidrogeno guztia amaitzenamaituko du, eta [[sekuentzia nagusia]] uztenutziko du, [[erraldoi gorri]] baterako [[Izar eboluzio|eboluzioarekineboluzioa]] hasiz<ref>{{Erreferentzia|izena=K.-P.|abizena=Schröder|izenburua=Distant future of the Sun and Earth revisited|orrialdeak=155–163|hizkuntza=en|abizena2=Connon Smith|izena2=Robert|data=2008-05-01|url=https://academic.oup.com/mnras/article/386/1/155/977315|aldizkaria=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|alea=1|zenbakia=386|issn=0035-8711|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x|sartze-data=2021-01-07}}</ref>.
|-
| style="background: #f0dc82;" | [[Fitxategi:Noun project 528.svg|16px|alt=Geology and planetary science|Geology and planetary science]]
340. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 7.59 miliar
| Lurra eta Ilargia Eguzkiaren barruan eroriz suntsitzea oso probablea da, justu Eguzkiak bere erraldoi gorriaren hedapen mugara iritsi aurretik. Hala ere, oraindik ez da ziurra hori gertatuko denik, bereziki, Merkurio edo Artizarra Eguzkiak irentsiko balitu horrek Lurraren orbitan zein ondorio eragingo lukeen ezin baita zehazki jakin.<ref>{{Erreferentzia|izena=Ethan|abizena=Siegel|izenburua=Ask Ethan: Will The Earth Eventually Be Swallowed By The Sun?|hizkuntza=en|url=https://www.forbes.com/sites/startswithabang/2020/02/08/ask-ethan-will-the-earth-eventually-be-swallowed-by-the-sun/|aldizkaria=Forbes|sartze-data=2021-02-03}}</ref> Eguzkia, une horretan, gaur egun baino 256 aldiz handiagoa izango litzateke<ref>{{Erreferentzia|izena=K.-P.|abizena=Schröder|izenburua=Distant future of the Sun and Earth revisited|orrialdeak=155–163|hizkuntza=en|abizena2=Connon Smith|izena2=Robert|data=2008-05-01|url=https://academic.oup.com/mnras/article/386/1/155/977315|aldizkaria=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|alea=1|zenbakia=386|issn=0035-8711|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x|sartze-data=2021-01-07}}</ref>. Kolisio honen aurretik Ilargia Lurraren [[Rocheren muga]]tik jaitsiko litzateke, arroka eraztun bat sortuz eta lurrazalerakolurrazalera jaitsiz<ref>{{Erreferentzia|izena=David Powell 22|abizena=January 2007|izenburua=Earth's Moon Destined to Disintegrate|hizkuntza=en|url=https://www.space.com/3373-earth-moon-destined-disintegrate.html|aldizkaria=Space.com|sartze-data=2021-01-07}}</ref>. Aro honetan Saturnoko [[Titan (satelitea)|Titan]] ilargiak bizia mantentzeko tenperaturak izan litzake<ref>{{Erreferentzia|izena=Ralph D.|abizena=Lorenz|izenburua=Titan under a red giant sun: A new kind of “habitable” moon|orrialdeak=2905–2908|hizkuntza=en|abizena2=Lunine|abizena3=McKay|izena2=Jonathan I.|izena3=Christopher P.|data=1997|url=https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1029/97GL52843|aldizkaria=Geophysical Research Letters|alea=22|zenbakia=24|issn=1944-8007|doi=10.1029/97GL52843|sartze-data=2021-01-07}}</ref>.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 8 miliar
