Txikipedia:Osasun: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orri berria: «{{lanean}} '''Osasuna''', denbora luzez, {{Txp|gaixotasun|gaixotasunik}} gabeko egoeratzat hartu izan da, baina, gaur egun, askoz gehiago zehaztu da kontzeptu honen definizioa. Horrela, jende askok ontzat hartzen du {{Txp|Munduko Osasun Erakundea|Munduko Osasun Erakundearen}} definizioa: «Osasuna ongizate fisiko, mental eta sozialaren egoera erabatekoa da eta ez bakarrik gaixotasun eza». Horrek esan nahi du osasuna gure egoera fisikoaren araberakoa dela, bai, baina gure...» |
No edit summary |
||
16. lerroa:
*'''Ingurunea''': {{Txp|kutsadura}}, indarkeria, elikadura jasotzeko zailtasunak etab. kaltegarriak izaten dira osasunerako.
*'''Osasun-sistema''': osasun-sistema egokia (osasun-zentroak, ospitaleak, etab.) izatea funtsezkoa izaten da osasunerako. Gainera, osasun-agintariek elikagaien osasun-kontrola egin, zabor eta hondakinak kudeatu eta abereen osasuna ere kontrolatu behar dute gaixotasunen hedapena eragozteko.
==Bizitza osasungarria==
Neurri batean, gure esku dago gure osasuna; alegia, jokabide eta ohitura osasungarriak baditugu, errazago izango zaigu osasuntsu egotea, istripurik ez izatea eta gaixotzeko arriskua gutxitzea. Bizi-ohitura osasungarriek asko lagunduko diote gure gorputzari ondo funtzionatzeko. Hona hemen garrantzitsuenak:
*'''Elikadura egokia eta orekatua''': gomendagarria da egunean bost otordu egitea. {{Txp|Gosari|Gosaria}} oso garrantzitsua da, eguna hasteko behar dugun energia jasotzeko. Goiz erdian ere ona izaten da hamaiketako egokiren bat egitea. Ondoren, {{Txp|bazkari|bazkaria}} dator. Arratsaldean ere otordu arin bat komeni da, {{Txp|askari}} edo merienda. Eta gauean, {{Txp|afari|afaria}}. Eta egunean zehar ur ugari edan behar da. Bestalde, {{Txp|barazki}}, {{Txp|Fruitu|fruta}} eta {{Txp|Zuntz dietetiko|zuntz}} ugariko elikagai asko jan behar da, eta, aldiz, {{Txp|Gantz|gantz}} eta {{Txp|Koipe|koipeak}}, gatza eta elikagai gozoak gutxiago kontsumitzea komeni da.
*'''Atsedena eta loa''': gutxienez 8 orduko loa egin behar da egunero, batez beste. Umeek 10 eta 12 ordu bitarteko loa egin behar dute, eta nerabeek 8 eta 10 ordu bitartekoa. Lo gutxi egin badugu, nekatuta egongo gara, ikasteko arazoak izan ditzakegu eta desoreka emozionala ere izan dezakegu.
| |||