| Eguzkia karbono-oxigenozko nano zuri bilakatzenbilakatuko da, gaur egun duen masaren %54,05ekin<ref>{{Erreferentzia|izena=K.-P.|abizena=Schröder|izenburua=Distant future of the Sun and Earth revisited|orrialdeak=155–163|hizkuntza=en|abizena2=Connon Smith|izena2=Robert|data=2008-05-01|url=https://academic.oup.com/mnras/article/386/1/155/977315|aldizkaria=Monthly Notices of the Royal Astronomical Society|alea=1|zenbakia=386|issn=0035-8711|doi=10.1111/j.1365-2966.2008.13022.x|sartze-data=2021-01-07}}</ref><ref>{{Erreferentzia|url=https://web.archive.org/web/20081219010229/http://www.astro.washington.edu/balick/WFPC2/|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2021-01-07}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Jasonjot S.|abizena=Kalirai|izenburua=The Initial-Final Mass Relation: Direct Constraints at the Low-Mass End|orrialdeak=594–609|hizkuntza=en|abizena2=Hansen|abizena3=Kelson|abizena4=Reitzel|abizena5=Rich|abizena6=Richer|izena2=Brad M. S.|izena3=Daniel D.|izena4=David B.|izena5=R. Michael|izena6=Harvey B.|data=2008-03|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2008ApJ...676..594K/abstract|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=1|zenbakia=676|issn=0004-637X|doi=10.1086/527028|sartze-data=2021-01-07}}</ref>. Puntu honetan, Lurrak biziraun izan balu, gainazaleko tenperaturak nabarmen jaitsiko lirateke, nano zuriak jaurtitzen duen energia askoz txikiagoa izango delako.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 22 miliar
| [[Big Rip]] eskenatokia emango balitz, Unibertsoaren amaiera izango litzateke, onartzen badugu [[energia ilun]]aren eredua [[Egoera ekuazioa (kosmologia)|w = -1,5]] dela<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Universe may end in a Big Rip|hizkuntza=en-GB|data=2003-04-30|url=https://cerncourier.com/a/universe-may-end-in-a-big-rip/|aldizkaria=CERN Courier|sartze-data=2021-01-07}}</ref>. Energia ilunaren dentsitatea -1 baino gutxiago bada, orduan [[Unibertsoaren espantsioa]]k azeleratzen jarraituko du eta Unibertso behagarria gero eta txikiagoa izango da. Big Ripa baino 200 milioi urte lehenago, [[Talde Lokala]] bezalako [[galaxia kluster]]rak desegingo dira. Hirurogei milioi urte lehenago galaxia guztiak [[izar]]rak galtzen hasiko dira alboetatik eta guztiz desegingo dira 40 milioi urtetan. Big Ripa baino hiru hilabete lehenago izar sistema guztiakguztiek grabitatorioki lotuta egoteari utziko diote eta planetek azkar egingo dute hegan azkar hedatzen ari den unibertso baten baitan. Big Rip baino hogeita hamar minutu lehenago [[planeta]]k, [[izar]]rak, [[asteroide]]ak eta baita objektu dentsoagoak, [[Neutroi-izar|neutroi izarrak]] eta [[zulo beltz]]ak bezala ebaporatuko dira [[atomo]] soltetan barreiatuz. Big Rip baino ehun [[zepto]]segundo lehenago, atomoak ere apurtuko dira. Azkenik, Rip hori [[Plancken eskala]]ra iristen denean, soka kosmikoak desegingo dira eta [[espazio-denbora]]ren egitura bera desintegratuko da. Unibertsoa "rip singularitatean" sartuko da eta distantzia guztiak [[infinitu]]ki luzeak izango dira. "Crunch singularitate" batean materia guztia infinituki kontzentratua dagoen bezala, rip singularitate batean materia guztia infinituki sakabanatuta egongo da<ref>{{Erreferentzia|izena=Robert R.|abizena=Caldwell|izenburua=Phantom Energy: Dark Energy with $w|orrialdeak=071301|abizena2=Kamionkowski|abizena3=Weinberg|izena2=Marc|izena3=Nevin N.|data=2003-08-13|url=https://link.aps.org/doi/10.1103/PhysRevLett.91.071301|aldizkaria=Physical Review Letters|alea=7|zenbakia=91|doi=10.1103/PhysRevLett.91.071301|sartze-data=2021-01-07}}</ref>. Hala ere, [[X Izpiko Chandra Behatokia|Chandra X-izpi Behatokitik]] galaxia klusterren behaketek iradokitzen dute <math>w</math>ren benetako balioa -0.991 dela eta, beraz, Big Ripa ez dela gertatuko<ref>{{Erreferentzia|izena=A.|abizena=Vikhlinin|izenburua=CHANDRA CLUSTER COSMOLOGY PROJECT III: COSMOLOGICAL PARAMETER CONSTRAINTS|orrialdeak=1060–1074|abizena2=Kravtsov|abizena3=Burenin|abizena4=Ebeling|abizena5=Forman|abizena6=Hornstrup|abizena7=Jones|abizena8=Murray|abizena9=Nagai|izena2=A. V.|izena3=R. A.|izena4=H.|izena5=W. R.|izena6=A.|izena7=C.|izena8=S. S.|izena9=D.|data=2009-02-20|url=https://iopscience.iop.org/article/10.1088/0004-637X/692/2/1060|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=2|zenbakia=692|issn=0004-637X|doi=10.1088/0004-637X/692/2/1060|sartze-data=2021-01-07}}</ref>.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
380. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 10<sup>12</sup> (1&nbsp;bilioi)
| Gutxieneko denbora estimatua izarren sorrera amaitzeko galaxietan, galaxia guztietan dauden gas hodeiak agortzenagortuko direlako<ref>{{Erreferentzia|izena=Fred C.|abizena=Adams|izenburua=A dying universe: the long-term fate and evolutionof astrophysical objects|orrialdeak=337–372|abizena2=Laughlin|izena2=Gregory|data=1997-04-01|url=https://link.aps.org/doi/10.1103/RevModPhys.69.337|aldizkaria=Reviews of Modern Physics|alea=2|zenbakia=69|doi=10.1103/RevModPhys.69.337|sartze-data=2021-01-09}}</ref>.
Unibertsoaren hedapena, energia ilun dentsitate konstantea asumituz, hondoko mikrouhin erradiazioaren uhin-luzera baino gaur egun baino 10<sup>29</sup> handiago egiten du, [[argi kosmikoaren horizonte]]aren eskala gaindituz eta [[Big Bang]]aren ebidentziak detektaezin bilakatuz. Hala ere, oraindik posible izango da Unibertsioaren hedapena determinatzea [[hiperrabiadura izar]]rak ikertuz<ref>{{Erreferentzia|izena=Abraham|abizena=Loeb|izenburua=Cosmology with hypervelocity stars|orrialdeak=023–023|hizkuntza=en|data=2011-04-18|url=https://doi.org/10.1088/1475-7516/2011/04/023|aldizkaria=Journal of Cosmology and Astroparticle Physics|alea=04|zenbakia=2011|issn=1475-7516|doi=10.1088/1475-7516/2011/04/023|sartze-data=2021-01-09}}</ref>.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 10<sup>11</sup>–10<sup>12</sup> (100&nbsp;miliar – 1&nbsp;bilioi)
| Unibertsoa [[Big Cruncharen teoria|Big Cruncharen]] bidez amaitu arte zenbatetsitako denbora, eredu "itxi" bat onartuz<ref>{{Erreferentzia|izena=Fred C.|abizena=Adams|izenburua=A dying universe: the long-term fate and evolutionof astrophysical objects|orrialdeak=337–372|abizena2=Laughlin|izena2=Gregory|data=1997-04-01|url=https://link.aps.org/doi/10.1103/RevModPhys.69.337|aldizkaria=Reviews of Modern Physics|alea=2|zenbakia=69|doi=10.1103/RevModPhys.69.337|sartze-data=2021-01-09}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Yun|abizena=Wang|izenburua=Current observational constraints on cosmic doomsday|orrialdeak=006–006|hizkuntza=en|abizena2=Kratochvil|abizena3=Linde|abizena4=Shmakova|izena2=Jan Michael|izena3=Andrei|izena4=Marina|data=2004-12-15|url=https://doi.org/10.1088/1475-7516/2004/12/006|aldizkaria=Journal of Cosmology and Astroparticle Physics|alea=12|zenbakia=2004|issn=1475-7516|doi=10.1088/1475-7516/2004/12/006|sartze-data=2021-01-09}}</ref>. Hedapen fasearen luzeraren arabera, uzkurtze faseko gertaerak alderantzizko ordenan gertatuko dira. Galaxien [[superkumulu]]ak, lehenik, galaxien kumuluek eta, ondoren, ondorengo galaxiek bat egingo zuten. Batzuetan, izarrak hainbeste hurbilduhurbilduko dira, non elkar jotzen hasiko baitira. Unibertsoak uzkurtzen jarraitzen duen heinean, mikrouhin kosmikoen hondoko tenperatura, izar batzuen azaleko tenperaturaren gainetik igoko da, izar hauek, euren barne beroa kanporatzerik izango ez duteladutelarik esan nahi duenaeta, pixkanaka kozinatuzkozinatuko direlarik, lehertzen diren arte. Masa baxuko izar nano gorriekin hasiko da CMB 2.400 kelvinera iristen denean amaitu baino 500.000 urte lehenago, ondoren [[Izarren sailkapena|K motako izarrak, G motakoak, F motakoak, S motakoak]], eta azkenik, [[Izarren sailkapena|B motakoak]], Big Crunch baino 100.000 urte inguru lehenago. Kolapso Handia baino minutu batzuk lehenago, tenperatura hain handia izango da, [[Nukleo anbiguo|nukleo atomikoak]] disolbatu egingo direla eta partikulak xurgatuko dituztela fusionatutako zulo beltzek. Azkenik, unibertsoko [[zulo beltz]] guztiak unibertsoaren materia guztia hartuko duen zulo beltz bakar batean fusionatuko dira, ondoren unibertsoa irentsiko duena, bere burua barne hartuz<ref>{{Erreferentzia|abizena=Davies, P. C. W.|izenburua=The last three minutes : conjectures about the ultimate fate of the universe|argitaletxea=BasicBooks|data=1994|url=https://www.worldcat.org/oclc/45495419|isbn=0-465-03851-4|pmc=45495419|sartze-data=2021-01-09}}</ref>. Honen ondoren, baliteke Big Bang berri batek jarraitzea eta unibertso berri bat sortzea. Ikusitako energia ilunaren ekintzek eta unibertsoaren formak ez dute eszenatoki hau babesten. Unibertsoa laua dela uste da, eta, energia ilunaren ondorioz, unibertsoaren hedapena bizkortu egingo dela; hala ere, energia ilunaren propietateak oraindik ez dira ezagutzen, eta, beraz, litekeena da energia iluna, noizbait, etorkizunean iraultzea.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
393. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 2×10<sup>12</sup> (2&nbsp;bilioi)
| Talde LokalatikLokaletik haratago dauden objektu guztien [[gorriranzko lerrakuntza]] 10<sup>53</sup> baino handiagoa izango da. [[Gamma izpi]]rik energetikoenak ere hedatuko dira horizontearen diametro fisikoa baino handiagoa izan arte<ref>{{Erreferentzia|izena=Lawrence M.|abizena=Krauss|izenburua=Life, the Universe, and Nothing: Life and Death in an Ever‐expanding Universe|orrialdeak=22–30|hizkuntza=en|abizena2=Starkman|izena2=Glenn D.|data=2000-03|url=https://doi.org/10.1086/308434|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=1|zenbakia=531|issn=0004-637X|doi=10.1086/308434|sartze-data=2021-01-09}}</ref>.
|-
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
413. lerroa:
| style="background: lavender;" | [[Fitxategi:Five Pointed Star Solid.svg|16px|alt=Astronomia eta astrofisika|Astronomia eta astrofisika]]
| 1.1–1.2×10<sup>14</sup> (110–120 bilioi)
| Unibertsoko izar guztiek euren erregaia amaituamaitua izango dute garai honetarako, nano gorri guztiak agortu direnean. Puntu honetan, geratzengeratuko diren izar-masako objektu guztiak izarren hondarrak dira: [[nano zuri]]ak, [[neutroi izar]]rak eta [[zulo beltz]]ak, edo [[nano marroi]]ak.<ref name=":9" />
Nano marroien arteko kolisioek nano gorri berriak sor ditzakete: Esne Bideak soilik 100 bat izar distiratsu izango ditu garai horretan. Noizbehinka izar arrastoen arteko talkak emango dira, supernobak eratuz<ref name=":9" />.
|-